Próchnica zębów to choroba zakaźna i niestety bardzo powszechna nie tylko wśród dorosłych, ale również wśród dzieci. Dowiedz się, jak rozpoznać próchnicę u dziecka jak najwcześniej, a także co zrobić, jeśli już się pojawi.
Czym jest próchnica?
Próchnica zębów jest chorobą zakaźną, polegającą na demineralizacji szkliwa, a w konsekwencji prowadzącą do ubytków próchnicowych. Dotyczy to zarówno uzębienia szczęki, jak i żuchwy, jednak znacznie częściej występuje w pierwszym przypadku.
Choć mogłoby się wydawać, że próchnica występuje tylko u starszych dzieci, młodzieży i osób dorosłych, to jednak okazuje się, że stanowi ona równie duży problem u małych dzieci, a nawet niemowląt. Przeprowadzone badania potwierdzają, że w Polsce na próchnicę cierpi aż około 90% nastolatków, a do tego występuje ona większej ilości zębów niż jeden.
Przyczyny występowania próchnicy u dzieci
Tak jak w przypadku osób dorosłych, próchnica u dzieci powstaje z powodu nieprawidłowej higieny jamy ustnej. Jeżeli dorośli nie stosują się do mycia zębów codziennie, dając negatywny przykład, trudno się dziwić, że dzieci również mogą podchodzić do higieny jamy ustnej w ten sam sposób.
Tymczasem dbanie o higienę jamy ustnej jest ważne już w wieku niemowlęcym, jeszcze przed ząbkowaniem. Niemowlętom codziennie myje się dziąsła gazikiem czy nasączonym wodą wacikiem. Jeśli nie wiesz, jak to robić, poradź się specjalisty – każdy stomatolog dziecięcy (pedodonta) w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie czy innym mieście z pewnością udziel ci wyczerpującej informacji na ten temat.
Wraz ze wzrostem dziecka, należy stopniowo uczyć je regularnego mycia zębów, aby wyrobić u niego nawyk. Dziecięce mleczaki, które są zębami o wiele mniej zmineralizowanymi od zębów stałych, są bardziej podatne na działanie bakterii, które powodują próchnicę.
Poza nieodpowiednią higieną próchnica często może też być skutkiem złego żywienia dziecka. Karmienie dziecka posiłkami o wysokiej zawartości cukru i węglowodanów, czy podawanie ich w nocy, skutkuje rozwojem bakterii próchnicotwórczych, a w konsekwencji próchnicą zębów. Wielu rodziców zaniedbuje również wizyty u dentysty, uważając, że opieka stomatologiczna u dzieci z mleczakami nie ma sensu, ponieważ te zęby i tak wypadną. Tymczasem dopuszczenie do powstania próchnicy w mleczakach to niemal pewna próchnica zębów stałych.
Jak rozpoznać próchnicę u dzieci?
Bardzo często próchnica u dzieci nie jest zauważana przez rodziców, w szczególności na początku jej rozwoju. Wynika to z trudnej rozpoznawalności wczesnych objawów próchnicy. Nie zawsze są one charakterystyczne. Najczęściej na początku powstaje bardzo lepki, przylegający do zębów biało-żółty nalot. Jest to płytka nazębna. Kolejno zaczynają pojawiać się na szkliwie białawe, matowe plamy. W tej fazie możemy już bardzo łatwo odróżnić je od zdrowego szkliwa i powinniśmy jak najprędzej zabrać dziecko do stomatologa oraz dopilnować właściwej higieny jamy ustnej.
W przeciwnym razie problem będzie się powiększać, a po jakimś czasie w miejscach zaatakowanych przez próchnicę powstaną czarne i brązowe plamy, a wreszcie także ubytki. Próchnica zacznie się przenosić na inne zęby. Oczywiście poza uszkodzeniami, próchnicy zębów może towarzyszyć dyskomfort czy ból.
Jak leczyć próchnicę u dzieci?
W zależności od stopnia rozwoju próchnicy u dziecka lekarz stomatolog może podjąć decyzję o różnych sposobach leczenia. Jeśli mamy do czynienia z etapem pierwszym, kiedy na szkliwie pojawiają się plamy próchnicowe, wykonanie fluoryzacji w gabinecie dentystycznym oraz mycie zębów pastą z fluorem będzie wystarczające.
Kiedy jednak próchnica jest już dość zaawansowana i zdążyła spowodować spore ubytki, metodę leczenia dostosowuje się indywidualnie do danego przypadku. U większości dzieci chore tkanki usuwa się mechanicznie i stosuje wypełnienie w postaci plomby. Można także zdecydować się na zabieg impregnacji zębów przez nasączenie zajętych próchnicą zębów roztworem azotanu srebra, który zapobiega rozwijaniu się próchnicy. Wiąże się z tym jednak pewien efekt estetyczny, który polega na zmianie barwy zęba. Jeśli jednak ząb został zaatakowany przez próchnicę i tak nie prezentuje się dobrze.
Niestety zdarzają się też przypadki tak zaawansowanej próchnicy u dzieci, że niezbędne jest usunięcie zęba. Choć problem z pozoru może nie wydawać się duży (przecież na miejscu mleczaka wyrośnie stały ząb), to jednak skutkiem przedwczesnego usunięcia zęba mlecznego jest zwykle późniejsza wada zgryzu.
