Smaki z łąki: Jasnota purpurowa, chmiel, cykoria podróżnik

Wiele z roślin, które rosną na łąkach, w lasach, a nawet w miastach jest jadalnych. Korzystają z nich nie tylko zielarze, ale mogą one mieć także zastosowanie w kuchni.

W cyklu „Smaki z łąki” będziemy opisywali rośliny, które powszechnie występują na terenie naszego powiatu. Tutaj dowiecie się, co smacznego i zdrowego możecie z nich przygotować. Dziś przedstawiamy jasnotę, chmiel i cykorię podróżnik.

Jasnota purpurowa

Ułatwia trawienie, zmniejsza stany zapalne, działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, hamuje rozwój bakterii i grzybów. Łagodzi bóle menstruacyjne u kobiet i migreny

Jasnota kwitnie od maja do sierpnia. W słoneczny dzień zrywamy same korony kwiatowe, pomieszczeniach ogrzewanych, gdyż kwiaty jasnoty szybko ciemnieją i tracą właściwości. Liście suszy się w temperaturze do 40ºC

Herbatka z jasnoty

Zalej liście wrzątkiem i parz przez 10 minut

Nalewka (intrakt) z jasnoty na nerwy ból głowy

Weź 1 część świeżego ziela, zalej 3 częściami gorącego alkoholu 40%, wytrawiaj 7-14 dni, przefiltruj.
Zebrać świeże kwitnące wierzchołki jasnoty purpurowej wraz z liśćmi, rozdrobnić je nieco nożem. Ziele umieść w litrowym słoiku, wypełniając go mniej więcej w 1/3. Do dzbanka z miarką wlej 400 ml spirytusu 98% o temperaturze pokojowej, a następnie dolać wrzącej wody do poziomu około 900 ml. Gorącym alkoholem natychmiast zalać rozdrobnione ziele i zakręcić słoik. Zostawić na 1 – 2 tygodnie, następnie przefiltrować. Gotową nalewkę należy przechowywać w butelkach z ciemnego szkła
Nalewkę pijemy w okresach zwiększonego stresu i nerwów 2 razy dziennie po 10-15 ml w 100 ml wody z miodem.

Chmiel zwyczajny

Chmiel poza zastosowaniem w browarnictwie jest także ziołem o licznych właściwościach zdrowotnych. To jego szyszki, a dokładniej żółty proszek w nich obecny (lupulina) bogaty jest w flawonoidy, olejki eteryczne, garbniki, związki żywicowe.
Właściwości chmielu

– uspokaja, ułatwia zasypianie

– łagodzi objawy klimakterium

– przeciwutleniające, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwnowotworowe

– poprawia trawienie, nasila apetyt

– poprawia działanie układu moczowego (działa moczopędnie i rozkurczowo)
Zbiory

Szyszki chmielu zbiera się na przełomie sierpnia i września, gdy mają już żółtawozieloną barwę. Szyszka powinna być zwarta, z zamkniętymi listkami, przy ściśnięciu powinna szeleścić, koniec szyszki powinien być jaśniejszy. Przy potarciu o dłoń lub białą kartkę powinna pozostać tłusta plama po mączce chmielowej, barwa mączki powinna być złocistożółta do bursztynowej.
Przepisy

Napar z szyszek chmielu

1 łyżeczkę szyszek chmielu (ok. 0,5 g) wsyp do filiżanki i zalej wrzącą wodą (150 ml). Naparzaj pod przykryciem przez 10-15 minut. Następnie przecedź. Ciepły napar można pić 2-4 razy dziennie, zwłaszcza przed posiłkiem (by poprawić trawienie) lub przed pójściem spać (by ułatwić zasypianie).

Syrop z szyszek chmielu

Szyszki płuczemy w wodzie. Zalewamy wrzątkiem (na 300g szyszek 1 litr wody) i odstawiamy na 20 godzin. Następnie odcedzamy szyszki (dobrze odciskając płyn). Do powstałego maceratu dodajemy 1 kg cukru i zagotowujemy. Rozlewamy do wyparzonych butelek.
Nalewka z szyszek chmielu

50 g szyszek chmielu

0,200 ml spirytusu

0,50 ml wody
Mieszamy alkohol z wodą, tak aby uzyskać trunek o mocy 70 proc. Takim spirytusem zalewamy szyszki chmielu. Odstawiamy w szczelnie zamkniętym słoju na tydzień. Następnie nalewkę przelewamy i przechowujemy w ciemnej butelce.

Cykoria podróżnik

Wykorzystywać można zarówno liście jak i korzenie tej rośliny. Ziele zbiera się w kwietniu, a korzenie jesienią lub wczesną wiosną. Korzenie po zebraniu należy oczyścić i wysuszyć, grubsze krojąc najpierw na mniejsze kawałki. Po wysuszeniu korzenie można zmielić i uprażyć i w ten sposób otrzymujemy zamiennik kawy. W przypadku ziela, ścina się wierzchołki pędów (ok. 20cm) bez grubszych, zdrewniałych łodyg. Korzeń cykorii podróżnika zawiera dużo inuliny, fitosterole, garbniki, cholinę, substancje śluzowe, kwasy polifenolowe.
Właściwości cykorii podróżnika

– działa żółciopędnie, poprawia trawienie, reguluje pracę jelit
– łagodzi refluks żołądkowy,
– działa moczopędne,

– ogranicza wchłanianie cholesterolu
– wspomaga tworzenie się czerwonych krwinek,

– działa uspokajająco

– Zewnętrznie używana jest w chorobach skóry, wysypkach i wypryskach (głównie płatki kwiatów)
Napar z ziela

1 łyżeczkę ziela zalać szklanką zimnej wody ogrzewać do zagotowania, gotować 3 minuty. Pić 2-3 filiżanki dziennie. Stosować przy braku apetytu i uczuciu pełności.

Odwar z korzenia cykorii
2 łyżki rozdrobnionego korzenia zalać szklanką wody. Ogrzewać do wrzenia gotować ok 3-4 minuty. Po ostygnięciu odcedzić. Pić 1/2 szklanki 2-4 razy dzienne między posiłkami.

Napar z ziela i kwiatów cykorii
Dwie łyżeczki kwiatów cykorii zalać gorącą wodą, przykryć talerzykiem na 15 minut, przefiltrować i odcedzić.