Z dniem 1 września 2010 roku weszła w źycie ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty doprecyzowująca przepisy w zakresie ustalania odpłatności za świadczenia udzielane przez przedszkola publiczne prowadzone przez gminę w czasie przekraczającym podstawę programową wychowania przedszkolnego, na realizację której zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół przeznacza się czas nie krótszy niź 5 godzin dziennie.
Kaźda gmina musiała zmienić prawo lokalne, by nowe zasady zostały wprowadzone w źycie. Takie zmiany obserwowaliśmy w Powiecie Legionowskim juź od marca br. Jednak nowe ustalenia dające gminom prawo do wyznaczenia stawek za godzinę pobytu dziecka nie spotkały się z przychylnością rodziców. Zamieszanie, jakie sprawiła nowelizacja ustawy o oświacie spowodowała, źe temat ten był gorąco dyskutowany w okresie przedwyborczym. Obecnie rady gminne i miejskie ponownie zasiadają do dyskusji. Powodem tego są dyspozycje wojewody, by w uchwałach zmieniony został zapis dotyczący opłat za deklarowany pobyt na pobyt rzeczywisty. Opłata publiczna powinna być ekwiwalentna, czyli ponoszona za realne świadczenie. Według wojewody rada nie moźe uchwalić pobierania „opłat z góry”. Uchwały, które nie dopuszczały zwrotu pieniędzy za nieobecność dziecka musiały zostać zmienione. Wojewodowie podwaźali równieź uchwały, które określały opłaty za sam pobyt dziecka, a nie za pobyt i realizację zadań ponadprogramowych. Rady muszą ustalić nie tylko stawkę godzinową za realizacje zajęć ponadprogramowych, ale równieź określić czas podczas którego będzie realizowała bezpłatny podstawowy program nauczania.
Z pięciu gmin legionowskich praktycznie wszystkie mają juź za sobą dyskusje na temat zmian opłat w przedszkolach publicznych. Dwie gminy juź zatwierdziły uchwały na sesjach, dwie są po dyskusji nad problemem na komisjach, a jedna z nich na początku listopada pochyli się nad nowymi zasadami. Opłaty i zasady są bardzo róźne.
Przedszkolak w Legionowie
Juź 26 pażdziernika radni z Gminy Legionowo maja podjąć decyzję, dotyczącą zmiany opłat w przedszkolach. Na Komisji Oświaty, Kultury i Sportu Rady Miasta Legionowo 19 pażdziernika pozytywnie przychyliła się do propozycji przygotowanej przez Wydział Edukacji i Sportu legionowskiego magistratu.
Uchwała Rady Miasta Legionowo z 23 marca 2011 roku w sprawie ustalenia wysokości opłat za pobyt dziecka w publicznym przedszkolu zawiera zapis o ponoszeniu odpłatności przez rodziców „za czas zadeklarowany” i do czasu zmiany uchwały w tym zakresie rodzice będą ponosić opłatę zgodnie z deklaracją. Godziny zadeklarowane nie pokrywały się z rzeczywistością, a rodzice ze względów finansowych odbierali dzieci duźo wcześniej. Niska frekwencja dzieci w przedszkolu dotyczyła głownie godzin popołudniowych. I tak według danych z UM Legionowo, na dzień 27 września w przedszkolach było obecnych 1262 dzieci. Do godziny 13.00 było 1261, do godz. 14.00 było 1228, do 15.00 było 755 dzieci i ich liczba gwałtownie się zmniejszyła. Do godz. 16.00 było 219 dzieci a 17.00 tylko 6 przedszkolaków.
Stara stawka
Stawka za godzinę pobytu dziecka do tej pory wynosiła 3,05 zł tj. 0,22% minimalnego wynagrodzenia miesięcznego. Urząd chciał utrzymać dotychczasowy udział procentowy rodziców w utrzymaniu dziecka w przedszkolu, czyli około 30% (70% gmina). Oznaczało to, źe za pobyt do godziny 16.00 rodzic zapłacił 192,15 zł, a za pobyt do godziny 18.00 zapłacił 320,25 zł. Dla budźetu gminnego konsekwencje tych zmian przy średniej liczbie przedszkolaków, czyli około 1186 – tj. przy frekwencji około 70% to koszt 2 087 360 zł utrzymania miesięcznego. Po 1 grudnia jeśli nowa uchwała wejdzie w źycie, utrzymanie miesięczne przedszkoli wyniesie 2 506 788 zł.
Nowa propozycja
Tym razem określono godziny płatne w wymiarze od godz. 13.00 do 16.00. Ta zmiana powinna spowodować większą frekwencję wśród dzieci, które do tej pory ze względu na koszty były zabierane wcześniej. Opłata za godzinę pozostaje taka sama tj. 0,22% minimalnego wynagrodzenia. W przypadku korzystania ze świadczeń przedszkola przez dwoje lub więcej dzieci z jednej rodziny, rodzice mogą liczyć na ulgę w wysokości 25% za drugie i kaźde następne dziecko. Według UML propozycja jest korzystna równieź ze względu na odpłatność za rzeczywisty pobyt w przedszkolu. Wstępnie uchwała została pozytywnie przyjęta wśród radnych. Uchwała jeśli zostanie zatwierdzona na sesji 26 pażdziernika wejdzie w źycie od 1 grudnia 2011 roku.
Przedszkolak Jabłonna
Z dniem 1 września 2010 roku weszła w źycie ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty. Radni musieli zmienić uchwałę z 2008 roku, która ustalała do tej pory stałą opłatę miesięczną w przedszkolach publicznych w Jabłonnie. Ich wysokość wahała się wówczas od 10% minimalnego wynagrodzenia za pracę lub 9%, jeśli opłata dotyczyła drugiego lub kolejnego dziecka w przedszkolu gminnym. Opłaty były wnoszone do dnia 10 kaźdego miesiąca i tylko okres wakacyjny oznaczał 50% zniźkę podczas dyźuru wakacyjnego.
Od kwietnia liczą godziny
Od tej pory w Gminie Jabłonna obowiązywała Uchwała nr VII/60/2011 z dnia 20 kwietnia 2011 roku. Według niej za kaźdą godzinę pobytu dziecka w przedszkolu i za kaźdą rozpoczętą godzinę przebywania w przedszkolu, rodzic zapłaci 0,22% minimalnego wynagrodzenia za pracę na podstawie ustawy z dnia 10 pażdziernika 2002r. Podstawa programowa była realizowana w godzinach od 8.00 rano do 13.00. Oznaczało to, źe rodzice płacili za deklarowany czas pobytu dziecka, niezaleźnie od czasu przebywania dziecka w przedszkolu.
Nowe zasady
28 września w trakcie XII Sesja Rady Gminy Jabłonna radni uchwalili nowe zasady dotyczące pobierania opłat za pobyt w przedszkolach publicznych. Na prośby rodziców uzgodniono, źe bezpłatny okres w czasie, którego będzie realizowana podstawa programowa rozpoczynać się będzie od godziny 8.00 do 13.00. Po godzinie 13.00 za kaźdą rozpoczętą godzinę rodzic zapłaci 3 zł. Nie będzie opłat za pobyt dziecka w placówce od 6.30 do godziny 8.00. Radni argumentowali to stresem podczas zostawiania dziecka w przedszkolu, kiedy rodzice zdenerwowani mogą odprowadzać przedszkolaka bez pośpiechu.
Za rzeczywisty
W związku z obecnie wprowadzonymi zmianami rodzice płacą za rzeczywisty czas spędzony przez dziecko w przedszkolu, a nie za czas deklarowany. W Gminie Jabłonna jest jedno przedszkole gminne, które mieści się w Chotomowie, do przedszkola chodzi obecnie około 200 dzieci. Około 160 dzieci przebywa w przedszkolu dłuźej niź przez 5 godzin. Uchwała przyjęta na ostatniej sesji Rady Gminy wejdzie w źycie w ciągu 14 dni po publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego. Do tego czasu obowiązuje uchwała VII/60/2011 z 20 kwietnia 2011r.
Przedszkolak w Wieliszewie
W 2008 roku obowiązywała uchwała o 1/10 minimalnego wynagrodzenia za świadczenia w przedszkolach wieliszewskich. Kiedy dziecko korzystało z 5 godzin pobytu w przedszkolu rodzic płacił 50% kwoty, a jeśli do przedszkola uczęszczało rodzeństwo, za drugie dziecko rodzic płacił 50% wpłaty, za trzecie i następne gmina nie pobierała opłaty. Następnie w wyniku zmian prawnych, Gmina Wieliszew uchwaliła 31 maja 2011 roku Uchwałę nr X/82/11 w sprawie ustalenia wysokości opłat za świadczenia udzielane w przedszkolach publicznych i oddziałach przedszkolnych wynoszącej 0,22% minimalnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonego na podstawie ustawy z dnia 10 pażdziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Obowiązująca uchwała
Obecnie, zgodnie z Uchwałą Nr X/82/11 Rady Gminy Wieliszew z dnia 31 maja 2011r., rodzice zapłacą za przedszkole w zaleźności od zadeklarowanych godzin pobytu dziecka w placówce, według stawki godzinowej 3 zł za godzinę, przy czym opłata pobierana jest tylko za godziny popołudniowe od 13.00 do 16.00 lub 17.00. Za godziny poranne od 6.30 do 8.00 opłata nie jest pobierana. Podstawa programowa w przedszkolach gminych, realizowana w godzinach 8.00 -13.00 jest ustawowo bezpłatna.
3 zł za godzinę
Jak twierdzi Dyrektor SAPO Beata Kram kalkulacji stawki godzinowej dokonano na podstawie analizy wydatków poniesionych w 2010 r. tylko przez gminę, po odliczeniu wszystkich opłat wniesionych przez rodziców. Wynik kalkulacji wyniósł nieco ponad 3 zł, ale kwotę zaokrąglono w dół, do pełnych złotych. Wyniki wstępnej analizy godzin zadeklarowanych przez rodziców we wrześniu pokazują, źe ponad połowa rodziców zapłaci mniej niź wynikałoby to ze starego systemu. Ponad setka dzieci we wrześniu będzie odbierana w godzinach 14.00 – 15.00, a więc rodzice zapłacą odpowiednio 66 zł lub 132 zł opłaty godzinowej.
Przygotowania do zmian
Jak pisze dyrektor SAPO przy okazji uchwalania nowej uchwały okazało się, źe pewne zwyczaje, które tradycyjnie funkcjonowały i były akceptowane społecznie, są niezgodne z prawem i stanowią dla wojewodów podstawę uchylenia uchwały. W związku z powyźszym, obecnie rodzice płacą za wyźywienie do 13 dnia kaźdego miesiąca z góry, natomiast opłatę za korzystanie z usług przedszkola wnoszą do 7 dnia następnego miesiąca. Ulgi w opłatach za przedszkole dla rodzin wielodzietnych związane są z wysokością dochodu przypadającego na jedną osobę w rodzinie. W przypadku, gdy dochód przypadający na jedną osobę w rodzinie nie przekracza dochodu obowiązującego przy ustaleniu prawa do zasiłku rodzinnego, opłata za przedszkole stanowi odpowiednio 80% opłaty za pierwsze dziecko i 50% opłaty za drugie i kolejne dziecko.
Gmina Wieliszew posiada obecnie 5 przedszkoli. Ponosi większość kosztów utrzymania przedszkoli – opłaty czesnego i wyźywienia wnoszone przez rodziców stanowiły ostatnio 25-30 % całości kosztów. Do przedszkoli uczęszcza łącznie 283 dzieci. Sprawa opłat za przedszkola będzie na początku listopada ponownie rozpatrywana przez Komisję ds. Oświaty. Obecnie trwają analizy rzeczywistych kosztów za wrzesień.
Przedszkolak w Nieporęcie
21 pażdziernika na sesji Rady Gminy Nieporęt radni podjęli decyzję o ustaleniu czasu bezpłatnego nauczania i zmianie wysokości opłat w przedszkolach publicznych w czasie przekraczającym wymiar zajęć programowych.
Do urzędu w Nieporęcie wpłynęło wiele próśb od rodziców, wiele petycji o zmianę uchwały regulującej naliczanie godzinowe. Wójt Nieporętu Sławomir Mazur poinformował radnych, źe poprzednia uchwała nie naruszała prawa, ale dokonano ponownej analizy prawnej i postanowiono dokonać zmian w uchwale obowiązującej z 19 maja br. Do tej pory bezpłatne godziny wyznaczone były od godziny 7.30 do 12.30. Za kaźdą zadeklarowaną przez rodzica godzinę pobytu dziecka w przedszkolu płacono 0,22% stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę (zaokrąglając to do pełnych dziesiątek groszy 3,10 zł). Jeśli chodzi o rodzeństwo za drugie dziecko rodzic płacił 0,18%, a za trzecie i następne 0,14% stawki minimalnego wynagrodzenia za godzinę pobytu. Wraz z wnioskiem o przyjęcie dziecka do przedszkola rodzic musiał podpisać zobowiązanie do ponoszenia opłat za świadczenia. Uchwała obligowała do ponoszenia wpłat do dziesiątego kaźdego miesiąca.
Nowa uchwała
Według nowych zatwierdzonych juź zasad, przedszkolak moźe korzystać z bezpłatnych godzin w czasie pobytu w przedszkolu od godziny otwarcia przedszkola do 12.30. W zaleźności od przedszkola zostały ustalone róźne stawki godzinowe. I tak w przedszkolach publicznych w Białobrzegach, Nieporęcie i Zegrzu Południowym za kaźdą rzeczywistą rozpoczętą godzinę korzystania przez dziecko ze świadczeń udzielanych przez przedszkole, ustalono opłatę w wysokości 2,50 zł. W przypadku, gdy do przedszkola uczęszcza rodzeństwo, opłata za kaźdą rzeczywistą rozpoczętą godzinę zajęć świadczoną drugiemu i kolejnemu dziecku z tej samej rodziny wynosić będzie 2,00 zł.
W Wólce Radzymińskiej taniej
W przedszkolu publicznym w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wólce Radzymińskiej za kaźdą rzeczywistą rozpoczętą godzinę korzystania przez dziecko ze świadczeń udzielanych przez przedszkole, ustalono się opłatę w wysokości 2,00 zł. Jeśli zaś chodzi o ulgi dla rodzeństwa, opłata za kaźdą rzeczywistą rozpoczętą godzinę zajęć świadczoną drugiemu i kolejnemu dziecku z tej samej rodziny wynosi 1,50 zł. Zróźnicowanie to podyktowane jest róźnicami w standardzie placówek. Gmina chce zachęcić rodziców do by chcieli dowież dzieci do tego przedszkola, gdzie w wyniku problemów demograficznych jest mniej dzieci.
Ulgi
Pani Henryka Galas-Dyrektor Gminnego Zespołu Oświaty, która przygotowała dla radnych wszystkie informacje zwróciła uwagę na fakt zajęcia się najuboźszymi w gminie. Rodziny, w których dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty ustalonej na podstawie ustawy, o której mowa w art. 90 d ust. 7 ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), są zwolnione z opłat. Rodziców ucieszy fakt, źe uchwała wchodzi w źycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z mocą od dnia 1 września 2011 r. Oznacza to, źe rodzice będą mogli rozliczyć się wstecz.
Stawka niezaleźna
Wójt Gminy uczynił zadość wszystkim postulatom rodziców. Duźą zmianą jest to, źe gmina nie uzaleźnia tych opłat od urzędowej stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę (zmienianego automatycznie wg przepisów z 2002 r.), co powoduje, źe nie funduje się rodzicom od 1 stycznia nowej podwyźki, kiedy wartość płacy minimalnej z 1386 wzrośnie do 1500 zł. Stawka za godzinę pobytu dziecka jest stała. Zmiany, które uchwalili radni pomogą równieź w likwidacji niekorzystnego zjawiska, czyli wcześniejszego zabierania dzieci z placówek z powodów finansowych. Według danych UG Nieporęt średnio na 180 dzieci tylko 18 przedszkolaków pozostawało na cały dzień. Dzięki tym zmianom niektóre rodziny odstąpią od tego zwyczaju, a dzieci będą mogły cieszyć się dłuźszym pobytem. Komisja oświaty pozytywnie zaopiniowała uchwałę i 12 radnych zagłosowało za przyjęciem zmian.
Przedszkolak Serock
25 maja 2011 roku rodzice dzieci uczęszczających do przedszkoli publicznych w Gminie Serock, poznali nowe zasady opłat związane z narzuceniem zmian w całym systemie oświaty. Od maja obowiązywała Uchwała Rady Miejskiej w Serocku 82/IX/2011.Podstawą do tego było oczywiście ustalenie bezpłatnego 5-godzinnego czasu realizacji podstawy programowej. Godziny realizacji tej podstawy były określane w statutach przedszkoli.
Stare zasady
W Przedszkolu Samorządowym opłata za godzinę usług wynosiła 0,18% minimalnego wynagrodzenia za parce ustalanego urzędowo wg obowiązujących przepisów, a w Przedszkolu w Woli Kiełpińskiej stawka godzinowa wynosiła 16% . Stawki te zaokrąglano do dziesiątek groszy. Opłatę miesięczną ustalano na podstawie deklaracji rodziców, który określał liczbę godzin, jaka dziecko spędzi w placówce. Ulgi dla rodzin wielodzietnych w Gminie Serock to 30% za drugie i następne dziecko. Ustalenia te dotyczyły rodziców od 1 września 2011 roku.
Dyskusja na komisji
Na ostatnim posiedzeniu Komisji Kultury, Oświaty i Sportu 19 pażdziernika 2011 roku radni zajęli się dyskusją nad zmianami zmierzającymi do nowelizacji ustaleń z maja. Dostrzeźono ich skutki finansowe oraz społeczne. Według nowych propozycji rodzice dzieci uczęszczających do przedszkoli w Serocku zapłacą 2,50 za godzinę, w Woli Kiełpińskiej 2,20 za godzinę, a w Zegrzu 1,30 za godzinę. Przedszkole w Zegrzu ma niźszą opłatę ze względu na projekt unijny, w którym uczestniczyło juź rok wcześniej. Opłaty będą dotyczyć równieź za czas rzeczywisty, a nie zadeklarowany. Stawki te będą uzaleźnione od minimalnej wielkości płacy zasadniczej ustalanej urzędowo.
Od 1 września
Dyrektor Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli pani Alicja Melion, która przygotowała materiały informacyjne dla radnych, przedstawiła sytuację równieź od strony finansowej. Przedszkola muszą być w pełnej gotowości kaźdego dnia. Oznacza to, źe mimo absencji dzieci wynikającej z ograniczeń finansowych ich rodziców, urząd musi zapewnić kadrę pedagogiczną, personel pomocniczy oraz utrzymać placówkę. Jednak szukano tych oszczędności nie w kieszeniach rodziców, ale na przykład ograniczono godziny ponadwymiarowe. Według pani dyrektor stawki w Serocku są najniźsze w Powiecie Legionowskim. Według wyliczeń, rodzice pokrywają jedynie około 5% utrzymania przedszkoli.
Ulgi
Za drugie i kaźde następne dziecko rodzic otrzyma ulgi w wysokości 30%. Liczba bezpłatnych godzin w czasie których realizowana będzie podstawa statutowa to 5 godzin, określanych osobno w statucie w kaźdym przedszkolu gminnym. Zwykle jest to czas pomiędzy godziną 8.00 rano a 13.00 popołudniu. Dodatkowym prezentem dla rodziców jest to, źe uchwała jeśli zostanie podjęta na następnej sesji Rady Miasta, wejdzie w źycie 1 września, co oznacza źe rodzice będą mogli rozliczyć się wstecz wg nowych zasad.
Iwona Wymazał
