Mija pół roku od wprowadzenia przez rząd opłaty cukrowej. Okazuje się, że opłata ta wpłynęła już na rynek napojów słodzonych w Polsce. Jak informuje niezależna agencja badawcza “Centrum Monitorowania Rynku” (CMR) ceny napojów gazowanych wzrosły średnio o 32 proc. licząc rok do roku, natomiast ich sprzedaż spadła o 23 proc. W odpowiedzi na nową opłatę producenci starają się reagować poprzez zmianę receptury i obniżenie poziomu cukru w napojach.
Przypomnijmy, że opłatę cukrową od 1 stycznia 2021 roku uiszczają producenci i importerzy napojów słodzonych. Opłata, która została wprowadzona na początku 2021 roku posiada część stałą i zmienną. Opłata stała wynosi 50 gr. za litr napoju z dodatkiem cukru lub substancji słodzącej, dodatkowo 10 gr. za litr napoju z dodatkiem substancji aktywnej (kofeina lub tauryna). Opłata zmienna to 5 gr. za każdy gram cukru powyżej 5 gram na 100 ml w przeliczeniu na litr napoju. Wyznaczono górny limit opłaty, który wynosi 1,20 zł za litr napoju. Rząd tłumaczy, że wprowadzenie opłaty cukrowej ma charakter prozdrowotny i jego celem jest obniżenie spożycia cukru wśród mieszkańców. Rząd przewiduje, że wpływy z podatku cukrowego wyniosą ok. 3,2 mld zł rocznie.
Są jednak pewne wyjątki w opłacie cukrowej. Pełna opłata nie dotyczy napojów z zawartością soków owocowo-warzywnych z min. 20 proc. w składzie. Z opłaty zwolnione są również napoje z dominującą zawartością mleka np. kawy mrożone czy napoje węglowodanowo-elektrolitowe np. izotoniki.
Z danych przedstawionych przez CMR wynika, że sprzedaż napojów gazowanych spadła od początku 2021 roku o 23 proc. rok do roku przy wzroście średnich cen o ok. 32 proc. (z poziomu 3,36 zł do 4,44 zł za litr). Wody smakowe zaliczyły spadek sprzedaży na poziomie 24 proc. a ich cena wzrosła o ok. 29 proc. (z 2,51 zł na 3,23 zł za litr). Jeżeli chodzi o herbaty mrożone tutaj spadki sprzedaży plasują się w granicy 10 proc. a ich cena wzrosła średnio o 16 proc. za litr.
Centrum Monitorowania Rynku zauważyło również, że specjalnego spadku sprzedaży nie zanotowały napoje energetyczne, które jako napoje słodzone również są objęte opłatą cukrową. W tym przypadku średni wzrost cen za litr napoju wyniósł 11 proc.
CMR zauważa, że wprowadzenie opłaty cukrowej wymusiło na części producentów zmiany np. w składzie receptury napojów, co pozwoliło na zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie cukru. Innymi działaniami producentów jest dodawanie do składu napojów soków owocowych (minimum 20 proc. zawartości). Pozwala to na wyeliminowanie konieczności ponoszenia opłaty stałej wynoszącej 50 groszy za litr napoju. Jednak jak zauważają eksperci rosnące ceny napojów na półkach sklepowych świadczą, że producenci napojów słodzonych przenieśli nowe obciążenia podatkowe na klientów.
