Zgodnie z planami rządu system kaucyjny na butelki ma ruszyć od początku 2023 roku. Stosowny projekt ustawy w tej sprawie przygotowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Dokument zakłada, że systemem kaucyjnym zostaną objęte opakowania po napojach z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów i opakowania szklane po napojach o pojemności do 1,5 litra. Ważnym zapisem w proponowanej ustawie jest ten dający możliwość zwrotu butelki bez okazywania paragonu.
Projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska zakłada nowelizację ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach. Projekt ustawy wprowadzający system kaucyjny za butelki zgodnie z informacjami dostępnymi na stronie Rządowego Centrum Legislacji trafił obecnie do konsultacji społecznych i uzgodnień. Projekt ustawy zgodnie z planami rządu ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku.
Projekt zmian zaproponowany przez resort klimatu i środowiska ma dostosować polskie prawo do dyrektywy Parlamentu Europejskiego z dnia 5 czerwca 2019 roku. w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (tzw. dyrektywa SUP – Single Use Plastic). Dyrektywa ta nakazuje zapewnienie systemu selektywnego zbierania butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 litrów wraz z ich zakrętkami i wieczkami na poziomie 77 proc. w 2025 roku oraz 90 proc. w 2029 roku.
Nowelizacja zaproponowana przez polski rząd przewiduje powstanie systemu kaucyjnego dla butelek z tworzyw sztucznych do 3 litrów oraz dla butelek szklanych po napojach do 1,5 litra. Opakowania szklane jednorazowego użytku są zbierane w ramach systemów gminnych, dlatego nie zostaną objęte systemem kaucyjnym – informują autorzy projektu.
Na jakiej zasadzie ma funkcjonować system kaucyjny na butelki?
– Przez system kaucyjny należy rozumieć system, w którym przy sprzedaży napojów w opakowaniach pobierana jest opłata, która jest zwracana w momencie zwrotu opakowań lub odpadów opakowaniowych bez konieczności okazania paragonu potwierdzającego wcześniejsze uiszczenie kaucji. Nieodebrana przez konsumentów kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego. – czytamy w ocenie skutków regulacji dołączonej do projektu.
Projekt ustawy zakłada, że to przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu napoje w odpowiednich opakowaniach będą tworzyć systemy kaucyjne. Dodatkowo będą oni zobowiązani do selektywnego zbierania opakowań, odbierania ich i transportu do producenta lub do zakładu przetwarzania.
Przedsiębiorcy będą również zobowiązani do uzyskania, w ramach systemu kaucyjnego, określonych poziomów selektywnego zbierania opakowań lub odpadów opakowaniowych. – Nieuzyskanie wymaganych poziomów wiązać się będzie z koniecznością uiszczenia przez wprowadzających napoje w opakowaniach opłaty produktowej. Jest to mechanizm, który ma na celu zachęcanie przedsiębiorców do utworzenia systemu kaucyjnego. – dodano.
Autorzy projektu ustawy nie zaproponowali wysokości kaucji i zobowiązali do tego przedsiębiorców. – W projekcie nie została określona minimalna ani maksymalna kwota kaucji. Należy jednak spodziewać się, że kwota kaucji zostanie ustalona przez podmiot reprezentujący na optymalnym poziomie zachęcającym do zwrotu przez konsumentów opakowań bez nadmiernego podniesienia ceny produktu. – czytamy w projekcie ustawy.
Gdzie będzie można zwracać puste butelki?
Według planów resortu klimatu i środowiska do odbierania butelek objętych systemem kaucyjnym będą zobowiązane wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 100 m kw. Tak swoją decyzję w tej sprawie argumentuje ministerstwo. – Są to na tyle duże powierzchnie, że pozwolą one na magazynowanie zebranych opakowań bez uciążliwości.
Sklepy o powierzchni poniżej 100 m kw. będą mogły odbierać butelki i zwracać kaucję dobrowolnie. Wszystkie punkty sprzedaży będą za to obowiązane pobierać kaucję.