Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął nowelizację uchwały antysmogowej. Zawarto w niej zapisy, że od 1 października 2023 roku nie będzie można palić węglem w Warszawie, natomiast od 1 stycznia 2028 roku zakaz ten zacznie obowiązywać w podwarszawskich powiatach takich jak legionowski. Okazuje się jednak, że będą wyjątki dla niektórych posiadaczy pieców.
Uchwała antysmogowa województwa mazowieckiego została znowelizowana we wtorek (26 kwietnia). Nowelizacja wprowadza zakaz spalania węgla w Warszawie od 1 października 2023 r. Natomiast z początkiem 2028 r. przepis wejdzie w życie także w podwarszawskich powiatach: grodziskim, legionowskim, mińskim, nowodworskim, piaseczyńskim, pruszkowskim, otwockim, warszawskim zachodnim i wołomińskim.
Projekt nowelizacji był wcześniej poddany dwukrotnym konsultacjom społecznym w 2021 r. W ich ramach wpłynęło ponad 13 tys. uwag i wniosków mieszkańców, przedsiębiorców czy organizacji pozarządowych, a także 134 opinie i uwagi organów. Radni zagłosowali za przyjęciem uchwały (26 głosów za – kluby radnych KO, PSL; 22 przeciw – klub PiS, 1 głos wstrzymujący, 2 radnych było nieobecnych).
Zmiany w uchwale mają pozwolić samorządom na skuteczniejszą walkę ze smogiem. Według statystyk wykorzystywanych jako argument za zmianami wynika, że przez zanieczyszczenia powietrza na Mazowszu, co roku umiera przedwcześnie nawet 6 tys. osób. – Ograniczenie spalania węgla w Warszawie i sąsiednich powiatach jest szczególnie ważne ze względu na dużą koncentrację ludności na tym obszarze. Przez wprowadzenie tego przepisu dotrzymujemy swojego zobowiązania z Kongresu Czystego Powietrza w 2020 roku, gdy wspólnie z warszawskim ratuszem zapowiedzieliśmy odejście stolicy od węgla do 2024 roku – przekazała w komunikacie prasowym członkini zarządu województwa Janina Ewa Orzełowska.
Wyjątki, które znalazły się w nowelizacji uchwały
Znowelizowana uchwała antysmogowa wprowadza wyjątki od zakazu spalania węgla. Zarówno w przypadku Warszawy jak i podwarszawskich powiatów jest wyjątek: to kotły posiadające 5. klasę zainstalowane do 11 listopada 2017 r. oraz kotły i kominki spełniające wymogi ekoprojektu zainstalowane do 1 czerwca 2022 r. w istniejących budynkach. W tych przypadkach paliwa stałe będą mogły być palone do końca żywotności takich kotłów. Dodatkowo od 1 stycznia 2023 r. na terenie całego Mazowsza zacznie obowiązywać zakaz użytkowania kotłów na paliwo stałe w nowo budowanych budynkach, dla których nie wydano decyzji i istnieje możliwość techniczna przyłączenia do sieci ciepłowniczej. Zakaz palenia węglem ma dotyczyć tylko mieszkańców. Nie obejmie firm czy elektrociepłowni.
W uchwale zapisano również zakaz instalowania kotłów na węgiel i drewno w nowych budynkach, które mają dostęp do miejskiej sieci ciepłowniczej. Ale, jak podkreślają aktywiści z Polskiego Alarmu Smogowego, zapis ten w praktyce nie będzie dotyczyć domów jednorodzinnych, ponieważ ich podłączenie do sieci miejskiej jest zazwyczaj ekonomicznie nieopłacalne i trudne technicznie. Uchwała nie zakazuje spalania drewna ani w kominkach, ani kotłach – to efekt kompromisu jaki powstał w procesie konsultacji społecznych.
Uchwała antysmogowa na Mazowszu
Żeby zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza w 2017 roku sejmik województwa mazowieckiego przyjął uchwałę antysmogową nakazującą do 1 stycznia 2023 roku usunąć najbardziej trujące i przyczyniające się do powstawania smogu stare piece pozaklasowe. Mieszkańcy i samorządy dostali pięć lat na podjęcie działań w tej sprawie i wymianę “kopciuchów”. Od 1 stycznia 2023 roku w województwie mazowieckim policja i straż miejska będą mogły nakładać mandaty do 500 zł na właścicieli starych “kopciuchów” lub kierować sprawy do sądów, gdzie kara może wynieść nawet do 5 tys. zł. Karę za zbyt wolną wymianę pieców, czyli zaniedbywanie działań naprawczych Programu Ochrony Powietrza mogą ponieść również gminy. W tym przypadku jest już mowa a karach w wysokości od 50 to nawet 500 tys. zł, które mogą zostać nałożone na gminę.
Dotacje i rozwiązania ułatwiające wymianę starego pieca
Warto przypomnieć, że ubożsi mieszkańcy naszego kraju mogą skorzystać z kilku opcji, które wspomogą domowe budżety przy wymianie starych bezklasowych pieców na nowsze piece lub inne źródła energii. Mowa tu przede wszystkim o rządowym Programie Czyste Powietrze jak również o dotacjach przyznawanych przez samorządy. Skorzystać można również z ulgi termomodernizacyjnej w podatku dochodowym. Ważne jest to, że można łączyć wszystkie te wyżej wymienione ścieżki pomocy finansowej do wymiany starego źródła ciepła.
