Jakość powietrza w Warszawie i podwarszawskich gminach jest problemem zarówno dla mieszkańców, jak i włodarzy miast. Głównym źródłem zanieczyszczeń jest transport. Jednak za smog, czyli wysokie przekroczenia norm jakości powietrza, odpowiadają wysokoemisyjne źródła ogrzewania. Warszawa i okolice dążą więc do dekarbonizacji, zastępując węgiel gazem ziemnym. To dlatego w 2023 r. ruszą prace przy budowie Gazociągu Warszawskiego.
Smog… zapiera dech
Warszawa potrzebuje czystego powietrza. Zmniejszenie emisyjności warszawskiego systemu ciepłowniczego, jego usprawnienie i rozbudowa to priorytet na najbliższe lata, ponieważ w stołecznej aglomeracji stale rośnie liczba mieszkańców. W związku z tym wzrasta zapotrzebowanie na paliwo gazowe, które umożliwi stabilną, niskoemisyjną produkcję energii i ciepła.
Wykorzystanie gazu ziemnego oznacza brak pyłów zawieszonych PM 2.5 i PM 10 oraz znikome ilości tlenku siarki i azotu w powietrzu. Jak wynika z raportu „Rola gazu w transformacji energetycznej aglomeracji warszawskiej[1]” gminy takie jak Nieporęt, Jabłonna, Łomianki, Stare Babice i Ożarów Mazowiecki stale borykają się z problemem zanieczyszczonego powietrza. Według „Raportu z badań oceny wpływu POIiŚ 2014-2020 dla obszaru przesyłu dystrybucji i wykorzystania gazu”[2] w gminach, w których jest więcej gospodarstw domowych wykorzystujących gaz do ogrzewania mieszkań, jest nawet o 27 proc. mniej dni w roku z przekroczeniem dopuszczalnego dobowego stężenia pyłu PM10 w powietrzu!
Transformacja energetyczna stolicy oparta o stabilne źródło energii
Zmniejszenie emisyjności warszawskiego systemu ciepłowniczego, a w dalszej perspektywie – dekarbonizacja to największe wyzwania, z jakim muszą się zmierzyć rządzący miastem. I to właśnie gaz ziemny ma być paliwem, które w znacznej części zastąpi węgiel w perspektywie najbliższych kilku lat.
Dzięki nowej inwestycji GAZ-SYSTEM – budowie Gazociągu Warszawskiego – możliwy będzie dalszy rozwój ciepłownictwa systemowego, które jest najlepszym sposobem na walkę z miejskim smogiem. Pierwszy krok milowy już został zrobiony – Elektrociepłownia Żerań pracuje na turbinie gazowo-parowej, a okoliczni mieszkańcy oddychają czystszym powietrzem i korzystają z prądu wyprodukowanego z paliwa, które – spośród wszystkich paliw kopalnych – jest najbardziej przyjazne środowisku. GAZ-SYSTEM jest w trakcie procesu przyłączenia do sieci kolejnych elektrociepłowni warszawskich w Kawęczynie i Siekierkach, w których węgiel zostanie zastąpiony gazem ziemnym.
Około 3 mln mieszkańców aglomeracji warszawskiej potrzebuje prądu, czyli stałego źródła zasilania w codziennym życiu dla: urządzeń domowych, telefonów i komputerów, ładowarek do samochodów elektrycznych, podtrzymania pracy pomp ciepła w domach indywidualnych, świateł ulicznych, metra, itd. Rosnące zapotrzebowanie na prąd i ciepło wymagają zwiększonej produkcji energii, a to wymusza konieczność zwiększenia dostaw gazu do stolicy. Dlatego GAZ-SYSTEM wybuduje nowy gazociąg na obrzeżach północno-zachodniej Warszawy.
Transformacja energetyczna powinna przebiegać z uwzględnieniem bezpieczeństwa i ciągłości działania systemu energetycznego. Równolegle realizowane inwestycje w odnawialne źródła i gaz przynoszą największą poprawę jakości naszego życia oraz gwarantują stabilność pracy systemu energetycznego.
Gazociąg Warszawski – najważniejszy gazociąg dla stolicy i okolic
Proces transformacji powinien być harmonijnie prowadzony – a wszyscy jesteśmy zgodni, że to jest złożone zadanie, które przynajmniej przez najbliższe 20-30 lat będzie realizowane z udziałem OZE
i w oparciu o niskoemisyjne paliwa kopalne. Unia Europejska wyznaczyła 2050 rok jako moment osiągnięcia neutralności klimatycznej, rozumianej jako zeroemisyjny bilans emisji gazów cieplarnianych. Państwa członkowskie będą mogły emitować tyle gazów cieplarnianych, ile będą
w stanie pochłonąć. Aby osiągnąć ten cel, należy skoordynować wiele obszarów gospodarki.
Gazociąg Warszawski – budowany przez GAZ-SYSTEM – jest ważnym elementem odpowiedzi na to wyzwanie. Gazociąg będzie liczył 28,5 km i połączy Rembelszczyznę z Morami. Jego trasa przebiegnie przez gminy Nieporęt, Jabłonna, Łomianki, Stare Babice, Ożarów Mazowiecki oraz 3 warszawskie dzielnice: Białołękę, Bielany i Bemowo.
Inwestycja wzmocni bezpieczeństwo energetyczne Warszawy, a możliwość przyłączenia do sieci gazowej nowych odbiorców – np. elektrociepłowni i ciepłowni – przełoży się na zwiększenie stołecznych zdolności wytwórczych energii elektrycznej i ciepła.
Inwestycja GAZ-SYSTEM jest odpowiedzią na planowane zwiększenie zapotrzebowania na gaz ziemny. Istniejąca infrastruktura umożliwia dostarczenie do Warszawy ok. 1 mld m3 gazu rocznie, a po zakończeniu budowy gazociągu będzie można przesłać nim ponad 2 mld m3.
Mapka Gazociągu Warszawskiego z lokalizacją nasadzeń.
Przy planowaniu inwestycji priorytetem była jak najmniejsza ingerencja w otoczenie i środowisko. Dlatego poza dostosowaniem trasy i doborem odpowiedniej technologii, GAZ-SYSTEM zaplanował także nasadzenia nowych drzew.
Jeszcze przed rozpoczęciem prac budowlanych nasadzono ponad 28 tys. sadzonek drzew w Nadleśnictwie Jabłonna. W 2023 r. i kolejnych latach zostanie posadzonych ponad 30 tys. sadzonek drzew w warszawskich kompleksach leśnych, ponad 8 tys. sadzonek w okolicach inwestycji oraz kilkaset drzew parkowych w przestrzeni miejskiej. W tej sprawie trwają jeszcze uzgodnienia z dzielnicami.
Gaz ziemny to ważny element walki ze smogiem. Zatem pozostaje czekać na 2025 r., w którym Gazociąg Warszawski zostanie uruchomiony.
[1] Rola gazu w transformacji energetycznej aglomeracji warszawskiej, Redakcja Wysokie Napięcie, maj 2021.
[2] RAPORT KOŃCOWY Z BADANIA EWALUACYJNEGO PN.: Wstępna ocena wpływu I i VII osi POIiŚ 2014-2020 w kontekście uzasadnienia wsparcia projektów w zakresie przesyłu, dystrybucji i wykorzystania gazu w perspektywie unijnej po 2020 roku
