Inż. Tadeusz Apolinary Wenda (1863-1948) – główny projektant i kierownik budowy portu Gdynia, mieszkaniec Dąbrowy Chotomowskiej, Honorowy Obywatel Gminy Jabłonna.
Urodził się 23 lipca 1863 r. w Warszawie jako siódme, najmłodsze dziecko Władysława Wendy herbu Wendt i Justyny z Matuszewskich. Ojciec jego był podsekretarzem Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego i naczelnikiem Archiwum Akt Dawnych w Warszawie.
Ukończył szkołę powszechną i III gimnazjum realne w Warszawie. Studiował na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Instytucie Korpusu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu. W 1890 r. uzyskał dyplom inżyniera komunikacji. Pracował w Petersburgu w Zarządzie Dróg Żelaznych projektując linie kolejowe i mosty (m.in. most nad Niemnem w Olicie), a następnie kierował budową portów morskich w Rewlu i Windawie. W 1911 r. wziął w Warszawie ślub z Haliną Zawidzką, z którą miał synów Janusza i Jerzego. Po wybuchu I wojny światowej pracował społecznie w Komitecie Obywatelskim miasta Warszawy, kierując robotami publicznymi, a w 1918 r. był członkiem w komisji organizującej zarząd dróg wodnych w Polsce i inspektorem żeglugi na Wiśle.
W 1920 r. został kierownikiem budowy portu w Gdyni w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Wskazał miejsce i opracował projekt budowy portu. Od 1932 r. nadzorował budowę jako naczelnik wydziału w Urzędzie Morskim w Gdyni. Na początku lat 30. rozpętano przeciw inż. Wendzie nagonkę inspirowaną artykułami w prasie niemieckiej. Zarzucano mu zły wybór miejsca na budowę portu. Na skutek oskarżeń pominięto jego osobę podczas ustalania listy gości honorowych na otwarciu Dworca Morskiego w 1933 r. Bezsprzeczną słuszność jego koncepcji obronili dopiero eksperci z Norwegii i Szwecji. W 1937 r. przeszedł w stan spoczynku.
W latach 20. XX w. zakupił w Dąbrowie Chotomowskiej od rodziny Kwiecińskich majątek przy dzisiejszej ul. Lipowej 3 o powierzchni ok. 17 h. Posiadłość ta traktowana była jako letnisko. Korzystała z niej głównie żona i dzieci inżyniera. On sam ze względu na liczne obowiązki zawodowe przebywał tu rzadko. Pozostawił jednak po sobie ciepłe wspomnienia w pamięci mieszkańców.
Zmarł 8 września 1948 r. w wieku 85 lat w Komorowie. Pochowano go na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 139-1-27).
W kwietniu 2018 r. w Dąbrowie Chotomowskiej przy ulicy Lipowej 3 odsłonięto tablicę pamiątkową upamiętniającą inż. Wendę, a 25 kwietnia 2019 r. Rada Gminy Jabłonna nadała mu pośmiertnie tytuł Honorowego Obywatela Gminy Jabłonna.
Rafał Degiel
