W czwartek (7 grudnia) Radni m.st. Warszawy zdecydowali, że od lipca 2024 r. Śródmieście i fragmenty centralnych dzielnic miasta objęte zostaną Strefą Czystego Transportu (SCT). Jej wprowadzenie ma pozwolić na ograniczenie emisji szkodliwych dla zdrowia tlenków azotu poprzez ograniczenie wjazdu do centrum miasta starych samochodów. Do końca 2027 r. z zasad obowiązujących w SCT zwolnieni będą mieszkańcy strefy, jak również wszyscy opłacający podatek i zameldowani w Warszawie. SCT, która zacznie obowiązywać w stolicy od lipca 2024 roku będzie jednak mniejsza, niż wcześniej planował warszawski ratusz.
Czwartkowa Sesja Rady m.st. Warszawy wzbudziła wiele emocji. Podczas niej radni zajmowali się projektem uchwały wprowadzającym od lipca 2024 roku na terenie stolicy Strefę Czystego Transportu. Obradom radnych podczas sesji przyglądało się wielu mieszkańców Warszawy. Wśród nich byli zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy wprowadzenia SCT w stolicy. Ostatecznie po kilkugodzinnej burzliwej dyskusji na ten temat radni przystąpili do głosowania na projektem powyższej uchwały.
Za jej przyjęciem było 37 radnych, przeciw 16, dwie osoby wstrzymały się od głosu. O jej przyjęciu w większości zadecydowały głosy radnych Koalicji Obywatelskiej. Wcześniej przyjęto poprawkę ograniczającą zasięg obowiązywania Strefy Czystego Transportu do centrum miasta.
– Rada przyjęła dziś uchwałę o wprowadzeniu w stolicy Strefy Czystego Transportu. To rozwiązanie zastosowane w setkach miast w całej Europie. Jej celem jest poprawa jakości powietrza, a więc troska o zdrowie nas wszystkich. Pomiary jakości powietrza nie pozostawiają złudzeń. Dlatego musimy działać natychmiast, bo podusimy się w naszych miastach. SCT to stopniowe, rozpisane na lata (a więc dające czas mieszkańcom na dostosowanie się do nich) zmiany, które pomogą naszemu miastu odetchnąć. Ograniczyć zanieczyszczenie powietrza szkodliwymi substancjami, które skutkują całym szeregiem schorzeń. Czy prawo do kopcenia podstarzałymi dieslami jeszcze o kilka lat dłużej ma być ponad prawem do zdrowia, a nawet życia wszystkich mieszkańców 2-milionowej metropolii. Nie wydaje mi się, żeby ktokolwiek przy zdrowych zmysłach odpowiedział na to pytanie twierdząco – poinformował po przegłosowaniu przez radnych SCT w Warszawie prezydent stolicy Rafał Trzaskowski.
– W Londynie stężenie tlenków azotu w powietrzu spadło aż o 46 proc., co przełożyło się też na radykalny spadek liczby dzieci trafiających do szpitali z astmą. W Brukseli stężenia spadły o 25 proc., w Paryżu – o 23 proc. Także w Barcelonie, która – tak jak Warszawa – przewidziała w pierwszym etapie szereg ulg i wyjątków ułatwiających mieszkańcom dostosowanie się do nowej rzeczywistości, spadek stężenia tych szkodliwych substancji wyniósł 11 proc. Tylko w pierwszym roku! To są fakty. To są konkrety. To są twarde liczby – przekonuje Rafał Trzaskowski.
Strefa Czystego Transportu – kogo dotyczy?
Strefa Czystego Transportu (SCT) to wydzielony obszar, po którym mogą poruszać się wyłącznie pojazdy spełniające odpowiednie normy emisji spalin. SCT, która od 1 lipca 2024 roku zacznie obowiązywać w Warszawie zakłada zakaz wjazdu dla samochodów z silnikiem diesla starszych niż 18 lat i pojazdów benzynowych starszych niż 27 lat.
Od wymogów przewidziane są pewne wyjątki wjazdu dla pojazdów spełniających jedną z poniższych kategorii. Wyłączenia ustawowe: służby (np. pogotowie, policja, straż pożarna, straż graniczna), pojazdy, którymi poruszają się osoby z niepełnosprawnością, inne (np. autobus szkolny z wycieczką). Wyłączenia gminne: pojazdy zabytkowe i historyczne – wyłączone pod zakazu są pojazdy spełniające definicję stosowaną przez ubezpieczycieli, specjalne (np. pomoc drogowa, karawan pogrzebowy).
Ulgi i wyjątki
W projekcie uchwały przyjętej w czwartek (7 grudnia) zawarto, że do końca 2027 roku z zasad obowiązujących w SCT zwolnieni będą nie tylko mieszkańcy strefy, ale wszystkie osoby opłacające podatek i zameldowane w stolicy. Reguły SCT dotyczyć ich będą dopiero od stycznia 2028 roku – wówczas nie będą mogli poruszać się po strefie pojazdem z silnikiem Diesla starszym niż 13 lat i pojazdem benzynowym starszym niż 22 lata. W przypadku firm liczyć się będzie podatek CIT i siedziba firmy. Pozostałe osoby od lipca 2024 r. nie będą mogły poruszać się po strefie pojazdem z silnikiem Diesla starszym niż 18 lat i pojazdem benzynowym starszym niż 27 lat.
Wprowadzony zostanie również dodatkowy wyjątek dla seniorów (osób, które do końca 2023 r. ukończą 70 lat), o ile już przed przyjęciem uchwały o SCT byli właścicielami swoich pojazdów. Oznacza to, że osoby powyżej 70. roku życia, po spełnieniu określonych warunków, będą zwolnione bezterminowo z zasad obowiązujących w ramach SCT.
fot. UM Warszawa
Strefa Czystego Transportu – obszar
Według przyjętego przez warszawskich radnych projektu Strefa Czystego Transportu obejmie obszar całego Śródmieścia i fragmenty dzielnic centralnych. Jej granica będzie przebiegać: aleją Prymasa Tysiąclecia – od Alej Jerozolimskich do styku z linią kolejową nr 20 w rejonie ul. Czorsztyńskiej; liniami kolejowymi nr 20, 501, 9 i 7; ulicą Wiatraczną; aleją Stanów Zjednoczonych; Mostem Łazienkowskim; aleją Armii Ludowej; ulicą Wawelską; ulicą Kopińską od ul. Wawelskiej do ulicy ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”; ulicą ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”; Alejami Jerozolimskimi od ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały” do alei Prymasa Tysiąclecia.
Łącznie strefa obejmie obszar 37 kilometrów kwadratowych (siedem procent powierzchni stolicy). Ulice graniczne będą znajdowały się poza SCT.
fot. UM Warszawa
Jak warszawski ratusz zamierza kontrolować samochody wjeżdżające do SCT?
– Dla ok. 95 proc. pojazdów, dla których uprawnienie da się potwierdzić za pomocą dostępu do Centralnej Ewidencji Pojazdów, nie będą wydawane nalepki. Dla starych pojazdów, które spełniają kryteria dla wyjątków (np. mieszkańcy SCT albo seniorzy, którzy kupili samochód już wcześniej) obowiązkowe będą nalepki. Przewidziany jest mieszany system kontroli na obszarze projektowanej strefy – obejmujący zarówno patrole kontrolujące pojazdy w ruchu wewnątrz strefy i na jej wlotach, jak i istniejący system kamer (na wjeździe do strefy), który może być rozbudowany, jeśli zajdzie taka potrzeba. Jakie będą kary za złamanie przepisu? Zgodnie z Art. 96c Kodeksu wykroczeń: Kto nie przestrzega zakazu wjazdu do strefy czystego transportu podlega karze grzywny do 500 zł. – poinformowali w komunikacie pracownicy warszawskiego ratusza.
