Utrzymanie opryskiwacza w dobrej kondycji to jeden z kluczowych warunków skutecznej ochrony roślin. Wśród najważniejszych elementów, które wymagają szczególnej uwagi, znajdują się filtry i dysze – każde ich zużycie czy uszkodzenie uniemożliwia precyzję oprysku, a w konsekwencji prowadzi do strat w plonach. Regularna kontrola i wymiana tych części pozwala utrzymać efektywność zabiegu oraz zapobiega awariom sprzętu i nieplanowanym przestojom w pracy.
Skuteczność oprysku zaczyna się od sprawnej techniki
Skuteczność zabiegu opryskowego zależy przede wszystkim od sprawności sprzętu i jego poszczególnych elementów. Właściwe ciśnienie robocze, precyzyjna kalibracja opryskiwacza oraz dobry stan techniczny filtrów i dysz decydują o tym, czy ciecz robocza zostanie równomiernie i skutecznie rozprowadzona na roślinach. Niedrożne lub zużyte dysze, mogą zmieniać wielkość kropli i rozkład cieczy, co prowadzi do nieefektywnego pokrycia powierzchni liści lub zbyt dużego znoszenia oprysku przez wiatr.
Rola filtrów do opryskiwaczy
Filtry do opryskiwacza pełnią funkcję ochrony układu opryskowego przed zatykaniem dysz, awariami pompy oraz innymi uszkodzeniami. Odpowiadają one za oczyszczanie cieczy roboczej z różnego rodzaju zanieczyszczeń, tj. piasek, kamyki, osady mułu, cząstki rdzy czy resztki wcześniej używanych preparatów chemicznych. Dzięki skutecznej filtracji możliwe jest równomierne i efektywne naniesienie cieczy na rośliny, co przekłada się na wysoką jakość zabiegu ochronnego.
Typy filtrów w opryskiwaczu i ich funkcje
Układ filtracyjny opryskiwacza składa się z kilku następujących po sobie stopni filtracji w którym każdy kolejny stopień jest wyposażony we wkład filtracyjny z siatką bardziej gęstą od poprzedniego.
Na początku systemu filtracyjnego, umieszczone są tzw. sita wlewowe o dużych oczkach, które wyłapują większe zanieczyszczenia. Kolejny poziom filtracji to filtr ssawny, który chroni między innymi pompę przed uszkodzeniem. Przy stosowaniu rozpylaczy dwustrumieniowych zalecane jest również zamontowanie również filtrów ciśnieniowych między sekcyjnych, które zabezpieczają sitka w oprawach rozpylaczy przed zapychaniem. Ostatni poziom filtracji to filterki indywidualne.
Objawy zapchanego filtra
Zapchany filtr można rozpoznać przede wszystkim po spadku ciśnienia w układzie, co wpływa na nierównomierne podawanie cieczy. Widoczne może być również zapchanie dysz, a także różnice w pracy poszczególnych sekcji opryskiwacza, np. dysze w jednej części belki mogą pracować prawidłowo, a w innej – nie. Często pojawiają się również przecieki, większe zużycie paliwa lub hałas pompy, spowodowany jej nadmiernym obciążeniem lub dostaniem się do jej wnętrza większych zanieczyszczeń.
Jak często wymieniać filtry?
Częstotliwość wymiany filtrów zależy od intensywności użytkowania opryskiwacza oraz specyfiki stosowanej cieczy roboczej. Przed rozpoczęciem sezonu oraz po każdym zabiegu, należy kontrolować i czyścić filtry, np. ciepłą wodą z detergentem lub roztworem octu. Wymiana powinna nastąpić, gdy filtr jest zużyty, uszkodzony mechanicznie lub nie daje się skutecznie wyczyścić. Regularna wymiana to inwestycja w długowieczność sprzętu oraz efektywność swojej pracy.
Dysze do opryskiwacza
Dysze do opryskiwacza odpowiadają za rozpylenie cieczy odpowiednią wielkością kropli i równomierne pokrycie roślin. Różne rodzaje tego elementu, pozwalają dostosować oprysk do warunków pogodowych, gatunku upraw lub specyfiki stosowanego środka ochrony. Ich prawidłowe działanie jest niezbędne do uzyskania skutecznej ochrony roślin oraz uniknięcia strat środka ochrony roślin.
>>Zobacz więcej na temat rozpylaczy do opryskiwacza.
Dlaczego zużyte dysze to realne straty w plonie
Zużyte dysze zmieniają parametry rozpylanej cieczy, doprowadzając do nieregularnego wydatku kropli. W praktyce oznacza to nierówne pokrycie roślin, nadmierne zużycie środka chemicznego i większe ryzyko jego znoszenia przez wiatr. Na niechronionych fragmentach upraw może dojść przez to do rozwoju chorób lub szkodników, a w konsekwencji – straty plonów. Skutki są zazwyczaj trudne do zauważenia od razu, dlatego reakcja może nastąpić zbyt późno. Z tego względu zdecydowanie lepiej jest zapobiegać.
Dobór dysz do rodzaju oprysku
Dysze mogą różnić się między sobą kształtem oraz wielkością otworów. Odpowiedni ich dobór powinien uwzględniać częstotliwość, rodzaj i wielkość upraw – inne dysze będą odpowiednie dla rozległych upraw polowych, a inne dla upraw sadowniczych. Znaczenie ma również siła środka chemicznego – substancje bardziej toksyczne, powinny przepływać przez dysze o wytrzymalszym materiale, jak np. ceramika. Elementy te trzeba też dopasować do warunków atmosferycznych (głównie wiatru), a także rodzaju belki oraz ciśnienia i kąta strumienia, z jakimi ma być wykonywany zabieg.
Kiedy i jak wymieniać dysze?
Dysze należy wymieniać głównie wtedy, gdy pojawią się uszkodzenia mechaniczne lub zauważalny spadek wydajności. Producenci sugerują ich wymianę po przekroczeniu 10% zużycia w stosunku do początkowego przepływu. W tym celu pomocne jest przeprowadzenie testów z użyciem kubków kalibracyjnych oraz dane referencyjne zawarte w katalogach producenta. Sama wymiana nie jest skomplikowana – wystarczy dobrać odpowiednią dyszę, odkręcić zużytą, oczyścić miejsce montażu i założyć nową.
Zaniedbania kosztują – jakie mogą być konsekwencje?
Zaniedbanie wymiany lub konserwacji filtrów i dysz może skutkować poważnymi konsekwencjami: obniżeniem skuteczności oprysków, koniecznością powtórzenia zabiegu, uszkodzeniem opryskiwacza, a w najgorszym wypadku stratami w plonach. Niewłaściwe dawkowanie preparatów ochronnych może dodatkowo szkodzić środowisku i sprzyjać rozwojowi odporności na patogeny. Wszystko to prowadzi do wzrostu kosztów produkcji i obniżenia rentowności gospodarstwa.
Gdzie kupować sprawdzone części do opryskiwaczy?
Filtry i dysze to jedne z ważniejszych elementów opryskiwacza. Z tego względu najlepiej zaopatrywać się w nie u sprawdzonych dostawców – w renomowanych sklepach rolniczych lub bezpośrednio u producentów opryskiwaczy i ich części. Należy zwrócić uwagę, czy części, które kupujemy są oznaczone konkretnym logotypem producenta, czy są to części oryginalne. Wybierając nowe elementy, warto zwrócić uwagę na ich kompatybilność z modelem swojej maszyny, certyfikaty jakości oraz opinie innych użytkowników.
