Legionowskie rondo imienia Armii Krajowej (AK), znane niegdyś jako „okrąglak” lub plac Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), przechodzi właśnie małą rewolucję. Nie, nie chodzi o zmianę nazwy, czy dodanie kolejnego pomnika – tym razem w grę wchodzi…lifting brukarsko-ogrodniczy. Miasto zainwestowało w budowę przyłącza wodociągowego, które sprawi, że roślinność na rondzie przy pomniku Polski Walczącej będzie cieszyć oczy mieszkańców znacznie dłużej. Co więcej, obniżane są tam krawężniki oraz naprawiane chodniki.
Na mieszczącym się u zbiegu ulic Stefana Batorego, Stefana Żeromskiego i Henryka Siemiradzkiego w centrum Legionowa rondzie imienia AK trwają obecnie roboty związane z budową przyłącza wodociągowego do studni wodomierzowej w celu zasilenia instalacji nawadniania obsianego nową roślinnością terenu okalającego ustawiony w sercu tego ronda pomnik Polski Walczącej. Inwestycję na zlecenie miasta wykonuje miejska spółka wodociągowa. Kontrakt na wykonanie tych prac zawarto z legionowskim Przedsiębiorstwem Wodociągowo-Kanalizacyjnym (PWK) 28 marca 2025 r. Opiewa on na kwotę blisko 3,7 tys. zł.
Krawężniki w dół, granit w górę!
Oprócz tego prowadzone są tam prace związane z przystosowaniem znajdujących się przy tym rondzie chodników do potrzeb osób niepełnosprawnych. Polegają one na obniżeniu zbyt wysokich ich krawężników oraz na wymianie uszkodzonej ich nawierzchni zbudowanej z kostki na płyty granitowe. Rzeczniczka prasowa Urzędu Miasta (UM) w Legionowie, Monika Jakubiak-Rososzczuk, uspokaja mieszkańców i zapewnia, że nie będą musieli długo czekać na efekt końcowy. – Przewidujemy, że roboty brukarskie zakończą się już w przyszły piątek, 11 lipca 2025 r. Natomiast prace ogrodnicze potrwają do końca miesiąca – zdradza. Wygląda na to, że rondo nie tylko zyska nową twarz, ale także piękniejsze otoczenie.
Patriotyzm w automatycznie podlewanych kwiatach
Wokół pomnika Polski Walczącej zasadzonych zostanie wiele kwiatów takich jak bratki, stokrotki, aksamitki, begonie i pelargonie. Rośliny już wkrótce będą podlewane automatycznie, dzięki czemu dłużej zachowają swój urok. Rondo imienia AK to nie tylko miejsce pełne kwiatów i wodociągowych innowacji – to także przestrzeń o dużym znaczeniu patriotycznym. To tutaj odbywają się liczne uroczystości samorządowe, upamiętniające ważne wydarzenia z historii Polski. Dzięki nowej inwestycji miejsce to zyska jeszcze więcej uroku i stanie się jeszcze bardziej reprezentacyjne.
Rondo, które widziało wszystko – historia „okrąglaka” w Legionowie
Legionowskie rondo imienia AK, znane dawniej jako „okrąglak”, przeszło przez dekady prawdziwą metamorfozę. Choć dziś pełni rolę miejsca pamięci, jego historia jest pełna zawirowań – niczym rondo, którym jest.
W okresie międzywojennym „okrąglak” funkcjonował jako plac POW, a ambitne plany zakładały postawienie tam pomnika upamiętniającego działania tej organizacji. Nawet pocztówki-cegiełki na ten cel zaczęto sprzedawać! Niestety, II wojna światowa skutecznie zniweczyła te zamierzenia. Po wojnie „okrąglak” zmienił nazwę na Plac Bojowników o Wolność i Demokrację. W 1946 r. legionowscy rzemieślnicy i byli żołnierze AK postawili tam brzozowy krzyż, który stał się miejscem oficjalnych uroczystości. Brzoza – symbol pamięci i prostoty – przetrwała w sercach mieszkańców, choć władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) miały inne pomysły. W 1966 r. w duchu socjalistycznego entuzjazmu, Związek Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD) postanowił zbudować na placu Świerczewskiego, czyli dawnym rynku pomnik Walki i Męczeństwa. Choć pomnik powstał, to mieszkańcy Legionowa szybko ochrzcili go obiektem drwin. W 1992 r., ku uldze wielu, pomnik ten został zdemontowany.
Lata 90. przyniosły powiew wolności i nowe pomysły. W 1991 r. powołano społeczny komitet budowy nowego pomnika, który miał upamiętnić walkę polskiego państwa podziemnego, AK oraz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (NSZZ Solidarność). Tym razem bez cegiełek-pocztówek, ale za to z dużym zaangażowaniem lokalnej społeczności i wsparciem władz miasta. Projekt pomnika powierzono specjalistom. Profesor Andrzej Bissenik z Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Warszawie opracował koncepcję artystyczną, a doktor inżynier Edward Kołakowski z Politechniki Warszawskiej zadbał o konstrukcję. Metalowe elementy wykonała Huta „Stalowa Wola” pod czujnym okiem Andrzeja Gargasa z NSZZ „Solidarność”. Prace budowlane przeprowadził Mariusz Selwon z Warszawy. 2 lutego 1994 r. „okrąglak” oficjalnie stał się rondem Armii Krajowej. Kilka miesięcy później, 22 maja 1994 r., odbyło się uroczyste odsłonięcie nowego pomnika – symbolu walki z dwoma totalitaryzmami.
Dziś, rondo imienia AK przypomina nam o historii pełnej wyzwań, ale i o niezłomnym duchu mieszkańców Legionowa.
Źródło: UM w Legionowie, Rafał Degiel Muzeum Historyczne w Legionowie
