Posłowie PiS wnieśli do sejmi projekt ustawy mającej dokonać zmian w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Chodzi o likwidację niesprawiedliwości przy dokonywaniu potrąceń ze świadczeń emerytalno-rentowych i zmianę granic procentowych tych potrąceń.
Zmianie miałby ulec tylko art. 121 ust. 1 dotychczasowej ustawy. W obecnie obowiązującej ustawie – zależności od kategorii potraceń – ustalono, że kwoty wolne wynoszą 60%, 50% i 20% najniższej emerytury lub renty (880,45 zł w 2015 r.). Posłowie zwracają uwagę na to, że przy potrąceniach z wynagrodzeń za pracę, podstawą do potrąceń jest najniższe wynagrodzenie (1850 zł w 2016 r.). środki na rachunkach bankowych osób pracujących są także wolne od zajęć (na podstawie orzeczeń sądowych) do wysokości trzykrotnego przeciętnego wynagrodzenia. W tej chwili, jak wyliczają, osoba pracująca ma wolną od potrąceń kwotę 1 032,34 zł (po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych).
Tymczasem, jak uzasadniają wnioskodawcy, nawet z najniższych emerytur i rent możliwe jest prowadzenie komorniczych egzekucji, co może prowadzić do pozbawienia osób starszych i chorych jakichkolwiek środków do życia. Ograniczenia egzekucji z emerytur i rent – wg aktualnego stanu prawnego – dają wolną od potrąceń kwotę 364,09 zł (w przypadku egzekucji z emerytury, renty rodzinnej i renty dla osób całkowicie niezdolnych do pracy) lub kwotę 280,07 zł (w przypadku egzekucji z renty dla osób częściowo niezdolnych do pracy). Tak wynika z wyliczeń dokonanych na podstawie ogłoszonych przez ZUS najniższych świadczeń w roku 2015. Emeryt ma zatem prawo do zachowania ok. 1/3 tego co zatrudniony, a rencista tylko ok.1/4.
Emeryt = pracownik
Proponowana zmiana ma prowadzić do tego, by emeryci i renciści mieli – co do zasady – zapewnioną taką samą ochronę prawną w zakresie gwarancji otrzymania całego najniższego świadczenia, z jakiej korzystają pracownicy. Wolna od potrąceń miałaby być kwota najniższej emerytury lub renty po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy przy potrącaniu kwot egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne.
Wyjątki
Ustawa przewiduje także wyjątki. Dotyczą one m.in.: świadczeń wypłacanych w kwocie zaliczkowej, kwot nienależnie pobranych, egzekucji alimentów, należności alimentacyjnych na podstawie tytułów wykonawczych, kwot nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub opiekuńczych, nienależnie pobranych kwot z funduszu alimentacyjnego, zasiłków wypłaconych przez pomoc społeczną oraz zasiłków wypłaconych za okres przyznanej emerytury lub renty, zasiłków dla bezrobotnych za okres wypłaty emerytury lub renty (wolna od potraceń będzie kwota 75% najniższej emerytury lub renty),
potrąceń należności za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych (wolna kwota ma wynieść 30% najniższej emerytury po potraceniu składki ubezpieczenia zdrowotnego i zaliczki na podatek dochodowy).
Projekt został skierowany do I czytania w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny 22 grudnia. Komisja jeszcze się projektem nie zajęła. Odnosząc się do tej sprawy nie sposób nie wyrazić zdziwienia, że było możliwe uchwalenie takich przepisów, które wyraźnie dyskryminowały tę grupę obywateli nieaktywnych zawodowo. Być może ustawodawca doszedł do przekonania, że najstarsi lub niepełnosprawni, nie powinni zostawiać długów.
