Spotkania ze znajomymi i aktywny udział w życiu społeczeństwa mają bardzo korzystny wpływ na jakość naszego życia. Samotność bywa podstępna i należy się jej wystrzegać.
Zdrowy senior pozostaje aktywny społecznie
Integrowanie się z innymi ludźmi i udział w życiu społecznym są często miernikiem zdrowego i produktywnego życia seniorów. Pozostawanie aktywnym społecznie ma ogromny wpływ na utrzymanie zdrowia, zarówno psychicznego, jak i fizycznego. Niestety coraz więcej seniorów jest narażonych na życie w samotności i często grozi im nawet całkowita izolacja. Przyczyn takiego zjawiska jest sporo. Odejście na emeryturę, owdowienie, czy pogorszenie kondycji zdrowotnej z reguły wystarczają, aby człowiek doświadczył izolacji społecznej w mniejszym lub większym stopniu. Zdarza się także, że nasze rodziny emigrują zarobkowo, pozostawiając nas na pastwę samotności. Obecnie w skali całego społeczeństwa obserwujemy również tendencje do przedłużania wszelkimi możliwymi sposobami długości życia.
Nikt nie lubi być sam
Wg statystyk seniorzy bardzo cenią sobie relacje rodzinne i społeczne. W swojej skali priorytetów stawiają je wręcz na drugim miejscu zaraz po zdrowiu (Columbia, 2004). Jest to słuszne podejście, podczas kiedy to właśnie izolacja społeczna jest winna przedwczesnej śmierci, depresji czy pogorszeniu zdrowia seniorów (Columbia, 2004). Badanie przyczyn izolacji społecznej wśród seniorów jak i rozwiązywanie tego problemu nie są dla badaczy i psychologów rzeczą łatwą. Natrafiają oni często na odwieczny dylemat; co było pierwsze: jajko czy kura? Często przyczyna samotności starszego człowieka jest łatwa do określenia i jest to jedno z wyżej wymienionych smutnych wydarzeń życiowych jak owdowienie, utrata pracy czy gwałtowne pogorszenie zdrowia. Gorzej kiedy starszy człowiek sam powoduje swoją izolację i w skutek niej doświadcza różnych przykrych doświadczeń. Gdy uda się ustalić powód poczucia samotności, łatwiej jest nam skorzystać z pomocy i podjąć kroki w walce z problemem. Kiedy przyczyna jest nie jasna i tkwi np. w nierozwiązanych problemach psychicznych osoby samotnej, wtedy o wiele trudniej jest pomóc sobie samemu, albo przyjąć pomoc od społeczeństwa.
Wolontariat lekarstwem na samotność
Niezależenie od tego, co jest przyczyną naszej samotności, warto pamiętać, że należy z nią walczyć. To, że straciliśmy bliską osobę, czy że nie możemy wykonywać już ulubionej pracy, której poświęciliśmy większość swojego życia, nie znaczy, że jesteśmy już skazani tylko na kapcie i telewizor. Jedną z wielu możliwości powrotu do pełnego życia w społeczeństwie jest wolontariat. Bycie wolontariuszem to bardzo istotny wkład w życie i dobro całego społeczeństwa. Wolontariat umożliwia nam powrót do aktywnego i wypełnionego wartościowymi znajomościami życia. W wielu krajach, w których seniorzy aktywnie partycypują jako wolontariusze na rzecz potrzebujących, dzieci czy młodzieży, ich wkład w funkcjonowanie społeczeństwa jest bezcenny. Na przykład w Kanadzie, 25% seniorów, którzy aktywnie udzielają się jako wolontariusze, zasila produkt krajowy brutto aż o 1.5% (Columbia, 2004).
Cztery sprawdzone sposoby na samotność
Jeśli już znajdziemy się w sytuacji, która wydaje się nam bez wyjścia, możemy sięgnąć po jeden z niżej wymienionych sposobów na samotność, które nie wymagają drastycznych zmian życiowych i gwarantują poprawę naszego samopoczucia.
Pielęgnacja roślin albo zwierząt domowych
Czasami nawet ulubiona roślina doniczkowa, o którą będziemy regularnie dbać, jest w stanie polepszyć nasze samopoczucie i nadać naszemu życiu sens. Jeśli zdrowie pozwala nam na opiekę nad zwierzętami, powinniśmy przygarnąć pod nasze skrzydła równie samotnego psa czy kota. Wg. wielu ekspertów opieka nad zwierzętami zwiększa poczucie naszego bezpieczeństwa, zmniejsza depresję i ułatwia nawiązywanie kontaktów z innymi (Anderson, 2007).
Bogate życie religijne
Seniorzy, którzy regularnie chodzą do kościoła, maja więcej możliwości nawiązywania i utrzymywania relacji społecznych. Często wierzenia religijne nadają im poczucie sensu życia, który chroni ich przed depresją (Columbia 2004).
Regularne wizyty u lekarza
Niekiedy unikamy kontaktów z innymi, ponieważ obawiamy się odrzucenia lub zawstydzenia. Często ludzie starsi cierpią na problemy ze słuchem czy wzrokiem, z którymi przyzwyczaili się żyć samemu. Warto jest zadbać o regularne kontrole słuchu i wzroku, żeby odzyskać pewność siebie w kontaktach z innymi.
Poczucie sensu i bycia potrzebnym
Posiadanie hobby nie jest zarezerwowane dla nastolatków. Jeśli całe życie lubiliśmy wędkować albo czytać książki, powinniśmy dalej pielęgnować swoje pasje. Jeśli jest nawet mała rzecz, którą możemy regularnie robić dla sąsiada, wnucząt czy kogokolwiek innego, warto jest to rozważyć. Poczucie robienia czegoś dobrego i bycia potrzebnym dla innych jest bezcenne.
Ministry of Health. “Social Isolation Among Seniors: An Emerging Issue.” Columbia, 2004. Web.
Anderson. „Human-Animal Bond.” Purdue University, 2007
FOT: Coraz więcej seniorów jest narażonych na życie w samotności. Są sposoby, żeby to zmienić
