Zarówno gmina Vignanello, jak i gmina Jabłonna położone są w centralnej części kraju. Każda z gmin ma swoją specyfikę. Warto przyjrzeć się im pod kątem różnic i podobieństw.
Nazwa a zasoby
Nazwa Vignanello (czyt. Winianello) pochodzi od głównego bogactwa, jakim charakteryzowała się do niedawna ta miejscowość – od wina. Dziś do plantacji winorośli uprawianych na tym wyżynnym terenie dołączyły gaje oliwne i pola orzechów laskowych. Jabłonna natomiast nosiła niegdyś nazwę Jabłonowo. Pochodziła ona, podobnie jak w przypadku gminy włoskiej, od głównego zasobu tej ziemi – licznych sadów jabłoniowych, po których dziś niewiele już zostało.
Ludzie i obszar
Vignanello ma około 5 tys. mieszkańców i charakterystyczne dla tego miejsca jest to, że zamieszkuje go społeczeństwo starzejące się. Młodzi migrują do większych miejscowości, tym samym ich liczebność zmniejsza się. W Jabłonnie zameldowanych jest ponad 17 tys. osób. Mieszkańców stale przybywa. Obszar gminy Vignanello obejmuje 25 km2, a gminy Jabłonna 65 km2. We włoskiej gminie mieszkańcy skupieni są wokół głównej miejscowości, tylko około 200 osób mieszka poza Vignanello. W Jabłonnie rozkład mieszkańców jest bardziej równomierny.
Zasoby naturalne
Cała wyżyna, na której znajduje się Vignanello, znajduje się na skale wulkanicznej zwanej tufem. Mieszkańcy czerpią z tego pośrednio korzyści materialne, ponieważ do budowania domów nie są potrzebne tu fundamenty. Domy buduje się na skale, a nawet drąży się w niej piwnice. Zasoby naturalne Jabłonny to piękne lasy, dla których wielu jabłonowian tutaj zamieszkało.
Struktura samorządowa
W Vignanello jest ośmiu radnych. W ich gronie jest również burmistrz, który także jest radnym. Struktura we włoskiej gminie przypomina strukturę naszego powiatu. Skład zarządu gminy Vignanello to: burmistrz Vincenzo Grasselli, wiceburmistrz, który nie jest radnym i dwójka radnych zwanych Assessore. Wszyscy oni stanowią organ wykonawczy. Oprócz tego jest tam piątka radnych z przewodniczącym (Federico Grattarola) na czele, która jest ciałem stanowiącym. Zarówno dla burmistrza jaki i radnych, pełnione funkcje to tylko praca dodatkowa. Rada Gminy Jabłonna składa się z 15 radnych. Radni są wyłącznie organem stanowiącym.
Zamek i pałac
Centralnym punktem miejscowości Vignanello jest zamek Ruspoli. Jego początki sięgają 853 r. Obecna postać zamku została wzniesiona w 1610 r. Zamieszkują go dwie księżne, które co pół roku wymieniają się sprawowaniem nad nim nadzoru. Jeśli nie gospodarują w zamku, jedna z nich mieszka w Stanach Zjednoczonych, a druga w Brazylii. Księżniczki te wywodzą się z rodu Ruspoli, który wybudował zamek. Dookoła budowli rozpościera się przepiękny ogród. Na terenie Jabłonny znajduje się pałac, który jest własnością Polskiej Akademii Nauk. Wokół niego znajduje się rozległy park.
Kościołów więcej niż domów
Jak mówią mieszkańcy Vignanello, kościołów jest u nich więcej niż domów. To duża przesada, jednak w miejscowości wielkości Chotomowa funkcjonuje aż osiem obiektów sakralnych, w tym jeden bardzo duży. W przeszłości było ich dużo więcej. Kiedyś we Włoszech przedstawiciele bogatych rodów, aby wyeksponować swoją zamożność, fundowali kościoły. W gminie Jabłonna nadal wielu mieszkańców przywiązanych jest do Kościoła i jego tradycji.