W środku jesteśmy baśnią ukazuje się z okazji 90. urodzin Wiesława Myśliwskiego. W książce znalazły się zarówno teksty jego publicznych wystąpień, jak i wybrane przez Autora najważniejsze wywiady. Dzięki temu mamy jedyną okazję dowiedzieć się więcej o dzieciństwie i młodości pisarza, o początkach jego literackiej kariery i pracy na etacie redaktora, o długim i szczęśliwym małżeństwie i o tym, dlaczego pisarz nie powinien się śpieszyć. W środku jesteśmy baśnią, twierdzi Myśliwski, a my – dzięki tej książce – możemy poznać przynajmniej cząstkę baśni, jaką jest on sam.
Myśliwski pozostaje we współczesnej literaturze zjawiskiem wyjątkowym i zasługującym na najwyższą uwagę. Jego powieści, pisane bez pośpiechu, ignorujące literackie mody i rynkowe targowisko próżności, to w rzeczy samej pełne mądrości i dojrzałej wiedzy o życiu traktaty, przypowieści czy – jak pisano – filozoficzne eseje, które nie przestają równocześnie być fascynującymi narracjami, zachęcającymi do lektury wielokrotnej. Dla wszystkich, którzy chcieliby się dowiedzieć jak najwięcej o autorze Ucha Igielnego, o jego życiu, pisarstwie, istocie procesu twórczego i o tym, jaką rolę odgrywa w nim muzyka, o ważnych dla niego autorach, przemyśleniach filozoficznych, a także o roli pamięci, pojmowaniu ludzkiego losu, relacji między przypadkiem a przeznaczeniem, poetyką chaosu a żelazną logiką konstrukcji dzieła – zbiór ten jest lekturą obowiązkową, prawdziwą pisarską summą.
Jerzy Illg
KIM JEST WIESŁAW MYŚLIWSKI?
Pochodzenie: Urodzony 25 marca 1932 roku w Dwikozach pod Sandomierzem. Pierwsze lata dzieciństwa – szczęśliwe. Potem przychodzi wojna, rodzina musi często się przeprowadzać. Ma 13 lat, kiedy umiera mu ojciec (choroba serca). Zostają we trójkę, z mamą, energiczną i dzielną kobietą, oraz młodszą siostrą Grażyną. Wiesław uczy się i pracuje dorywczo, żeby pomóc matce. „Wchodząc w świat, żyjemy w życiu rodziców, a ich życie później żyje w nas. Do końca w nas żyje, choć rodziców dawno nie ma, ale w nas wciąż są. A potem jesteśmy w życiu naszych dzieci…” W dzieciństwie nasyca się światem chłopskim, a w życiu dorosłym podejmuje świadomy wybór, żeby go w swoim pisaniu nie opuszczać. Wybór późny. Myśliwski debiutuje, mając trzydzieści pięć lat. Jednocześnie powtarza, że nie ma czegoś takiego jak osobny los chłopa. Jest po prostu los – los człowieka.
Miłość: Jako młody chłopak nie widzi swojej przyszłości w jasnych barwach. Zdaje mu się, że nie ma szans na cokolwiek. „Aż tu nagle miłość. I odżyło we mnie jakby źródło energii, wyzwalając siłę woli, ambicję, marzenia”. Pod wpływem narzeczonej składa papiery na polonistykę na KUL w Lublinie. Po studiach zamieszkują w Warszawie.
Żona Wacława: On ma 17 lat, ona 16, gdy się poznają. Od tej pory – do dzisiaj – są nierozłączni. Nie kłócą się nigdy, czasem co najwyżej obrażą się na siebie na kilka godzin, a i to rzadko. I tak od 1949 roku. „I to dzięki niej, im bardziej zbliżam się do swojego kresu, tym bardziej utwierdzam się w przekonaniu, że warto było żyć”.
Syn: Swoją pierwszą powieść, Nagi sad, pisze w całkowitej tajemnicy. Jej pierwotną wersję, nad którą pracuje kilka lat, uznaje jednak za grafomanię. W tym czasie rodzi mu się syn Grzegorz. Narodziny syna są tak mocnym wydarzeniem, że w zaledwie trzy miesiące pisze nową wersję książki. I ta wersja zostaje później wydana drukiem. Nagi sad jest opowieścią o miłości ojca i syna. O tym, jak tych dwoje poszukuje siebie w milczeniu, w domysłach, w gestach.
Język: tworzy świat i jest wewnętrzną przestrzenią człowieka. „Wolny język jest gwarantem wolności poznawczej” i stanowi warunek twórczości pisarskiej. Rada dla aspirujących pisarzy: nie ma. Tak jak nie ma gotowych recept, jak pisać, mimo długiej pisarskiej kariery. Nie ma ich także dla siebie. Naiwność, bezradność i niewiedza są miejscami, w których rodzi się literatura. A świadomość literacka bywa raczej uwięzieniem niż wyzwoleniem. Pisze mu się trudno, powoli, a najchętniej nie pisałby wcale. I chciałby napisać o jedną książkę za mało niż o jedną za dużo.
Cel literatury: zrozumienie człowieka, kimkolwiek on jest, a jest największą tajemnicą. Według Myśliwskiego konwencja literatury wszystkowiedzącej wyczerpała się i pozostało jedno możliwe poznanie: poznanie samego siebie.
Premiera książki 23 marca.
