Janusz Christa jest uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich twórców komiksowych. Był mistrzem narracji – wykreował bohaterów rozpoznawanych przez miliony czytelników. Stworzył blisko pięć tysięcy pasków, kilkaset plansz i ilustracji. Wykreowani przez Janusza Christę Kajko i Kokosz są częścią polskiej kultury nie tylko za sprawą albumów komiksowych. W ostatnich latach bohaterowie Ci stają się coraz bardziej popularni, również wśród najmłodszych. Dzielni woje są bohaterami gier planszowych i komputerowych, a album „Kajko i Kokosz. Szkoła Latania” znalazł się w na liście lektur szkolnych. W tym roku woje zagościli na małym ekranie za sprawą serialu na platformie Netflix. Są również obecni na deskach teatrów – obecnie musical o przygodach Kajka i Kokosza można obejrzeć w warszawskim teatrze Syrena. W roku 2022 przypadają 50. urodziny serii „Kajko i Kokosz” i z tej okazji wydawnictwo Egmont na 13 października br. przygotowało premierę pierwszego tomu jubileuszowej edycji „Kajko i Kokosz. Złota Kolekcja”. Kolekcja składa się z sześciu tomów, w których zebrane zostały wszystkie komiksy „Kajko i Kokosz” – w kolejności chronologicznej i poddane renowacji kolorystycznej. W tym roku ukażą się 2 tomy.
Kajko i Kokosz pojawili się na łamach trójmiejskiej popołudniówki „Wieczór Wybrzeża” w 1972 i stali się jednymi z najbardziej rozpoznawalnych bohaterów polskiej popkultury. Cykl Janusza Christy (1934-2008) opowiada o dwóch wojach – dzielnym i rozważnym Kajku oraz żarłocznym i nieco samolubnym Kokoszu, którzy bronią Mirmiłowa oraz przeżywają mnóstwo zabawnych przygód. Seria przenosi czytelnika w słowiańskie średniowiecze. Oprócz tytułowych bohaterów, Christa stworzył całą galerię charakterystycznych postaci. Siłą serii – oprócz perfekcyjnej i bogatej warstwy plastycznej – była jakość opowieści. Wartka narracja, pełna humoru i przygód, z lekkimi aluzjami do PRLowskiej rzeczywistości za oknem („Następnego dnia przybył do grodu książęcy referent do spraw turystki i wypoczynku”), z elementami fantasy (np. smok Miluś). – podkreśla Tomasz Kołodziejczak, dyrektor działu komiksów i gier w wydawnictwie Egmont – Christa perfekcyjnie wykorzystywał formułę komiksu baśniowego, tworząc dynamiczne fabuły, jednocześnie igrał z tą konwencją, autoparodiował ją, mrugając okiem do odbiorcy. Stworzył opowieść wielopoziomową, atrakcyjną dla dziecka, ale i dojrzalszemu czytelnikowi serwującą językowe i fabularne anegdoty. Dziś to standard, choćby w kinowych produkcjach dla dzieci spod znaku „Shreka” czy „Potworów i spółki”. Wtedy stanowiło samodzielne odkrycie Christy i było jedną z przyczyn tak wielkiej popularności jego prac.
Warto przypomnieć, że zanim powstały postaci Kajka i Kokosza, które przyniosły Autorowi największą sławę, stworzył on serię „Kajtek i Koko” – sensacyjno-przygodową opowieść, zgrabnie łączącą wątki kryminalne, sensacyjne i fantastyczne. W ostatniej części tego cyklu postanowił wysłać swoich bohaterów w kosmos i powstał z tej ekspedycji najdłuższy polski komiks, czyli „Kajtek i Koko w kosmosie”. Pierwotnie ukazywał się on na łamach „Wieczoru Wybrzeża” w latach 1968–1972. Po zakończeniu kosmicznej, liczącej ponad 1200 pasków przygody, Janusz Christa powrócił w sierpniu 1972 roku na łamy „Wieczoru Wybrzeża” i przedstawił czytelnikom przodków Kajtka i Koka, czyli Kajka i Kokosza, w komiksie pierwotnie zatytułowanym „Złote prosię”. Tom pierwszy jubileuszowej edycji, który ukaże się już 13 października, będzie zawierał ten właśnie komiks, który finalnie otrzymał tytuł „Złoty puchar”. Warto podkreślić, że „Złoty puchar” ukaże się drukiem po raz pierwszy od roku 1972, w wersji w jakiej ukazał się w „Wieczorze Wybrzeża”. Wcześniejsze wydania tego komiksu nie zawierały części plansz. Dlaczego? Dobrze wyjaśnia to Krzysztof Janicz – znawca twórczości Janusza Christy i autor bloga na-plasterki.blogspot.com – w posłowiu do tomu pierwszego „Złotej Kolekcji”: Pomost fabularny pomiędzy obydwiema seriami („Kajtek i Koko” oraz „Kajko i Kokosz” – przyp. red.) udaje się Chriście zmieścić w trzech pierwszych odcinkach. W niniejszym wydaniu ukazują się one drukiem po raz pierwszy od 1972 roku. Wcześniej autor usuwał je z albumów ze względu na czytelników spoza Pomorza, którzy – nie znając Kajtka i Koka – nie zrozumieliby kontekstu. Dziś, kiedy niemal cała twórczość Christy dostępna jest w reedycjach, druk wykasowanego fragmentu znów nabiera sensu. Autorką wstępu do pierwszego tomu kolekcji jest Paulina Christa, wnuczka Mistrza.
Dodatkiem do każdego z sześciu albumów „Złotej Kolekcji” jest obszerne posłowie Krzysztofa Janicza, zawierające wiele cennych informacji i ciekawostek o historii serii oraz samym Januszu Chriście. W tomie pierwszym przybliżone zostają najmłodsze lata Autora i jego artystyczna droga do stworzenia „Kajka i Kokosza”. Czytelnicy kolekcji znajdą też liczne archiwalne zdjęcia, okładki, ilustracje i szkice. Za renowację kolorystyczną plansz komiksowych i okładek oryginalnych odpowiada Arkadiusz Salamoński.
Janusz Christa – rysownik, scenarzysta, z wykształcenia ekonomista – był człowiekiem wspaniałym, przyjacielskim, dowcipnym i otwartym. O szerokich zainteresowaniach, bardzo inteligentnym. – tak Artystę we wstępie do tomu pierwszego wspomina wnuczka, Paulina Christa, prezeska Fundacji „Kreska” zajmującej się promowaniem twórczości Janusza Christy – Był dla mnie nie tyle Dziadkiem, co najlepszym Przyjacielem. Skracał dystans, przechodząc z każdym na „ty” po pięciu minutach rozmowy. Grał twardziela, ale wiem, że miał ogromne serce. (…) Gdy dowiedziałam się, że wydawnictwo Egmont zamierza uświetnić zbliżające się 50. Urodziny Kajka i Kokosza, ucieszyłam się niezmiernie. Jednym z elementów tego święta jest wydanie serii w postaci zbiorczych tomów. Od wielu lat słyszę od różnych osób, że chciałyby cieszyć się przygodami dwóch dzielnych wojów wydanymi w twardej oprawie. Nadszedł czas spełnienia tych marzeń. Myślę, że ta wyjątkowa edycja jest nie lada gratką dla fanów twórczości mojego Dziadka. Ale „Kajko i Kokosz. Złota Kolekcja” to nie tylko pozycja obowiązkowa dla wszystkich miłośników twórczości Janusza Christy. To także zaproszenie do barwnego świata, pełnego humoru i przygód, dla kolejnego pokolenia czytelników.
Na 8 grudnia br. zaplanowany jest tom drugi kolekcji, który zawierał będzie długą historię „Szranki i konkury” poprzedzoną wstępem dziennikarki „Dziennika Bałtyckiego” Grażyny Antoniewicz. Kolejne cztery tomy ukażą się w 2022 roku. W tomie trzecim znajdą się dwie historie: „Woje Mirmiła” oraz „Pasowanie”, w tomie czwartym cztery: „Szkoła latania”, „Wielki turniej”, „Na wczasach” i „Zamach na Milusia”. W tomie piątym będzie aż siedem historii: „Profesor Stokrotek”, „Urodziny Milusia”, „Łaźnia”, „Koncert Kaprala”, „Skarby Mirmiła”, „Cudowny lek”, „Festiwal czarownic”. Kolekcję zamknie tom szósty zawierający komiksy: „Dzień Śmiechały”, „Srebrny denar”, „W krainie borostworów”, „Mirmił w opałach”.
