Co w świetle polskiego prawa oznacza pojęcie przedawnienia długu? Po jakim czasie następuje? Czy pożyczki bankowe ulegają przedawnieniu i czy rzeczywiście możemy zapomnieć o przedawnionym długu?
Przedawnienie długu. Co to oznacza?
Kiedy dłużnik przez dłuższy czas nie spłaca długu, a wierzyciel nie upomina się o swoją należność, wówczas może dojść do przedawnienia. Zgodnie z artykułem 117. kodeksu cywilnego, dłużnik po upływie określonego przez prawo czasu, może uchylić się od odpowiedzialności. Kiedy więc dojdzie do przedawnienia długu, wierzyciel może napotkać trudności z egzekucją swoich należności. Kodeks cywilny wspomina też, że nie każdy dług ulega przedawnieniu – istnieją wyjątki, np. roszczenia rodzinno-opiekuńcze: o zapłatę alimentów na dziecko lub byłego współmałżonka.
Trzeba pamiętać, że nawet po upływie terminu przedawnienia wierzyciel może wstąpić na drogę sądową i domagać się zwrotu pożyczonych dóbr. Dłużnik, jeśli ma świadomość tego, że nastąpiło przedawnienie, musi podnieść jego zarzut w drodze postępowania cywilnego. Wówczas nie musi spłacać zadłużenia, ale przedawniony dług nie zostaje jednak anulowany, a jego konsekwencje nadal mogą (chociaż nie muszą) być odczuwalne w przyszłości.
Czy pożyczka z banku może ulec przedawnieniu?
W kolejnym artykule kodeksu cywilnego – art. 118. znajdziemy informację dotyczącą terminów przedawnienia. Jak wynika z ustawy termin przedawnienia wynosi 6 lat, o ile przepisy nie podają innego terminu dla konkretnych rodzajów zobowiązań. Jeśli zaś chodzi o roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, tutaj termin przedawnienia wynosi zaledwie 3 lata. Termin przedawnienia długu ma miejsce w ostatnim dniu roku kalendarzowego, o ile nie mamy do czynienia z okresem przedawnienia krótszym niż 2 lata.
W większości przypadków długi bankowe ulegają przedawnieniu. Termin przedawnienia dla pożyczek i kredytów bankowych wynosi 3 lata niezależnie od tego, czy dotyczą one przedsiębiorców czy osób prywatnych. Może się jednak zdarzyć, że konkretne produkty bankowe będą miały inny okres przedawnienia. Przedawnienie długu w banku wydaje się sytuacją czysto hipotetyczną. Tego typu instytucje skrupulatnie sygnalizują dłużnikom przekroczenie terminów płatności i wysyłają wezwania do zapłaty.
Co z długami u komornika? Czy one też się przedawniają?
Wydawać by się mogło, że długi u komornika nie ulegają przedawnieniu. Tym bardziej, że nie istnieje pojęcie przedawnienia egzekucji komorniczej. Jedynie roszczenie wynikające z tytułu wykonawczego może ulec przedawnieniu. Prawo przewiduje okres 6 lat od momentu, w którym następuje uprawomocnienie orzeczenia sądu np. o wydaniu nakazu zapłaty. W chwili rozpoczęcia egzekucji proces przedawnienia zostaje zawieszony. Załóżmy, że z różnych przyczyn komornik nie zajmuje majątku i zamyka proces. Wówczas przedawnienie liczymy od początku.
Przedawnienie nie unieważnia długu
Zarówno pożyczki bankowe, jak i długi u komornika mogą ulec przedawnieniu. Taką możliwość przewiduje prawo. W praktyce prawdopodobieństwo takiego zdarzenia wydaje się stosunkowo niskie. Powinniśmy liczyć się z tym, że wierzyciele będą dochodzić swoich racji jeszcze przed upływem okresu przedawnienia.
Nawet jeśli dojdzie do przedawnienia długu, musimy pamiętać o tym, że fakt jego zaistnienia nie zostaje wymazany. Jeśli wierzyciel zdecydował się na umieszczenie negatywnych wpisów w wybranych rejestrach dłużników, będą one tam nadal figurować. Także w bazie BIK informacja o niespłaceniu długu będzie widoczna przez kilka lat i będzie obniżała skoring, czyli ocenę danej osoby.
Oznacza to, że dłużnik nawet po przedawnieniu długu może mieć utrudniony dostęp do pożyczek, kredytów czy zakupów ratalnych. W praktyce zatem nawet przedawniony dług może utrudnić nam realizację naszych finansowych zamierzeń. Dlatego też lepszą strategią okaże się kontakt z wierzycielem i próba wypracowania bardziej atrakcyjnych warunków spłaty zadłużenia. Możemy starać się np. o wydłużenie okresu spłaty lub rozłożenie długu na raty.
