Las jest miejscem, gdzie wielu ludzi chętnie spędza czas wolny – spacerując, biegając czy jeżdżąc na rowerze. Niestety, po takich odwiedzinach często zostają śmieci, które psują krajobraz i stanowią zagrożenie dla środowiska. Generują również konkretne koszty związane z usuwaniem takich odpadów.
Co należy zrobić ze śmieciami podczas pobytu w lesie?
Podczas wypoczynku należy pamiętać, że pod żadnych pozorem nie można wyrzucać śmieci do lasu. Odpadków nie można też zakopywać. Co zatem należy z nimi zrobić?
Najlepiej zabrać ze sobą i wyrzucić po drodze do kosza lub do przydomowego śmietnika. W lasach są też wyznaczone specjalne strefy wypoczynku i tam też najczęściej znajdują się kosze, do których można wrzucić odpadki.
Las to śmietnik!
Oczywiście, las nie jest miejscem, gdzie można wyrzucać śmieci. Wynika to przede wszystkim z zasad współżycia społecznego oraz konkretnych przepisów prawa. Za porzucenie śmieci w lesie grozi mandat karny. Jego wysokość wynosi od kilkudziesięciu do nawet 5 tys. złotych.
Źródło: lasy.gov.pl
Niestety, nawet bardzo wysokie kary, które coraz częściej są stosowane w praktyce, nie odstraszają intruzów. Śmieci wyrzuca niemal każdy: zarówno dziecko, jak i dorosły. Często trwałą „pamiątką” ich pobytu w lesie są plastikowe butelki, torebki oraz inne opakowania, które rozkładają się nawet przez kilkaset lat.
„Dzikie wysypiska”
Osobnym problemem jest celowe wywożenie odpadów do lasu. Za takie czyny grożą najsurowsze konsekwencje, łącznie z karą aresztu. Ale i to nie odstrasza przestępców, którzy do lasu podrzucają między innymi stare opony, zużyty sprzęt AGD, odpady budowlane oraz komunalne.
Lasy Państwowe, które zarządzają większością zalesionych terenów w Polsce, nie są w stanie aktywnie monitorować tak dużego obszaru. Dlatego tylko część sprawców udaje się ukarać i zmusić do zabrania odpadów. Większość śmieci musi zatem być posprzątana przez leśników lub wolontariuszy.
Konsekwencje zanieczyszczania lasów
Porzucone w lesie śmieci są bardzo groźne dla środowiska, a ponadto psują krajobraz. Pewnie każdy, kto spacerował w lesie i widział sterty odpadów, czuł duży dyskomfort. Ponadto większość takich śmieci bardzo długo się rozkłada, a podczas tego procesu uwalniają się i przenikają do gleby groźne toksyny.
Czas rozkładu zależy od materiału, z jakiego zostały wyprodukowane śmieci. W przypadku plastikowej butelki okres ten wynosi 450 lat, aluminiowej puszki 100 lat, a opony 300 lat. To bardzo długo. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że wiele z tych śmieci zaliczanych jest do odpadów niebezpiecznych, co dodatkowo stwarza zagrożenie dla środowiska.
Odpadki są również groźne dla zwierząt leśnych, które mogą połknąć na przykład plastikową torebkę, w której znajdowały się resztki jedzenia. Ponadto śmieci nierzadko przyczyniają do powstania pożaru, skażenia wody pitnej, a także rozwoju grzybów i bakterii.
Ile kosztuje sprzątanie lasów?
Każdego roku służby leśne zbierają ogromne ilości śmieci, które są w stanie wypełnić około tysiąca wagonów kolejowych. W 2016 r. zebrano 120,4 m3 odpadów, w 2019 r. – 107,8 m3, a w 2021 r. – 90,7 m3. Widać więc wyraźny trend spadkowy.
Źródło: pixabay.com
Jednak mimo tego, że śmieci w lasach jest coraz mniej, to rosną wydatki związane z ich uprzątnięciem. Lasy Państwowe ponoszą koszty związane nie tylko ze zbieraniem i transportem, ale przede wszystkim utylizacją odpadów. W 2016 r. wydatki te wyniosły 17,7 mln zł, w 209 r. 19,9 mln zł, a 2021 r. – 20,6 mln zł.
W 2021 r. koszt sprzątania lasów znajdujących się tylko na terenie RDLP w Radomiu wyniósł 1 mln zł. Łącznie na tym obszarze zebrano 5 tys. m3 śmieci, a więc około 50 wagonów kolejowych. W skali roku przeciętnie nadleśnictwo przeznacza na ten cel od 50 do 120 tys. zł, utylizując 250-500 m3 śmieci.
Akcja Czyste Lasy po raz pierwszy w Polsce!
Dlatego Stowarzyszenie Czysta Polska wraz z Coca-Cola Foundation postanowili zwrócić uwagę na problem śmieci w lasach i podjęli starania, by zmienić złe przyzwyczajenia Polaków. W ramach akcji Czyste Lasy we wrześniu i październiku odbędą się cztery wydarzenia w Giżycku, Lublinie, Niepołomicach oraz Wieliczce.
Każde z nich będzie nie tylko okazją do wspólnego sprzątania lasu, ale również wielkim świętem edukacji przyrodniczej. W każdej z lokalizacji powstanie miasteczko ekologiczne, w którym prowadzone będą warsztaty i prelekcje.
Na głównej scenie będą pojawiać się goście Stowarzyszenia Czysta Polska, w tym między innymi Joanna Studnicka. Dostępna będzie również strefa ekozabaw dla dzieci, a o dobry nastrój uczestników zadbają zespoły muzyczne. Imprezę poprowadzi znany prezenter – Irek Jakubek z RMF Maxxx.
W wydarzeniach wezmą udział również znani z YouTube’a i TikToka influencerzy, którzy będą namawiać swoich fanów do wspólnego uwalniania lasów od śmieci. Siłą akcji jest również to, że w projekt są zaangażowane szkoły.
Przyłącz się do akcji Czyste Lasy!
Jak widzisz śmieci w lasach, to wciąż duży problem. Dlatego jeśli nie jest Ci to obojętne, zapraszamy na nasze wydarzenia! Przyjdź, wypełnij formularz i zarejestruj się w bazie wolontariuszy. W przypadku osób niepełnoletnich dokument wypełniają prawni opiekunowie.