Kominek służy do ogrzewania, podkreśla charakter wystroju domu, często jest jego centralną częścią, skupiającą wokół siebie wszystkich domowników. Warto, by nie tylko estetycznie wyglądał, ale także prawidłowo spełniał swoją funkcję grzewczą. Krzysztof Sobczyk, właściciel firmy MAS Kominki, przedstawia najważniejsze zasady, których należy przestrzegać podczas instalacji kominka, tak by służył nam bezawaryjnie przez długie lata.
Przewód kominowy
Instalację kominka należy zacząć od przewodu kominowego. Powinien być szczelny, drożny, zrobiony z materiałów odpornych na wysoką temperaturę i wilgoć. Kominy możemy podzielić na tradycyjne (cegła – materiały budowlane) oraz systemowe (ceramika, stalowe dwuścienne). Tradycyjne powinny być wyposażony we wkład ze stali z atestem świadczącym o tym, że nadaje się do palenisk na paliwa stałe.
Przepisy określają minimalną średnicę przewodu. Dla paleniska o powierzchni do 0,25 m2 wynosi ona 0,15 m, a w przypadku prostokątnego przewodu otwór powinien mieć wymiary 0,14 x 0,14 m. Przy większych paleniskach średnica przewodu kominowego powinna wynosić 0,18 m lub dla przewodów o przekroju prostokątnym wymiar min. 0,14 x 0,27 m – należy przy tym zachować stosunek boków 3:2. Długość przewodu powinna mieć min. 4 metry. Powinien przebiegać pionowo, ewentualnie odchylać się od pionu maksymalnie w dwóch miejscach nie bardziej niż o 30 stopni. Najkorzystniej będzie, jeśli komin umieszczony będzie wewnątrz domu, tak by nie tracić ciepła. W sytuacji gdy komin umieszczony jest przy ścianie zewnętrznej budynku, należy go dobrze wyizolować i ocieplić.
W przypadku gdy chcemy zmienić lokalizację kominka, bądź nasz wymurowany komin nie spełnia wymogów, najlepiej będzie wybrać komin stalowy dwuścienny. Jest on zbudowany z dwóch współosiowych stalowych rur, między którymi jest warstwa izolacji. Taka ochrona zapobiegnie szybkiemu schładzaniu się dymu w kominie, co objawia się m. in. cofaniem dymu do pomieszczeń.
Wylot nad dachem musi być dostosowany wysokością do kształtu dachu, tak by nic nie zakłócało wypływu spalin. Komin powinien wystawać ponad kalenicę, powinien być także zakończony daszkiem bądź strażakiem. Na dole wylotu powinien mieścić się zamykany otwór rewizyjny (tzw. wyczystka), za pomocą którego można będzie usuwać gromadzącą się sadzę. Wyjątek stanowią kominki umieszczone bezpośrednio pod przewodem kominowym. Tutaj funkcję wyczystki pełni po prostu komora paleniska.
Przewód łączący kominek z przewodem kominowym powinien być podłączony pod kątem nie większym niż 45 stopni. Większy kąt zmniejszy ciąg, przez co spaliny będą wolniej wydostawać się na zewnątrz. Takie przyłączenie nie powinno być dłuższe niż 2 metry. Warto więc kominek sytuować bezpośrednio pod kominem, kawałek przed nim lub w niewielkiej odległości z boku. Ustawienie kominka pod samym kominem ma swoje plusy i minusy. Z jednej strony dochodzi do najmniejszych strat ciepła, a dym łatwiej jest odprowadzany. Minusem jest kłopotliwe czyszczenie przewodu kominowego, ponieważ sadza spada wprost do komory paleniska.
Nie ma ognia bez powietrza
Ogień pali się tylko, gdy ma dopływ powietrza, dlatego równie ważne jak przewód do odprowadzania spalin jest zainstalowanie doprowadzenia świeżego powietrze. Najlepiej zrobić to przy użyciu przewodu biegnącego pod posadzką bezpośrednio do komory spalania. Jeśli nasz wkład nie jest wyposażony w niezbędne do tego przyłącze, przewód należy wyprowadzić jak najbliżej paleniska. Średnica takiego przewodu musi wynosić co najmniej 16 cm lub jego pole przekroju powinno być nie mniejsze niż 200 cm2. Dopływ powietrza powinien być zamykany, by w czasie, kiedy nie palimy w kominku, nie uciekało ciepło z domu lub nie wwiewało chłodnego powietrza. Dobrze jest zaplanować wlot do kanału od strony zachodniej – z tego kierunku najczęściej wieją wiatry w Polsce. Dla palenisk zamkniętych dopływ powietrza powinien wynosić przynajmniej 10 m3/h na jedną kilowatogodzinę mocy. Dla kominków otwartych doprowadzenie powietrza powinno gwarantować prędkość powietrza w palenisku nie mniejszą niż 0,2 m/s. Takich obliczeń dokonuje architekt lub firma, która montuje kominek.
Nie należy bagatelizować roli dopływu powietrza do kominka. Jego brak będzie skutkował tym, że kominek zamiast grzać, będzie zasysał zimne powietrze z nieszczelnych okien i w efekcie prowadził do wychładzania. Energooszczędne okna nie uchronią nas przed negatywnymi efektami braku dopływu powietrza. Może dom nie będzie się tak wychładzał, ale będzie zadymiony, ponieważ niezbędne do spalania powietrze będzie zasysane z komina, a wraz z nim dym ze spalania.
Wkład kominkowy
Gdy mamy już dopływ powietrza i przewód kominowy, należy wybrać odpowiedni wkład kominkowy. Jego moc powinna wynosić 1 kW na mniej więcej 12 m2, która ma być ogrzewana. Tutaj należy bazować na mocy uśrednionej w czasie, ponieważ maksymalną moc wkład osiąga tylko na chwilę przy pełnym załadowaniu i nieutrudnionym dostępie powietrza. Im gorzej ocieplony dom, tym większa powinna być moc wkładu. Dostępne w sprzedaży wkłady mają sprawność minimum 70%, tzn. że nie mniej niż 70% ciepła powstającego ze spalania drewna trafia do pomieszczeń. Dla porównania w tradycyjnych, otwartych kominkach sprawność taka wynosi 10 – 15%. Instalację wkładów i kaset kominowych należy powierzyć wyspecjalizowanej firmie. Wtedy to ona odpowiada za stan kominka i jego elementów i potwierdza to wpisem w gwarancji urządzenia.
Miejsce na kominek
Ponieważ wkład z obudową waży około pół tony, podłoże pod kominkiem powinno być grube na co najmniej 30 cm i wytrzymałe. Podłoga w okolicy kominka powinna być pokryta materiałem niepalnym i w okolicy nie mogą przebiegać przewody instalacji gazowej i elektrycznej.
W kolejnych artykułach opowiem o rodzajach kominków, wyjaśnię różnice pomiędzy kominkiem z płaszczem wodnym a kominkiem z systemem dystrybucji powietrza, podpowiem, jak utrzymać kominek w dobrym stanie na lata.
Krzysztof Sobczyk
