Nasza Historia: Mieczysław Henryk Smerek „Czcibor”

Smerek.Legionowo2

Mieczysław Smerek wraz z żoną Janiną Smerek z Tomczyńskich. W tle widać dom rodziny Tomczyńskich przy ul. Jagiellońskiej w Legionowie. (Muzeum Historyczne w Legionowie)

Mieczysław Henryk Smerek „Czcibor” (1901-1966) – ekonomista, szef referatu propagandowo–oświatowego I Rejonu Legionowo, adiutant dowódcy I Batalionu Legionowo AK.
Urodził się 20 stycznia 1901 r. we Lwowie, jako syn zecera Piotra Smereka i nauczycielki Józefy z Bieleckich. Członek POW. W 1918 r. brał udział w obronie Lwowa przed Ukraińcami. Ranny pod radiostacją w Kozielnikach dostał się do niewoli. W szpitalu w Stanisławowie z powodu gangreny amputowano mu lewą rękę. Podczas wojny 1920 r. służył w oddziale bojowo-wywiadowczym w Małopolsce, a w 1921 r. brał udział w III powstaniu śląskim jako telefonista. W 1932 r. mianowany podporucznikiem.

W 1919 r. rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, które ukończył w 1922 r. Po studiach pracował w Banku Przemysłowców w Katowicach i Berlinie oraz w Banku Ziemian we Lwowie. W latach 1926-1928 studiował prawo na Sorbonie. W latach 1928-1932 pracownik GUS, a od 1932 r. Banku Gospodarstwa Krajowego. W tym okresie ożenił się z Janiną Tomczyńską z Legionowa.

4 września 1940 r. zamieszkał na Bukowcu przy ul. Kwiatowej 90. Tutaj nawiązał kontakt z ZWZ i został szefem referatu propagandowo–oświatowego I Rejonu Legionowo. Prowadził nasłuch radiowy rozgłośni zagranicznych i wydawał konspiracyjne czasopisma „Ostatnie Wiadomości”, „Reduta”, „Drużyna”, „Z frontu Walki Cywilnej”. W ramach pracy konspiracyjnej zgromadził ok. 2 tys. nielegalnych czasopism, które w 1948 r. przekazał do Biblioteki Narodowej.

1 sierpnia 1944 r. został adiutantem dowódcy I Batalionu Legionowo i brał udział w walkach powstańczych na terenie Legionowa i w Puszczy Kampinoskiej. W czasie bitwy pod Jaktorowem dowodzony przez niego oddział wyrywał się z okrążenia i przedarł w Góry Świętokrzyskie, gdzie działał do 2 października 1944 r.

Po wojnie pracował jako urzędnik w różnych instytucjach: BGK, Ministerstwo Rolnictwa, Centralny Urząd Planowania, Centralny Zarząd Aptek. W styczniu 1965 r. przeszedł na rentę inwalidzką. Zmarł 16 marca 1966 r. w Warszawie. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Rafał Degiel

Patroni wydawnictwa: