Prezydent Ignacy Mościcki odbywał częste podróże po kraju, aby uświetnić ważne uroczystości, bezpośrednio przyjrzeć się pracy urzędów, organizacji i stowarzyszeń oraz mieć możliwość spotkania się ze zwykłymi mieszkańcami.
Wizyta prezydenta państwa była szczególnie ważnym wydarzeniem w życiu mniejszych miejscowości, pamiętanym przez dziesięciolecia. 90 lat temu, w maju 1930 r., dwie największe miejscowości obecnej gminy Serock miały ten szczególny zaszczyt goszczenia głowy państwa.
Mościcki w Zegrzu
14 maja 1930 r. Prezydent złożył jednodniową wizytę w Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu. Przybył w towarzystwie II wiceministra spraw wojskowych gen. dyw. Kazimierza Fabrycego, dowódcy Okręgu Korpusu nr I gen. bryg. Jana Wróblewskiego, szefa sztabu Okręgu płk. Antoniego Trzaski-Durskiego, szefa łączności MSWojsk. mjr. inż. Kazimierza Goebela, dowódców grup łączności: nr 1 – ppłk. inż. Emila Kalińskiego, nr 2 – ppłk. Tadeusza Argasińskiego i nr 3 – ppłk. Stefana Popiela, zastępcy szefa Gabinetu Wojskowego Kancelarii Prezydenta ppłk. dypl. Wojciech Fydy i adiutanta rtm. Wacława Calewskiego. Gości powitał przy bramie wjazdowej komendant Centrum Szkolenia Wojsk Łączności mjr Stanisław Hegner-Szymański, w obecności kompani honorowej 1. Pułku Łączności z Zegrza Płd. dowodzonej przez kpt. Władysława Jamkę i orkiestry wojskowej 2. Batalionu Mostów Kolejowych z Legionowa.
Wizyta Prezydenta Ignacego Mościckiego w Zegrzu, 14 maja 1930 r. Po prawej stronie widoczny pododdział telegrafistek – juzistek. (Narodowe Archiwum Cyfrowe)
Po przejechaniu główną ulicą Zegrza – Odsieczy Lwowa, na placu ćwiczeń Prezydent odebrał defiladę. Defiladę prowadził mjr Romuald Najsarek, a wzięły w niej udział następujące pododdziały: wspomniana kompania honorowa 1. Pułku, Szkoła Podchorążych Rezerwy Łączności z Zegrza, kompania Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty z Zambrowa (przybyła na dwutygodniowe ćwiczenia), kompania telegrafistów oraz kobieca kompania przysposobienia wojskowego łączności, tzw. Juzistek Po defiladzie Prezydent zwiedził szkołę i był obecny na ćwiczeniach, podczas których zaprezentowano budowę stacji polowej oraz pracę telegrafistów na aparatach Hughes`a. Oglądał to wszystko z wielkim zainteresowaniem w związku z jego wcześniejszymi pracami naukowymi w dziedzinie elektrofizyki. Po zjedzeniu obiadu w klubie (kasynie) oficerskim Prezydent zakończył wizytę w Zegrzu około godz. 15.
Wizyta Mościckiego w Serocku
Do Serocka zawitał w czasie 8-dniowej podróży po województwie warszawskim, którą odbył w dniach 25 maja – 1 czerwca 1930 r. Było to na samym początku tej podróży, w niedzielę 25 maja 1930 r. Towarzyszyli mu m.in. wojewoda warszawski Stanisław Twardo (1883-1982), który w Serocku bywał już wcześniej, na przykład na uroczystości poświęcenia gmachu nowej szkoły, dowódca Okręgu Korpusu nr I gen. Jan Wróblewski, szef Kancelarii Cywilnej Prezydenta Adam Lisiewicz, syn Prezydenta Michał Mościcki, pełniący w tej Kancelarii funkcję radcy, zastępca szefa Gabinetu Wojskowego ppłk dypl. Wojciech Fyda oraz adiutanci przyboczni rotmistrz Wacław Calewski i kapitan Bolesław Suszyński.
Odjazd Prezydenta Mościckiego z Serocka. Wśród żegnających burmistrz Józef Jasiobędzki, ksiądz prałat Franciszek Kuligowski i rabin Icchak Morgenstern (ze zbiorów S. Jakubczaka)
Powitanie nastąpiło o godz. 10.00 przed budynkiem 7- klasowej Szkoły Powszechnej im. R. Traugutta. Miejsce wybrano nieprzypadkowo i nie tylko ze względu na położenie przy drodze Warszawa-Pułtusk. Powód był oczywisty – szkoła była dumą mieszkańców Serocka. Gmach został wybudowany zaledwie dwa lata wcześniej, staraniem pokolenia mieszkańców, które wywalczyło odzyskanie praw miejskich przez Serock. Wśród witających tłumów byli m.in. starosta pułtuski Ryszard Koch, burmistrz Serocka Józef Jasiobędzki, proboszcz Franciszek Kuligowski, rabin Icchak Morgenstern oraz kierownik szkoły Franciszek Sokolnicki. Znany ze swoich endeckich sympatii ksiądz prałat Kuligowski potrafił okazać ogromny szacunek głowie państwa z piłsudczykowskiego obozu politycznego, nie tylko w powitalnym przemówieniu, ale też poprzez wzniesienie okrzyku „Pan Prezydent niech żyje!”, powtórzonego gromko przez licznie zebranych mieszkańców Serocka. Piękne przemówienie w imieniu uczniów wygłosiła też jedna z uczennic, Anna Skoszkiewiczówna z klasy Va, urodzona 6 marca 1919 r., córka Jana Skoszkiewicza ze starej serockiej rodziny rybaków i Feliksy z Dąbkowskich. Po odśpiewaniu hymnu narodowego Prezydent zwiedził gmach szkoły oraz wystawę robót ręcznych. Następnie udał się w dalszą podróż, której następnym przystanek był w Łubienicy, majątku Jana Dłużewskiego.
Sławomir Jakubczak
Ważniejsze źródła:
L. Stolarzewicz, Włodarz Rzeczypospolitej Polskiej. Ignacy Mościcki człowiek – uczony.,Warszawa 1937,
S. Jakubczak, Pan Prezydent niech żyje, „To i Owo” nr 23, 2010, s. 19,
Prezydentowi Prof. Ignacemu Mościckiemu – w 150 rocznicę urodzin, Ciechanów 2018.
Patroni wydawnictwa:
