Wykonanie robót budowlanych to złożony proces, który wymaga współpracy pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Nierzadko zdarzają się sytuacje, w których jedna ze stron nie wywiązuje się z umowy, co prowadzi do rozważenia odstąpienia od niej. Prawo cywilne przewiduje różne scenariusze, w których wykonawca może odstąpić od umowy z inwestorem. Jakie? Wyjaśniamy poniżej.
Zwłoka inwestora a prawo wykonawcy do odstąpienia od umowy
Zgodnie z art. 491 Kodeksu cywilnego, wykonawca może odstąpić od umowy, jeśli inwestor dopuszcza się zwłoki w wykonaniu swoich zobowiązań. Zwłoka może polegać na braku terminowej zapłaty, nieprzekazaniu niezbędnych dokumentów lub nieudzielaniu koniecznego współdziałania. W takiej sytuacji wykonawca musi najpierw wyznaczyć inwestorowi dodatkowy termin na spełnienie zobowiązania, informując go o konsekwencjach niewywiązania się z tego obowiązku. Dopiero po bezskutecznym upływie tego terminu, wykonawca może skutecznie odstąpić od umowy.
Umowne i ustawowe prawo odstąpienia
Odstąpienie od umowy może być uregulowane zarówno umownie, jak i ustawowo. W przypadku odstąpienia umownego strony muszą precyzyjnie określić w umowie warunki, które uprawniają wykonawcę do takiego kroku. W przeciwnym razie zastosowanie mają przepisy prawa, które regulują sytuacje, gdy umowa nie przewiduje szczególnych podstaw odstąpienia przez wykonawcę. Art. 491 § 1 Kodeksu cywilnego daje wykonawcy ustawowe prawo odstąpienia od umowy w przypadku zwłoki inwestora.
W jakich sytuacjach wykonawca może odstąpić od umowy?
Wykonawca może odstąpić od umowy w kilku konkretnych sytuacjach:
- Brak terminowej płatności – Jeśli inwestor nie reguluje płatności za wykonane roboty budowlane w ustalonym terminie.
- Nieprzekazanie niezbędnych dokumentów – Gdy inwestor nie dostarcza dokumentów, pozwoleń lub innych niezbędnych elementów, które umożliwiają kontynuację prac.
- Brak współdziałania – Gdy inwestor uniemożliwia wykonanie robót przez swoje działania lub zaniechania, np. nie dostarczając dostępu do terenu budowy.
- Odmowa współpracy – Jeśli inwestor jednoznacznie oświadcza, że nie zamierza spełnić swoich zobowiązań, wykonawca może odstąpić od umowy bez wyznaczania dodatkowego terminu.
Skutki odstąpienia od umowy
Odstąpienie od umowy budowlanej powoduje wygaśnięcie zobowiązań obu stron. Jeśli odstąpienie dotyczy całej umowy, strony muszą zwrócić sobie wzajemnie wszystko, co otrzymały w ramach realizacji umowy. W przypadku częściowego odstąpienia obowiązek zwrotu dotyczy jedynie tej części, której odstąpienie dotyczy.
Podsumowanie
Odstąpienie od umowy budowlanej przez wykonawcę to złożony proces, który wymaga spełnienia określonych warunków. Warto, aby wykonawca znał swoje prawa i odpowiednio zabezpieczył swoje interesy na wypadek niewywiązania się inwestora z umowy. W sytuacjach spornych zawsze warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie budowlanym, aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji i strat.
Jeśli masz wątpliwości co do swojej sytuacji prawnej lub potrzebujesz pomocy w przygotowaniu oświadczenia o odstąpieniu od umowy, skontaktuj się z nami. Nasza kancelaria specjalizuje się w sprawach związanych z prawem budowlanym i chętnie pomożemy Ci rozwiązać Twój problem prawny.
Adwokat Dagmara Jabłońska
