Wszywka alkoholowa, znana również pod nazwą handlową Esperal, to jedna z najczęściej stosowanych metod wspierających leczenie alkoholizmu w Polsce. Choć jest to zabieg medyczny wykonywany od wielu lat, do dziś wywołuje on żywe emocje – zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy czy terapeutów. Czym dokładnie jest wszywka, jak działa i dlaczego wciąż wzbudza tyle kontrowersji?
Czym właściwie jest wszywka alkoholowa?
Wszywka alkoholowa to zabieg medyczny polegający na implantacji pod skórę tabletek zawierających disulfiram. Jest to substancja, która blokuje enzym odpowiedzialny za metabolizm alkoholu w wątrobie – dehydrogenazę aldehydową.
W praktyce oznacza to, że po spożyciu alkoholu organizm nie jest w stanie przekształcić toksycznego aldehydu octowego w bezpieczny kwas octowy. Gromadzenie się aldehydu powoduje bardzo nieprzyjemne objawy zatrucia, m.in.:
- silne bóle i zawroty głowy,
- nudności i wymioty,
- przyspieszone bicie serca, skoki ciśnienia,
- zaczerwienienie skóry i uczucie duszności,
- lęk, niepokój, a w ciężkich przypadkach nawet utratę przytomności.
Tego rodzaju reakcja, nazywana „efektem disulfiramowym”, sprawia, że pacjent unika sięgania po alkohol – świadomość konsekwencji działa jak skuteczny mechanizm awersyjny. Więcej o wszywce alkoholowej we Wrocławiu przeczytasz na: https://wroclaw.wszywka-alkoholowa.pl/
Jak wygląda zabieg wszycia wszywki?
Sam zabieg jest stosunkowo prosty i bezbolesny:
- Konsultacja medyczna – lekarz ocenia stan zdrowia pacjenta, historię uzależnienia i kwalifikuje do zabiegu.
- Wszycie disulfiramu – w znieczuleniu miejscowym chirurg umieszcza pod skórą (najczęściej w okolicy pośladka) tabletki z Esperalem.
- Okres działania – wszywka działa średnio od 8 do 12 miesięcy, a jej skuteczność zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta.
Zabieg trwa około 30 minut i nie wymaga hospitalizacji – pacjent może tego samego dnia wrócić do domu.
Dlaczego wszywka budzi emocje?
1. Skuteczność oparta na strachu
Podstawowym mechanizmem działania wszywki jest awersja do alkoholu. Wielu pacjentów docenia tę formę wsparcia, ponieważ „boją się pić” i łatwiej utrzymują abstynencję. Jednocześnie przeciwnicy podkreślają, że terapia oparta na strachu może nie być wystarczająca bez równoległej psychoterapii.
2. Kontrowersje medyczne
W literaturze naukowej pojawiają się głosy, że skuteczność disulfiramu jest ograniczona i zależy głównie od motywacji pacjenta. Niektórzy lekarze traktują wszywkę jako metodę pomocniczą, a nie główne narzędzie leczenia uzależnienia.
3. Silne emocje społeczne
Wszywka bywa postrzegana jako „ostatnia deska ratunku” – dla wielu rodzin osób uzależnionych to realna nadzieja na powstrzymanie picia. Z drugiej strony, część pacjentów odbiera ją jako formę przymusu, która „zabiera wolność”.
4. Obawy przed „przepiciem” wszywki
Jednym z najczęściej zadawanych pytań jest: „Czy wszywkę można przepić?”. Teoretycznie tak – pacjent może sięgnąć po alkohol, ale reakcja organizmu bywa bardzo niebezpieczna. Dlatego każdorazowe złamanie zakazu picia niesie ze sobą ryzyko poważnych powikłań zdrowotnych.
Wszywka a kompleksowe leczenie uzależnienia
Eksperci podkreślają, że wszywka alkoholowa nie leczy samego uzależnienia, a jedynie wspiera proces trzeźwienia. Skuteczność zabiegu rośnie, jeśli pacjent równolegle korzysta z:
- psychoterapii indywidualnej lub grupowej,
- farmakoterapii (np. akamprozat, naltrekson),
- wsparcia społecznego (grupy AA, rodzina, grupy terapeutyczne).
Wszywka powinna być traktowana jako element szerszego programu leczenia, a nie jego jedyne narzędzie.
Podsumowanie
Wszywka alkoholowa (Esperal) to metoda, która od dziesięcioleci pomaga wielu osobom w utrzymaniu abstynencji. Działa dzięki mechanizmowi awersji – strachu przed wystąpieniem ciężkich objawów zatrucia po wypiciu alkoholu. To właśnie ten mechanizm sprawia, że wszywka budzi tak silne emocje: jedni uważają ją za skuteczne wsparcie, inni krytykują za oparcie się na lęku.
Jedno jest pewne – wszywka nie jest cudownym lekarstwem, ale w połączeniu z terapią psychologiczną i wsparciem specjalistów może stać się ważnym krokiem na drodze do trzeźwości.
