Na przekór swojej nazwie dolegliwości określane jako ,,łokieć tenisisty” jedynie w 10% dotykają tenisistów, zawodowców czy amatorów. Z kolei bardzo często na tę przypadłość zapadają ludzie wykonujący określony rodzaj pracy.
Pierwszą grupę ryzyka stanowią osoby pracujące na co dzień przy komputerze (pracownicy biurowi, sekretarki, informatycy itp.) ze względu na specyficzny układ rąk podczas pisania na klawiaturze. Kolejne grupy zawodowe narażone na wystąpienie ,,łokcia tenisisty” to np. chirurdzy oraz elektrycy, czyli osoby wykonujące często ruchy nadgarstkiem o typie wkręcania śrubokrętem z jednoczesnym silnym zaciskaniem ręki. Najczęściej pojawia się u ludzi w przedziale wiekowym 30-65 lat. Ale po kolei – czym właściwie jest ,,łokieć tenisisty”?
Jest to dolegliwość nazywana tendopatią, która powstaje w wyniku przewlekłych przeciąźeń i mikrourazów mięśnia prostownika wspólnego palców, a dokładnie jego ścięgna, które stanowi przyczep do nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Ból moźe promieniować, zgodnie z przebiegiem mięśnia, w kierunku przedramienia i nadgarstka, a zwiększa się przy zaciskaniu dłoni lub trzymaniu ciężkich przedmiotów (np. toreb z zakupami, garnka pełnego wody itp.). W wielu przypadkach objawy są jeszcze bardziej dokuczliwe, poniewaź pojawiają się nawet podczas podawania ręki na przywitanie bądź podniesienia szklanki z napojem.. Badaniem obrazowym, które warto wykonać, aby upewnić się, czy wyźej wymienione dolegliwości to rzeczywiście ,,łokieć tenisisty” jest USG okolicy stawu łokciowego.
Do 1999 roku ,,łokieć tenisisty” traktowano jako problem o charakterze zapalenia ścięgna. Wobec powyźszego leczony był lekami przeciwzapalnymi w zastrzykach (tzw. blokadami), maściami i żelami przeciwzapalnymi czy też zabiegami fizykoterapeutycznymi zmniejszającymi stan zapalny takimi jak laser czy jonoforeza. Rok 1999 był w tej kwestii przełomowy – ukazała się publikacja badań autorstwa dr. Nirschla, która dowiodła, że przyczyną dolegliwości są zmiany o charakterze degeneracyjnym przy jednoczesnym braku występowania stanu zapalnego. Zmiany degeneracyjne polegają na uszkodzeniu struktury włókien kolagenowych tworzących ścięgna oraz nieprawidłowym ukrwieniu okolic przyczepu.
Leczenie łokcia tenisisty trwa od 6 do 12 tygodni, a uzależnione jest ono od czasu trwania dolegliwości oraz zaawansowania zmian degeneracyjnych. W około 80% przypadków podlega procesowi samoleczenia w okresie około 12 miesięcy. Pierwszym doraźnym środkiem leczniczym zmniejszającym ból są zimne okłady oraz leki przeciwbólowe. Jednakże łagodzą one jedynie objawy bólowe, a nie likwidują przyczyny, czyli zmian degeneracyjnych. Aby naprawdę wyleczyć się z ,,łokcia tenisisty” należy wpłynąć na poprawę ukrwienia oraz zwiększyć produkcję kolagenu okolic przyczepu mięśnia prostownika palców. Innymi słowy zastymulować organizm do procesu samoregeneracji.
Jedną z metod leczenia fizjoterapeutycznego ,,łokcia tenisisty” jest masaż poprzeczny. Odbywa się on według schematu dociśnięcie – przesunięcie – rozluźnienie. Celem jest poprawa ukrwienia w miejscu ucisku. Podczas trwania masażu pacjent obserwuje, że miejsce ucisku staje się coraz mniej tkliwe. Pozwala to fizjoterapeucie na zastosowanie silniejszego ucisku, co przekłada się na coraz lepsze ukrwienie.
Kolejny element terapii stanowią tzw. ćwiczenia kolagenowe, których zadaniem jest stymulacja produkcji kolagenu w miejscu przyczepu ścięgna do kości. Koncepcja ćwiczeń kolagenowych opiera się na: braku bólu podczas wykonywania ruchu, zastosowania bardzo małego oporu oraz wielu powtórzeń. Po odpowiednim przeszkoleniu pacjent może wykonywać ćwiczenia samodzielnie w domu.
Dopełnienie procesu leczniczego stanowi terapia falą uderzeniową. Jest to bardzo nowoczesna metoda leczenia, a polega na wyzwalaniu fal akustycznych, które wzbudzają impulsy mechaniczne o wysokiej energii. Wygenerowana fala przenoszona jest do odpowiednich regionów ciała za pomocą uderzeń głowicy terapeutycznej. Energia, która dostarczana jest do organizmu, stymuluje metabolizm, pobudza krążenie krwi oraz syntezę kolagenu. Dzięki temu przyspiesza procesy regeneracji w zaburzonym obszarze ciała, czyli w przypadku ,,łokcia tenisisty” po bocznej stronie stawu łokciowego.
Podsumowując ,,łokieć tenisisty” może sprawiać wiele dolegliwości i utrudniać codzienne funkcjonowanie, ale są sposoby, aby sobie z tym radzić. Odpowiednio prowadzona fizjoterapia pozwoli nie tylko na szybkie pozbycie się problemu, ale także zminimalizuje ryzyko wystąpienia podobnych dolegliwości w przyszłości.
Autor: mgr Natalia Mruk
