Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 (NSP 2021) rozpoczął się w Polsce 1 kwietnia br. i potrwa do 30 września. Pomimo tego, że udział w spisie jest obowiązkowy dla każdej osoby mieszkającej w Polsce to na Mazowszu spisało się dotychczas tylko trochę ponad 40 proc. osób. Podstawową metodą wzięcia udziału w tegorocznym spisie jest wypełnienie “samospisu internetowego”.
Ostatni Narodowy Spis Powszechny odbył się w 2011 roku. Podstawowym zadaniem tego ogromnego przedsięwzięcia przeprowadzanego przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) jest poznanie sytuacji demograficznej i mieszkaniowej na poziomie kraju, województw, powiatów i gmin. Dane uzyskane w ten sposób pozwalają również tworzyć prognozy i plany dotyczące rozwoju Polski na najbliższe lata w takich obszarach jak: rodzina, szkolnictwo, rynek pracy, emerytury itd. Tegoroczna edycja spisu będzie prowadzona w dużej mierze elektronicznie za pomocą “samospisu internetowego”.
Jak na razie od 1 kwietnia w Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 (NSP 2021) na terenie województwa mazowieckiego wzięło udział trochę ponad 40 proc. osób uprawnionych (2 miliony mieszkańców). Może taki wynik nie robi wielkiego wrażenia jednak w skali całego kraju jest to drugi najlepszy rezultat tuż za województwem opolskim.
Na początku NSP 2021, gdy funkcjonował tylko samospis internetowy i telefoniczny, najbardziej aktywne były duże miasta oraz gminy z metropolii warszawskiej. Gdy pracę rozpoczęli rachmistrzowie, do walki o czołowe miejsca włączyły się mniejsze gminy. Na koniec czerwca pierwszą najlepszą trójkę Mazowsza stanowiły gminy wiejskie: Młynarze (powiat makowski), gdzie spisało się 83% mieszkańców, Jabłonna Lacka (powiat sokołowski) 82% oraz Czernice Borowe (powiat przasnyski) i Rzewnie (powiat makowski) po 76%.
Wśród dużych miast Mazowsza zdecydowanie najlepszym wynikiem może się pochwalić Warszawa (44%). W tej grupie – z wyjątkiem stolicy – odsetek spisanych osób jest generalnie nieco niższy niż średnia wojewódzka: w Siedlcach było to 39%, w Radomiu i Ostrołęce 37%, zaś w Płocku 35%.
Samospis internetowy najpopularniejszy
Podstawową i najpopularniejszą metodą udziału jest samospis internetowy. Specjalna aplikacja jest dostępna na stronie internetowej spis.gov.pl. Dostęp do formularza, który należy wypełnić otrzymamy dostęp poprzez Krajowy Węzeł Identyfikacji Elektronicznej lub podając numer PESEL wraz z nazwiskiem rodowym matki. Dla cudzoziemców bez numeru PESEL przewidziano odrębny tryb logowania z wykorzystaniem poczty e-mail. Z internetowej aplikacji spisowej skorzystało na Mazowszu ponad 1,5 mln mieszkańców, czyli 70% spisanych dotychczas osób. Najczęściej z tej metody korzystali mieszkańcy Ząbek, Lesznowoli i Warszawy (po około 40%).
Można również spisać się telefonicznie
Równolegle z samospisem internetowym działa samospis telefoniczny za pośrednictwem infolinii statystycznej (nr 22 279 99 99). W gronie spisanych osób tę metodę wybrało 6% mieszkańców Mazowsza.
Praca rachmistrzów spisowych w terenie
Początkowo rachmistrzowie kontaktowali się tylko telefonicznie. Dzięki poprawie sytuacji epidemicznej od czerwca trwają wywiady bezpośrednie. Jak dotąd rachmistrzowie terenowi spisali ponad 23% mieszkańców województwa mazowieckiego. Oznacza to, że co piąty spisany jak dotąd mieszkaniec Mazowsza to efekt pracy rachmistrzów terenowych. Najbardziej aktywni byli oni w gminach: Jabłonna Lacka – spisali tu 70% mieszkańców, Młynarze – 64% oraz Czernice Borowe i Rusinów – po 60%. Dane osobowe rachmistrza, który się do nas zgłosi można zweryfikować dzwoniąc pod numer: 22 279 99 99, w aplikacji “Sprawdź rachmistrza” na stronie spis.gov.pl lub stronie internetowej Urzędu Statystycznego w Warszawie pod adresem warszawa.stat.gov.pl.
Udział w Spisie Powszechnym to obowiązek!
Udział w Spisie Powszechnym jest obowiązkowy. Oznacza to, że muszą go wypełnić wszystkie osoby mieszkające w Polsce niezależnie od posiadanego obywatelstwa czy wieku (w imieniu dzieci spisu dokonują rodzice lub opiekunowie prawni). Obowiązek udziału w Spisie Powszechnym wynika z dwóch ustaw – o statystyce publicznej i narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań.
Jakie kary mogą grozić za kłamstwo lub odmowę udziału w Spisie Powszechnym?
Za odmowę udziału w spisie powszechnym zgodnie z art. 57 ustawy o statystyce publicznej można zostać ukaranym przez sąd grzywną do 5 tys. zł.
Większe konsekwencje mogą grozić tym osobom, które podadzą nieprawdziwe dane podczas wypełniania formularza spisu powszechnego. Zgodnie z art. 56 ustawy o statystyce publicznej za wymienione wyżej zachowanie może grozić kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat.
