Inicjatorom utworzenia w ramach samorządu Rad Seniorów zależało na tym, aby ta grupa społeczna miała silną reprezentację, która zadba o jej interesy, oraz na bieżąco będzie opiniować plany rozwoju gminy.
Możliwość tworzenia Rad Seniorów istnieje od listopada 2013 roku. Sprawdziliśmy, jak te ustawowe prawo starają się realizować gminy powiatu legionowskiego i czy w ogóle korzystają z tej możliwości. W jaki sposób zapewniają seniorom pełnienie funkcji konsultacyjnych, doradczych, w jaki sposób dopuszczają do formułowania inicjatyw przez reprezentację osób starszych, jak wykorzystują ich wiedzę, kompetencje i doświadczenie. Bo taki był przecież cel tej nowelizacji ustawy.
Serock – niby ok
Kalendarium powołania Rady Seniorów w gminie Serock wygląda tak:
- 20 grudnia 2013 r. do Burmistrza i Przewodniczącego Rady Miejskiej wpłynął wniosek w sprawie powołania Rady Seniorów, który podpisało 57 osób.
- 31 marca 2014 r. Rada Miasta podjęła uchwałę w sprawie powołania rady i nadania jej statutu.
- 30 czerwca 2014 r. Burmistrz powołał 10-osobową Radę Seniorów.
- 16 grudnia 2014 r. Burmistrz ogłosił nabór na członków Rady Seniorów, który trwał od 17 grudnia 2014 do 31 stycznia 2015 r.
- 24 marca 2015 r. powołana została następna Rada Seniorów w Mieście i Gminie Serock.
Jest z tą Radą Seniorów w Serocku kilka problemów:
- Nie udało się ustalić, w jaki sposób dokonano wyboru członków Rady Seniorów, powołanej w czerwcu 2014 i co ją spotkało, skoro w marcu ub.r. powołano następną – brak w tej sprawie informacji. Cztery nazwiska powtarzają się w składzie obu gremiów.
- W Statucie nadanym przez Radę Miasta potwierdzono ustawowe wymaganie, by był to podmiot konsultacyjny, doradczy i inicjatywny (§1). Jednakże treść § 5 nie w pełni odpowiada wymaganiu ustawy, zaś narzędzia, jakimi może się Rada posługiwać (§ 6) przysługują każdemu obywatelowi (obecność na sesjach Rady Miasta, prawo do informacji publicznej, formułowanie postulatów, kierowanie wniosków). Nadając Statut Radzie Seniorów nie dokonano równolegle zmiany w Statucie Miasta i Gminy Serock, by tam wprowadzić obowiązek konsultowania i zasięgania opinii Rady Seniorów oraz np. trybu rozpatrywania inicjatyw i ew. ich realizacji.
- Choć ustawa nie wspomina o powoływaniu do składu Rady Seniorów przedstawicieli organów samorządowych, w Serocku zagwarantowano sobie dwa miejsca w (max. 11 osobowej Radze Seniorów) dla przedstawicieli Burmistrza i Rady Miasta.
- W Statucie nie określono kryteriów wyboru członków Rady Seniorów spośród zgłoszonych kandydatur.
- Strona internetowa serockiego urzędu nie zawiera żadnych informacji nt. działań Rady Seniorów, składu Prezydium etc.
Wydaje się, że w celu poprawy sytuacji i należałoby dokonać pewnych korekt w Statucie Rady Seniorów i zmian w Statucie Miasta i Gminy Serock. I zadbać o transparentność działań.
Jabłonna
Rada Seniorów trochę była, ale już jej nie ma.
- 30 kwietnia 2014 r. Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie powołania Rady Seniorów i nadała jej statut.
- 28 maja tego samego roku rada gminy dokonała zmiany treści poprzedniej uchwały, polegającej na wpisaniu obowiązku publikacji uchwały w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
- 23 września 2014 r wójt gminy wydała zarządzenie powołujące skład gminnej Rady Seniorów.
- Następny wójt gminy ogłosił nabór do Rady Seniorów 4 lutego 2015 r., który trwał od 5 lutego do 25 lutego ub.r.
Problemy z jabłonowską Radą Seniorów są natury zasadniczej.
- Z inicjatywą jej utworzenia wystąpiła była wójt gminy, czego ustawa nie dopuszcza – może to uczynić Rada Gminy z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk.
- W Statucie doszło do wykroczenia poza ustawowe upoważnienie i wpisano, że członkami rady mogą być przedstawiciele instytucji gminnych, które zajmują się problemami osób starszych. Ustawa zaś mówi jedynie o podmiotach działających na rzecz osób starszych (art. 5c ust 4). Wpisano także jakieś niezidentyfikowane podmioty działające na rzecz poprawy jakości życia osób starszych, o których ustawa nie wspomina.
- Podobnie jak w Serocku i w Jabłonnie ustawowa deklaracja o konsultacjach, doradztwie itd. nie idzie w parze z określonym zakresem działania Rady Seniorów, szczodrze obdarzając każdego członka rady prawem wyrażania swojego zdania. Wszystko, co Rada Seniorów uchwali, ma być przekazywane wójtowi, ale nie wiadomo, co się z tymi aktami woli (uchwałami) może stać, ponieważ nie określono dalszego trybu postępowania w statucie gminy.
Powołanie Rady Gminy na chwilę przed końcem kadencji, nie wiadomo w jakim trybie, czyli w przededniu zakończenia przez nią działalności i „po uważaniu”, trzeba potraktować jako wyjątkowo cyniczny i interesowny gest przed wyborami samorządowymi. Nowy wójt rozpisał wprawdzie nabór do Rady Seniorów, ale od 25 lutego ub.r. minął już niemal rok i nie ma w tej sprawie żadnych dalszych informacji. Łącznie z wyjaśnieniem gminnemu środowisku osób starszych, dlaczego nie ma ciągu dalszego.
Wydaje się, że gdyby Rada Gminy Jabłonna chciała podjąć wyzwanie i utworzyć Radę Seniorów, musiałaby zmienić w tej sprawie wszystko.
Cz. II 23 lutego w dodatku Głos Seniora w Gazecie Powiatowej
