W poniedziałek (7 marca) premier Mateusz Morawiecki poinformował, że rząd przyjął projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. – Ta ustawa ma za zadanie przede wszystkim zaproponować coś w rodzaju namiastki normalnego życia dla tych wszystkich osób, które przyjechały do Polski. – przekazał premier. Dodatkowo osoby przyjmujące rodziny z Ukrainy otrzymają wsparcie finansowe – 40 zł na dzień przez dwa miesiące, czyli około 1200 zł miesięcznie.
– Nasi sąsiedzi potrzebują także naszej pomocy, ale ta pomoc nie może być tylko spontaniczna. Dlatego też przyjęliśmy dzisiaj na posiedzeniu Rady Ministrów specjalną ustawę, która opracowywana była w trybie pilnym w ostatnich dniach pod kierunkiem ministra spraw wewnętrznych i administracji. – mówił w poniedziałek (7 marca) szef rządu.
Dokładnie chodzi o projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, który przygotowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Od początku napaści zbrojnej Rosji na Ukrainę do Polski dotarło już ponad 1,2 mln uchodźców, którzy uciekli przed wojną. W większości są to kobiety z małymi dziećmi, ponieważ większość ich mężów i partnerów pozostało w swojej ojczyźnie i broni jej niepodległości.
Specjalna ustawa, którą przedstawił premier gwarantuje również wsparcie dla Polaków, którzy przyjmują do swoich domów rodziny z Ukrainy. – Polacy zdają dzisiaj egzamin z solidarności. Tysiące polskich rodzin udzieliło schronienia dla naszych sąsiadów zza wschodniej granicy. – dodał Mateusz Morawiecki, dziękując polskim rodzinom oraz samorządom za niesioną pomoc i współpracę.
Jakie rozwiązania dla uchodźców wprowadzi specustawa?
– Dzięki tej ustawie obywatele Ukrainy będą mogli przebywać na terenie RP przez 18 miesięcy na zasadach legalnych. Będą mogli podejmować pracę i ten okres będzie mógł zostać wydłużony do trzech lat – zapowiedział premier.
Dodatkowo specustawa ma zagwarantować wsparcie finansowe dla Polaków przyjmujących rodziny z Ukrainy – 40 zł na dzień przez dwa miesiące, czyli ok. 1200 zł miesięcznie. – Wsparcie będzie trwało przez okres dwóch miesięcy. – powiedział Mateusz Morawiecki. Szczegóły mają zostać przedstawione w rozporządzeniu.
Według planów rządu powstanie również rezerwa celowa, która będzie dystrybuowana do samorządów, które będą miały swoje cele określone w kontekście tej ustawy. – Jednostki samorządu terytorialnego otrzymają wsparcie budżetowe potrzebne do realizacji wszelkich dodatkowych zadań w zakresie na przykład dostępu dzieci i młodzieży do systemu edukacji, czy w kontekście ochrony zdrowia – to oczywiście Narodowy Fundusz Zdrowia. – przekazał Mateusz Morawiecki.
Specustawa zakłada nadanie numeru PESEL obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z rosyjską inwazją. – Rozwiązanie to pozwoli na realizację szeregu usług publicznych na rzecz tych osób. W tym celu przewidziano specjalny tryb uzyskania numeru PESEL, na wniosek zawierający katalog podstawowych danych. Będzie to odformalizowana procedura umożliwiająca uzyskanie numeru PESEL bez konieczności wykazywania podstawy prawnej dla jego posiadania. – można przeczytać w rządowym komunikacie.
Praca i zatrudnianie uchodźców z Ukrainy
W konferencji prasowej oprócz premiera wzięła udział również minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg. Jak podkreśliła, polski rynek pracy jest otwarty na obywateli z Ukrainy. – Jest chłonność, żeby obywatele z Ukrainy znaleźli pracę. – powiedziała Marlena Maląg.
Minister Marlena Maląg wskazała, że w specustawie znalazły się przepisy dotyczące rejestracji pracowników z Ukrainy. – Pracodawca w ciągu 7 dni od zatrudnienia osoby będzie miał obowiązek zgłoszenia jej poprzez kanały elektroniczne praca.gov.pl, że daną osobę zatrudnił. – przekazała szefowa MRiPS.
Wsparcie finansowe uchodźców z Ukrainy
Uchodźcy z Ukrainy będą mogli skorzystać z jednorazowej pomocy w wysokości 300 zł. – Wiele osób, które przekraczają naszą granicę, potrzebuje takiego pierwszego wsparcia. I takim pierwszym wsparciem będzie możliwość, po odpowiednim zarejestrowaniu się, sięgnięcia po jednorazowe wsparcie w wysokości 300 złotych. – wyjaśniła Marlena Maląg.
Minister przekazała, że obywatele Ukrainy skorzystać będą mogli ze wsparcia w przebranżowieniu się. – Już dwa tygodnie temu ogłosiliśmy program, który będzie pozwalał, aby obywatele Ukrainy mogli korzystać ze wsparcia w przebranżowieniu się. To jest program „Razem Możemy Więcej” z budżetem 40 milionów złotych. Jest to wsparcie, które dostaną polskie instytucje, aby mogły przede wszystkim przyczynić się do włączenia obywateli Ukrainy na rynek pracy – zaznaczyła szefowa MRiPS.
Minister przekazała, że zarówno obywatele Ukrainy, jak i ich dzieci będą mieli dostęp do wszystkich świadczeń rodzinnych obowiązujących w Polsce, a także do wsparcia pomocy społecznej, jeżeli takie wsparcie będzie potrzebne. Minister przypomniała, że dostęp do pracy w Polsce oznacza zgodnie z prawem również dostęp do świadczeń rodzinnych, w tym do 500 plus. – Oczywiście wsparcie będzie adekwatne do tego, jak osoby będą składały wnioski i czy będą zarejestrowane. Taka jest procedura. Ale przede wszystkim pierwsza jest praca. Nasz polski rynek jest rynkiem otwartym – podsumowała.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i będą obowiązywać, co do zasady, z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 roku.