We wtorek (1 lutego br.) zacznie obowiązywać nowelizacja ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta. Nowelizacja ma na celu ograniczyć omijanie zakazu przez duże sieci handlowe, które podpisywały umowy z firmami kurierskimi i pocztowymi umożliwiając w swoich placówce odbiór i nadawanie przesyłek. Na sklepy, które jednak nadal będą chciały korzystać z takiej możliwości ustawodawca nakłada pewne obowiązki. Kontrole przestrzegania przepisów zapowiada Państwowa Inspekcja Pracy.
O uszczelnieniu przepisów dotyczących działalności sklepów w niehandlowe niedziele głośno było już od dłuższego czasu. Szczególnie związkowcy apelowali do strony rządowej o zmiany w przepisach. Przypomnijmy, że ustawa ograniczająca handel w niedzielę obowiązuje od 2018 roku. Na początku w 2018 roku zakaz handlu nie obowiązywał w pierwszą i ostatnią niedzielę w miesiącu. Od stycznia 2019 roku zakupy mogliśmy zrobić już tylko w ostatnią niedzielę miesiąca. Od 2020 roku zakaz handlu nie obowiązuje jedynie w siedem niedziel w ciągu roku.
W obowiązujących do 31 stycznia br. przepisach ustawodawca wymienił 32 miejsca w których dopuszczono handel w niedzielę poza wyznaczonymi terminami. Są to między innymi: sklepy na stacjach paliw, kwiaciarnie, apteki, cukiernie, lodziarnie, placówki pocztowe itd. Otwarte mogą być również sklepy, w których sprzedaży podejmie się sam właściciel (w tym także sklepy spożywcze). Za złamanie zakazu handlu w niedzielę grozi kara w wysokości od 1 tys. zł do 100 tys. zł.
Dzięki zapisowi umożliwiającemu prowadzenie działalności pocztowej część dużych sieci handlowych zarówno spożywczych jak i budowlanych zdecydowała się na otwarcie swoich sklepów w niedziele niehandlowe pomimo obowiązującego zakazu. Chodziło o wykorzystanie wyjątku w ustawie mówiącego o placówkach pocztowych. Sieci, które zdecydowały się prowadzić handel w niedzielę miały podpisane umowy z firmami kurierskimi, dzięki czemu klienci mogli nadać lub odbierać z takich sklepów przesyłki.
18 października 2021 roku Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Autorzy noweli wskazali, że podstawowym celem nowych przepisów jest to, aby sklepy nie wykorzystywały np. przykładu placówki pocztowej do obchodzenia zakazu i tym samym prowadzenia sprzedaży w niedziele. W nowych przepisach zawarto wymóg, że dla placówek, które chcą się otwierać w niedziele pomimo zakazu handlu usługi pocztowe muszą generować przynajmniej 40 proc. przychodów dla danego obiektu.
Część dużych sieci handlowych zapowiada, że nie będzie kontynuowała sprzedaży w niedziele niehandlowe
Nowelizacja wprowadza określenie „przeważająca działalność”, które oznacza rodzaj przeważającej działalności wskazany we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, jeżeli działalność ta jest wykonywana w danej placówce handlowej i stanowi co najmniej 40 proc. miesięcznego przychodu ze sprzedaży detalicznej. Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Finansów ewidencja sprzedaży ma być prowadzona oddzielnie dla każdej placówki handlowej, nawet jeśli dany przedsiębiorca posiada kilka takich placówek.
Do 31 stycznia 2022 roku w niedziele niehandlowe działały placówki (wszystkie lub część, w zależności od sieci) działające w ramach sieci m.in. Biedronka, Lidl, Kaufland, Netto, Carrefour Polska oraz Auchan. W niedziele niehandlowe otwarte były również niektóre markety budowlane.
Cześć dużych sieci handlowych w specjalnych komunikatach przekazała, że zamierza respektować przepisy prawa, które zaczną obowiązywać od 1 lutego. Decyzję taką ogłosiły między innymi Kaufland, Netto i Carrefour. W podobnym tonie wypowiedziały się również sieci sklepów Biedronka i Lidl.
Niedziele handlowe w 2022 roku
W 2022 roku zakaz nie będzie obowiązywał podczas dwóch kolejnych niedziel poprzedzających Boże Narodzenie, jednej przed Wielkanocą i czterech ostatnich niedziel: stycznia, kwietnia, czerwca oraz sierpnia. Ograniczeniami w handlu objęte są także dni ustawowo wolne od pracy, na przykład 6 stycznia, 3 maja, 1 czy 11 listopada.
Poniżej prezentujemy listę niedziel handlowych na 2022 rok:
- 30 stycznia;
- 10 kwietnia;
- 24 kwietnia;
- 26 czerwca;
- 28 sierpnia;
- 11 grudnia;
- 18 grudnia.
