Niewielu mieszkańców Legionowa wie, źe przed wojną w Legionowie znajdował się pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego. Został zniszczony po wojnie, działka na której znajdują się pozostałości po nim trafiła w ręce prywatne. Jaki los spotka przedwojenną jeszcze pamiątkę po wielkim marszałku?
Historia o pomniku marsz. Józefa Piłsudskiego była przez wiele lat w Legionowie zupełnie nieznana. Szerszy opis budowli odnajdujemy w ksiąźce autorstwa Jacka Szczepańskiego pt. „Wojska Balonowe. Legionowo 1897-1939”, wyd. 2004. (…) 18 marca 1931 r. pomnik uroczyście odsłonili gen. Jan Wróblewski – dowódca Okręgu Korpusu nr I i jego zastępca gen. Czesław Jarnuszkiewicz. Pomnik składał się z dwustopniowego cokołu, utrzymującego ceglaną, otynkowaną bryłę w kształcie graniastosłupa. Umieszczono na niej płaskorzeżbę J. Piłsudskiego oraz dwa orły legionowe – na bokach. 1 Inskrypcja na tablicy brzmiała: Roku 1931. Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu Budowniczemu Polski Odrodzonej w dziesiątą rocznicę wyzwolenia Ojczyzny od najazdu bolszewickiego. Pracownicy Wojskowej Wytwórni Balonowej. Pomnik zwrócono frontem do ówczesnej ul. Szosowej (dziś ul. Zegrzyńska) (…). Jak dowiadujemy się z ksiąźki, pomnik był obdarzony ogromną estymą. Ogrodzono go i oświetlono dwoma lampami. Przy nim teź odbywały się uroczystości garnizonowe. Po wojnie został zniszczony. Nikt nie potrafi dokładnie powiedzieć kiedy. Pracownicy Muzeum Historycznego w Legionowie odnależli jego fotografie z czasów okupacji na jednym z zagranicznych portali aukcyjnych. Zdjęcia zostały wykonane przez Niemców. Zatem bardziej prawdopodobne wydaje się, źe za jego zniszczenie odpowiadają czerwonoarmiści. Aktualnie zachował się po nim tylko betonowo-kamienny, dwustopniowy cokół o wymiarach 3,30 na 2,25 metra.
Brak pomysłu na zagospodarowanie
Pozostałości po pomniku znajdują się na terenie byłych zakładów Aviotex. Kilka lat temu w posiadanie nieruchomości weszła P. H. U. Partner z Mińska Mazowieckiego. Wkrótce ma tam powstać osiedle domków jednorodzinnych. Czy cokół zostanie zniszczony i zapomniany?
– Kilka lat temu faktycznie prowadzone były rozmowy nad przeniesieniem tej podbudowy pod pomnik w inne miejsce. Chętnie byśmy pozbyli się go z naszego terenu. W kaźdej chwili moźna go zabrać – mówi przedstawiciel firmy Partner. – Na źadnym z przygotowywanych projektów nie widziałem takźe aby było dla niego przewidziane miejsce na nowym osiedlu – dodaje pytany o moźliwość zagospodarowania legionowskiej pamiątki przez samego inwestora. – Moim zdaniem najlepszym rozwiązaniem byłoby wkomponowanie tego dwustopniowego cokołu w projekt osiedla. Jego ekspozycja jako ciekawego reliktu ma sens. Pomysł alokacji wydaje mi się chybiony. Aktualne pozostaje natomiast pytanie czy warto go odbudowywać. My jako muzeum posiadamy dokumentację fotograficzną na to pozwalającą, jest jednak zaawansowana koncepcja budowy innego pomnika z juź wyłonionym projektem – mówi Dyrektor Muzeum Historycznego w Legionowie Jacek Szczepański.
Zatem czy cokół po pomniku Marszałka Piłsudskiego wkrótce zniknie z krajobrazu miasta. Prawdopodobnie tak i to szybciej niź nowy pomnik zostanie wybudowany.
/red/
