Uzyskawszy grant w wysokości 100 tys. zł na działania promujące czytelnictwo, legionowscy bibliotekarze zrealizowali pierwsze tego typu badanie oczekiwań legionowian wobec kultury, miejskich instytucji oraz potrzeb dorosłych mieszkańców miasta. Wnioski zaś przekuli w działania, których efektem było otrzymanie kolejnego dofinansowania z Narodowego Centrum Kultury.
W ciągu ostatnich dwóch lat Miejska Biblioteka Publiczna w Legionowie zrealizowała wieloetapowy projekt „Biblioteka – dom inicjatyw” dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury w ramach programu BLISKO. Przed nami czas podsumowań i snucia nowych planów w oparciu o zdobytą wiedzę i narzędzia. Głównym założeniem projektu było zawiązywanie i zacieśnianie relacji między bibliotekami w całej Polsce oraz przede wszystkim zaangażowanie użytkowników biblioteki do włączenia się w tworzenie i kształtowanie jej oferty. Przez niespełna dwa lata, tylko w ramach projektu, odbyło się ponad 80 wydarzeń.
– Jeśli mielibyśmy wskazać najważniejszy element działań, byłaby nim diagnoza potrzeb i oczekiwań mieszkańców wobec biblioteki i kultury w mieście. Nigdy wcześniej takich badań nie było, ich wartość jest na tyle duża, że mogą służyć jeszcze przez najbliższe lata do tworzenia oferty kulturalnej – wyjaśnia dyrektor legionowskiej biblioteki, Tomasz Talarski.
Diagnoza przyniosła odpowiedzi na pytania o potrzeby dorosłych Legionowian, praktyki spędzania wolnego czasu, oczekiwania w zakresie organizacji i promocji wydarzeń. Kolejne działania projektowe były planowane z uwzględnieniem wniosków z diagnozy i zakładały wzmocnienie kompetencji bibliotekarzy w kluczowych po diagnozie polach. Pomocne w tym zakresie okazały się szkolenia, warsztaty i spotkania w innych bibliotekach: wzmacniały kreatywność i umiejętności legionowskich bibliotekarzy oraz służyły wymianie doświadczeń, sieciowaniu, przekazywaniu dobrych praktyk w rozwijaniu działalności promującej książkę. W ramach wizyt studyjnych do Legionowa przyjechali bibliotekarze m.in. z Pucka, Konstantynowa, a także Mińska Mazowieckiego. Mieli okazję poznać specyfikę legionowskiej biblioteki znajdującej się na dworcu PKP, obejrzeć wyjątkową przestrzeń biblioteki, ustawienie księgozbioru. Pod kątem organizacji przestrzeni bibliotecznej oraz wydarzeń i dodatkowych działań, bibliotekarze z Legionowa (z biblioteki miejskiej oraz powiatowej) i gmin ościennych przyjrzeli się pracy bibliotekarzy i animatorów w innych książnicach, m.in. w Kulturotece w Wawrze, w Spotykalni na Bemowie (biblioteka w galerii handlowej), Grodzisku Mazowieckim (nowej, nowoczesnej siedzibie mediateki) oraz w Gdyni – filiach Mały Kack i Witomino, w których znajdują się sąsiedzkie przestrzenie do wspólnych działań.
Dzięki wysokiemu dofinansowaniu projektu z Narodowego Centrum Kultury – aż 100 000 zł – bibliotekarze z Legionowa i powiatu mogli wziąć udział w praktycznych szkoleniach. Odbyły się spotkania ze specjalistami i praktykami w zakresie: animowania społeczności lokalnej, facylitacji w bibliotece, komunikacji empatycznej, angażującej pracy z grupami.
W ramach działań edukacyjno-animacyjnych mobilna biblioteka z charakterystycznym żółtym wózkiem wyruszyła na legionowskie place zabaw, aby zachęcać do odwiedzania miejskiej biblioteki. – Inny ważny etap projektu, to działania inspirowane przez samych mieszkańców, biblioteczny budżet obywatelski w skali mikro. Idealnie byłoby wpisać na stałe w działalność biblioteki i jej budżet podobnego rodzaju możliwość wspierania, także finansowego działań legionowian – mówi dyrektor biblioteki.
Inicjatywy oddolne mieszkańców miasta wyłonione zostały w trybie konkursowym. Odbyło się 12 spotkań pt. „Opowieści z Kraju Kwitnącej wiśni” (spotkania z kulturą japońską z czytaniem baśni japońskich i wspólnym składaniem origami), 8 warsztatów z wykorzystaniem makramy „(S)plotki” (podczas których uczestnicy poznali podstawowe techniki zaplatania sznurków i stworzyli torebki oraz kwietniki), 3 spotkania pt. „Moje życie jako powieść. Warsztaty pisarskie” z Aleksandrą Zbroją (podczas których uczestnicy poznali podstawy tworzenia własnej powieści), 7 spotkań przy grach planszowych dla całych rodzin, 4 warsztaty sensoryczne dla rodziców z dziećmi (podczas których specjalistki pomagały zaplanować rozwojowe zabawy z dziećmi do 1 roku życia i w wieku 1-3 lata), 4 „Legionowskie spotkania z astronomią” (z obserwacjami nieba nad Legionowem przez teleskop), 4 warsztaty szycia na maszynie „Szyje mi się” (podczas których uczestnicy poznali podstawy szycia na maszynie i uszyli swoje pierwsze torby na zakupy, bluzy czy saszetki-nerki), 3 spotkania pt. „3D na start” dla różnych grup wiekowych (podczas których specjaliści i jednocześnie pasjonaci pomogli rozszyfrować tajniki projektowania i drukarek 3D). – Podziękowania należą się wszystkim, dzięki którym możliwe było realizowanie tych wszystkich działań, a więc i mieszkańcom, którzy w ramach wolontariatu zechcieli się podzielić swoimi umiejętnościami, wiedzą dotyczącą astronomii, origami i kultury Japonii oraz zainteresowaniami związanymi z grami planszowymi – mówi Karolina Błaszczak-Modzelewska, zastępca dyrektora biblioteki. – Ogromnie to doceniamy, bez tych osób nie byłoby możliwe prowadzenie spotkań na tak dużą skalę – dodaje. Bibliotekarze w porozumieniu z zaangażowanymi mieszkańcami planują kontynuację niektórych działań także i w tym roku, starają się także o kolejne fundusze z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, aby stworzyć kolejną okazję do realizowania inicjatyw legionowian. Efektem projektu jest z pewnością także systematyczny wzrost odwiedzin użytkowników miejskiej biblioteki – Zgodnie z danymi zbieranymi w programie bibliotecznym, a więc dotyczącymi wyłącznie wizyt związanych z wypożyczeniami, w 2023 r. odwiedziły nas 12 602 osoby. To ponad 1350 osób więcej niż w zeszłym roku. Zanotowaliśmy też 130 703 wypożczeń, to ponad 10 tys. więcej niż w 2022 r. – mówi Tomasz Talarski. Rokroczny wzrost liczby czytelników i użytkowników wymusza jednak podjęcie przez dyrekcję i bibliotekarzy nowych działań, które sprawią, że jakość usług bibliotecznych będzie rosła, a Poczytalnia wciąż będzie jedną z najlepszych bibliotek na mapie Mazowsza.
