Koszt przejazdu, który ponosimy kupując bilet jednorazowy czy miesięczny, nie zamyka wszystkich wydatków na komunikację miejską. Regularnie gminy dopłacają przewożnikom z naszych podatków. Kwoty rosną a płacimy wszyscy, nawet ci, którzy nigdy nie korzystają z transportu publicznego Jaka tak naprawdę jest cena komunikacji zbiorowej?
W marcu 2004 roku Rada Miasta Warszawy podjęła uchwałę o porozumieniu z 22 podwarszawskimi gminami, dotyczącą finansowania linii podmiejskich organizowanych przez ZTM. Miało to na celu zintegrowanie komunikacji na terenie gmin i stolicy. Obecnie ZTM w imieniu m.st. Warszawy ma porozumienia podpisane z 29 gminami. Na tej podstawie co roku kaźda gmina negocjuje wysokość dopłat do transportu zbiorowego. Dzięki kolejnym decyzjom utworzono tzw. Wspólny Bilet, który uprawnia do przejazdów pociągami m.in. Warszawskiej Kolei Dojazdowej (WKD), pojazdami ZTM i pociągami interRegio spółki Przewozy Regionalne. Rozwiązanie jest korzystne cenowo dla pasaźerów, którzy w czasie podróźy muszą korzystać z usług kilku przewożników. Jednak kolejne podwyźki, które następowały w minionych latach, spowodowały źe niektóre samorządy zbuntowały się przeciw powiększającym się dopłatom. W lutym tego roku „wołomińska grupa gmin” oświadczyła, źe nie stać jej na pokrywanie więcej niź 33% kosztów komunikacji. ZTM dąźy bowiem do podniesienia wszystkim gminom progu finansowego dopłat do 40% całkowitych kosztów zorganizowania transportu w terminie do końca 2013 roku. W wyniku rozmów Wołomin i ZTM ustaliło przedłuźenie okresu dojścia do tej wartości o kolejne 2 lata, czyli do roku 2015.
Wieliszew. 50 razy więcej
Gminą z największymi potrzebami w komunikacji zbiorowej był Wieliszew. Po kilku próbach całkowicie samodzielnego zbudowania sieci komunikacji lokalnej, w 2009 roku urzędnicy po raz pierwszy zdecydowali się usługi przewożnika organizującego transport zupełnie spoza gminnych gabinetów. Wydano 29 412 zł na transport Koleją Mazowiecką. W 2010 roku wydatki gwałtownie wzrosły do 370.678,63 zł poniewaź mieszkańcy otrzymali nowe połączenia liniami L-9 i L-10 w ramach ZTM. W 2011 roku w budźecie gminy na transport zbiorowy zaplanowano 1,5 mln zł, w tym na Kolej Mazowiecką oraz obsługę komunikacyjną w ramach ZTM. Jak informuje Pełnomocnik Wójta ds. Komunikacji Katarzyna Greśkiewicz, w nowym przetargu na świadczenie usług regularnego przewozu osób został wyłoniony nowy przewożnik, czyli firma PKS Warszawa. Władze Gminy dopracowują szczegóły związane ze zmianą w kursowaniu autobusów oraz trasy L-10, która ma być wydłuźona do Legionowa. Autobusy będą jeżdzić przez Łajski i Michałów–Reginów, oraz Wieliszew i Michałów–Reginów. Trasa L-9 równieź ulegnie modyfikacji przez skierowanie części kursów przez Starostwo Powiatowe, ul. Parkową, Sobieskiego do stacji PKP Legionowo. Przewidywane są połączenia z Nowym Dworem Mazowieckim i dojazd do Legionowa przez Chotomów. Wśród 29 gmin Wieliszew zajmuje 3 miejsce jeśli chodzi o kwotę dofinansowania komunikacji na jednego mieszkańca. W roku 2009 kwota ta wynosiła 2,93 zł a w 2011 juź 149,50 zł.
Jabłonna. Grubo ponad milion
Jabłonna dołączyła do Porozumienia Międzygminnego w 2006 r. Zgodnie z aneksami podpisywanymi w kolejnych latach, Gmina Jabłonna przekazuje dotacje dla miasta stołecznego Warszawy za wykonywanie zadań transportu lokalnego w zakresie przejazdów w relacji Jabłonna – Warszawa i Chotomów – Warszawa. W 2008 roku dotacja dla ZTM wynosiła 438 764 zł. W 2009 roku wypłacono 643 183 zł + 133 944 zł za wspólny bilet, w 2010 roku 901 157 zł + 203 952 zł, natomiast w 2011 roku na lokalny transport zbiorowy przeznaczono 993 756 zł + 150 792 zł dotacja dla ZTM na wspólny bilet. Jak widać z przedstawionych powyźej kosztów funkcjonowania linii ZTM, od dwóch lat przekraczają one milion złotych rocznie. W tym momencie na terenie Gminy Jabłonna funkcjonują linie: 723, 731, 741, 801 i N63. Procentowy koszt obsługi komunikacyjnej w 2011 r. przedstawia się następująco: linia 723 – wysokość udziału w kosztach 15%, linia 731 – 15%, linia 741 – 65%, linia 801 – 40%, a linia N63 – 50% udziału w kosztach. Gmina Jabłonna nie zamierza rezygnować ze Wspólnego Biletu. Zajmuje ona 15 miejsce w rankingu 29 gmin dofinansowujących transport z wynikiem 89,40 zł na głowę mieszkańca.
Legionowo. Najbardziej zrównowaźone
Dofinansowanie do ZTM jest znacznym wydatkiem budźetu gminy Legionowo, w 2011 roku kształtuje się na poziomie ok. 3 500 000 zł – jest to dofinansowanie zarówno autobusów, SKM jak i dotacja na kolej. – Od 2010 roku mamy w Legionowie linię S-9, która docelowo ma oferować po 37 kursów dziennie w kaźdą stronę. W tej chwili trwają remonty zarówno trakcji kolejowej na trasie Warszawa – Gdynia, jak i Dworca Gdańskiego, co powoduje konieczność czasowego ograniczania ilości kursów. Naleźy jednak pamiętać, źe remonty wkrótce się zakończą i mieszkańcy Legionowa będą mogli dostać się do Dworca Gdańskiego jeszcze wygodniej – twierdzi Rzecznik UM Tamara Mytkowska. Legionowo takźe nie myśli o rezygnacji ze Wspólnego Biletu, natomiast stale prowadzone są negocjacje na temat wysokości dofinansowania i stawek za wozokilometr. Wskażnik procentowy pokrycia kosztów obsługi komunikacji autobusowej do tej pory wzrastał systematycznie i tak w 2011 roku linie 723, 731 i 801 pozostały na poziomie udziału w kosztach 35%, linia 736 – udział 40%, a linia N63 – udział 50%. Legionowo znajduje się na 21 miejscu wśród 29 gmin i w przeliczeniu na głowę mieszkańca dofinansowanie wynosi 68,55 zł.
Nieporęt. W oczekiwaniu na Koleje Mazowieckie
2011 roku Gmina Nieporęt dofinansuje ZTM za realizowane kursy, 3 linie autobusowe: 705, 735 i 736 kwotą niemalźe 1,5 mln zł. Gmina nie posiada „Wspólnego Biletu”. – Od 1.01.2011 Koleje Mazowieckie wycofały kursy pociągowe przez Nieporęt, dlatego realizacja porozumienia dot. wspólnego biletu stała się bezprzedmiotowa. W przypadku uruchomienia przez KM na terenie Gminy Nieporęt połączeń kolejowych, zostanie zawarte stosowne porozumienie dot. wspólnego biletu ZTM-KM – informuje Kierownik Działu Zarządu Dróg i Gospodarki Komunalnej Krzysztof Aniołkowski. W latach 2008–2010 procentowy wskażnik udziału w kosztach kaźdej linii wynosił od 30 do 40% (dla nowopowstałych linii), natomiast w 2011 r. obowiązuje 40% wskażnik. Nieporęt jest zadowolony zarówno z jakości usług, jak i regularności kursów. Średni wydatek na komunikację na głowę mieszkańca Gminy Nieporęt to 139,04 zł. W 2011 roku gmina zajmuje w tym rankingu 6 miejsce wśród 29 gmin, które zawarły porozumienie z ZTM.
Podwyźki
Na początku roku 2011 pasaźerowie dowiedzieli się o planowanych podwyźkach cen biletów dla strefy podmiejskiej. Wzbudziło to wiele dyskusji wśród mieszkańców. Ci, którzy korzystają codziennie z transportu zbiorowego woleliby, by cięźar dodatkowych kosztów ponosił samorząd, który miałby dopłacać z budźetu gminy. Mieszkańcy, którzy dojeźdźają własnymi samochodami, woleliby, by rzeczywisty koszt komunikacji ponosił pasaźer. Argumentują to tym, źe cena biletu powinna być wyźsza, co sprawi, źe inne przedsiębiorstwa będą bardziej konkurencyjne, a gminne pieniądze z podatków naleźało by wydać na poprawę jakości dróg. Póki co gminy powiatu legionowskiego grzecznie płacą.
Dobra organizacja połączeń komunikacji zbiorowej to podstawa rozwoju całej aglomeracji a takźe szansa na odciąźenie infrastruktury drogowej z ruchu samochodów osobowych. Potrzeba jednak racjonalnej polityki i większej jawności negocjacji samorządów z ZTM, by komunikacja zbiorowa w pewnym momencie nie okazała się przysłowiowym przerostem formy nad treścią.
Iwona Wymazał
Wykres obrazuje koszty, jakie ponoszą gminy Powiatu Legionowskiego na komunikację miejską w przeliczeniu na głowę mieszkańca na przestrzeni ostatnich 4 lat
