Na jednego Polaka przypada w ciągu roku zaledwie 1 mln butelek (1,5 l) wody odnawialnej dostępnej w naszym kraju. Sporą jej ilość, bo nawet 244 tys. takich butelek, niektórzy z nas potrafią zmarnować podczas wykonywania codziennych czynności. Jeśli nie zaczniemy oszczędzać wody, problem jej niedostatku może nas dotknąć już za kilkadziesiąt lat.
Z analiz ONZ wynika, że do 2050 roku co najmniej co czwarta osoba na świecie będzie mieszkać w kraju dotkniętym stałym lub okresowym deficytem wody pitnej. Wody Polskie informują, że w naszym kraju już od kilku lat występuje niedobór wody. Przyczyną tego jest ocieplenie klimatu, nieregularne opady deszczu i najniższa w Europie ilość odnawialnej wody w przeliczeniu na osobę – 1,6 tys. m3/rok. W czasie suszy ta wartość jest mniejsza nawet o 40%. Taki stan rzeczy szybko się nie poprawi, a marnowanie wody będzie potęgować tylko jego negatywne skutki.
Sprawdź swoje zużycie wody
Dlatego na stronie rankomat.pl/woda każdy może obliczyć swoje bezpośrednie i pośrednie zużycie wody, czyli tzw. ślad wodny. Ma on formę quizu, w którym odpowiada się na kolejne pytania dotyczące zużycia wody. Na końcu użytkownik dowie się, jaki jest jego ślad wodny, jak wygląda on w skali kraju, a także uzyska dostęp do trzech artykułów poświęconych tej tematyce oraz suszy w kraju.
Na wsi czy w mieście – gdzie zużywamy więcej wody?
Wyższy wzrost zużycia wody na jednego mieszkańca zaobserwować można na obszarach wiejskich. W 2018 r. odnotowano tam wzrost o 2,1 m3, a w miastach o 1,1 m3. W 2019 r. na obszarach wiejskich w stosunku do roku poprzedniego zużycie zwiększyło się o 0,6 m3, a w miastach o 0,1 m3. Mimo tych różnic, na przestrzeni lat w miastach notuje się wyższe zużycie wody niż na obszarach wiejskich. W ubiegłym roku mieszkańcy miast zużyli o 13% więcej wody niż właściciele gospodarstw wiejskich.
Ile wody zużywają Europejczycy?
Średnie dzienne zużycie wody przez jednego mieszkańca Unii Europejskiej wynosi 120 litrów. Wśród krajów, w których mieszkańcy wykorzystują dziennie najwięcej wody, znajdują się: Włochy: 243 l/os., Bułgaria: 191 l/os. i Chorwacja: 182 l/os. Najmniej wody zużywają natomiast mieszkańcy Malty (jedynie 50 litrów dziennie), Litwy (61 l/os.) i Estonii (70 l/os).
Z powyższych danych wynika, że mieszkańcy Irlandii zużywają średnio 3 razy więcej wody niż mieszkańcy Malty, a Włosi niemal 2 razy więcej niż Niemcy czy Szwajcarzy. Z krajów europejskich nienależących do Unii Europejskiej bardzo dużo wody wykorzystuje Norwegia (176 l/os.) oraz Szwajcaria (170 l/os).
Jak możemy oszczędzać wodę w codziennym życiu?
Jak pokazują liczby, najwięcej wody wykorzystujemy do mycia (36%), spłukiwania toalety (30%) i codziennych prac związanych z utrzymywaniem domu (31%). Dlatego, aby oszczędzać wodę, musimy się skupić na naszych codziennych nawykach i praktykach.
Prysznic zamiast kąpieli w wannie: 798 litrów wody mniej tygodniowo
Kąpiel w wannie o długości 140 cm pochłania 150 l wody. Biorąc kąpiel codziennie i napełniając wannę po brzegi, w ciągu jednego tygodnia zużywamy 1050 l wody. Gdy korzystamy z prysznica z perlatorem, jedna minuta kąpieli pochłania zaledwie 6 litrów wody. Biorąc 6-minutowy prysznic, zużywamy więc 36 litrów wody, a w ciągu tygodnia – 252 litry. Zatem, w skali tygodnia możemy zaoszczędzić 798 litrów wody, jeśli zrezygnujemy z kąpieli na rzecz szybkiego prysznica.
Podwójny system spłukiwania toalety: oszczędność nawet 84 l dziennie
Tradycyjne toalety z górną spłuczką do jednego spłukania pobierają aż 15 litrów wody, a toalety z tradycyjnym dolnopłukiem – 9 litrów. W przypadku nowoczesnych toalet z pojedynczym systemem spłuku, przy jednym spłukaniu zużywamy 6 litrów, a z podwójnym systemem spłuku (stosując mniejszy) – jedynie 3 litry. Zakładając, że korzystamy z toalety 7 razy dziennie, w ciągu jednego dnia w zależności od rodzaju toalety, którą posiadamy, zużywamy kolejno 105, 63, 42 i 21 litrów wody.
Nie używajmy wody niepotrzebnie, na przykład, aby spłukać brudną wodę, którą wylewamy do toalety po sprzątaniu. Gdy wyposażamy swój dom w toaletę, wybierajmy taką, która posiada podwójny system spłuku.
Mycie zębów przy zakręconym kranie: do 140 litrów mniej wody tygodniowo
Myjąc zęby przy odkręconym kranie, zużywamy w zależności od rodzaju baterii (bez perlatora lub z perlatorem) od 3 do 5 litrów wody na minutę. Myjąc zęby 2 razy dziennie po 2 minuty, w ciągu jednego dnia zużywamy od 12 do 20 litrów wody. Jeśli zakręcimy kran, woda będzie się lała tylko średnio pół minuty, dzięki czemu zaoszczędzimy od 3 do 5 litrów wody, co w skali tygodnia daje nam od 21 do 140 litrów.
Naprawa cieknącego kranu lub toalety: nawet 6048 l zaoszczędzonej wody
Jeśli z kranu co sekundę spada kropla wody, to w ciągu jednej doby zostanie zużyte 8 litrów wody. Jeśli w toalecie permanentnie spływa mała strużka wody do muszli, to w ciągu doby zużyte zostanie 216 litrów wody, a w przypadku dużej strużki wody – 864 litry.
Bagatelizowanie nieszczelnych instalacji w skali tygodnia kosztować nas może 56 litrów wody w przypadku cieknącego kranu i od 1512 do 6048 litrów w przypadku cieknięcia w toalecie. Zwracajmy więc uwagę na dokręcanie kranu i sprawdzajmy, czy nasze instalacje są szczelne.
Korzystanie ze zmywarki: nawet 70 l wody mniej podczas jednego mycia naczyń
Od 50 do 90 litrów wody zużywamy dziennie do ręcznego mycia naczyń, jeśli podczas tej czynności woda płynie ciągle. Jeżeli myjemy naczynia oszczędnie, zużywamy o 50% wody mniej – od 25 do 40 litrów. Tymczasem, zaledwie od 12 do 20 litrów wody pobiera zmywarka w czasie jednego cyklu mycia naczyń. Wybierajmy więc zmywarkę, jeśli tylko mamy taką możliwość.
Podlewanie roślin deszczówką: do 50% oszczędności wody
Łap deszczówkę i wykorzystuj ją np. do podlewania ogrodu, czy mycia samochodu. Podlewając mały ogród wężem ogrodowym, zużywamy 12 litrów wody. Na podlanie dużego ogrodu potrzeba już 18 litrów wody. Posiadając mały zbiornik na deszczówkę jesteśmy w stanie zmniejszyć zużycie wody na podlewanie ogrodu o 25%, a mając duży zbiornik – nawet o 50%.
Oszczędność energii = oszczędność wody
Polski sektor produkcji energii opiera się na węglu, który jest bardzo wodochłonnym procesem. Woda potrzebna jest nie tylko do utrzymania elektrowni i elektrociepłowni w ciągłym ruchu, ale także wykorzystywana jest do chłodzenia. Przemysł węglowy pochłania 70% całkowitego poboru wody w naszym kraju. Im mniejsze zapotrzebowanie na prąd, tym mniejsza ilość zużytej wody. Dlatego korzystajmy z programów eco w pralkach i zmywarkach oraz wyłączajmy urządzenia, jeśli z nich nie korzystamy. Stosujmy również żarówki LED i wybierajmy energooszczędne sprzęty domowe.
Przykład: Telewizor
z oznaczeniem klasy energetycznej B (w skali od A+++ do D) zużywa rocznie 190 kWh – ponad 2 razy więcej niż telewizor z klasą A++, który w skali roku zużywa 77 kWh. Żarówka tradycyjna zużywa w skali roku 131,4 kWh, a żarówka LED prawie 9 razy mniej – 15,33 kWh.
Skąd Rankomat zna się na wodzie?
Do współpracy przy przygotowaniu warstwy merytorycznej kalkulatora śladu wodnego i artykułów informacyjnych została zaproszona krakowska Fundacja Aeris Futuro.
– Pozyskanie informacji do projektu nie było łatwe, ponieważ mnogość danych różnych ośrodków badawczych jest ogromna. Chcieliśmy stworzyć rzetelny kalkulator i udało nam się to. Cieszymy się, że to nie koniec naszej współpracy z Rankomat. Przez 15 lat posadziliśmy prawie 2 miliony drzew w naszym projekcie Czas na Las, czym na pewno przysłużyliśmy się gospodarce wodnej kraju. Swoją cegiełkę do tego projektu dołoży wkrótce porównywarka – mówi Marek Piątkowski, prezes Fundacji Aeris Futuro.
Fundacja angażuje się również w inne działania związane ze zwiększaniem retencji wody w Polsce. Ubiega się także o partnerstwo organizacji The Water Footprint Network, zajmującej się kwestią śladu wodnego.
