Osteoporoza to choroba kości, polegająca na zbyt szybkiej utracie w nich gęstości i zaniku tkanki kostnej, w konsekwencji czego kości dużo łatwiej mogą się złamać. Postrzegana jest głownie jako choroba kobiet, tymczasem dotyka także mężczyzn, choć rzadziej.
Osteoporoza to choroba podstępna – nie daje najczęściej żadnych wczesnych objawów, nie powoduje bólu. Dlatego jest nazywana „cichym złodziejem kości”. Niestety, bardzo często pierwszym objawem osteoporozy są złamania, które świadczą o zaawansowaniu choroby.
Najczęstsze i najwcześniejsze są złamania kręgów i kości udowych, których groźną konsekwencją jest utrata możliwości samodzielnego poruszania się, a to może prowadzić do poważnych powikłań, włącznie ze śmiercią.
Złamania te są spowodowane niewielkim urazem, upadkiem z wysokości własnego ciała (choć 60 proc. złamań kręgosłupa spowodowanych osteoporozą następuje bez żadnego urazu). Jeśli więc banalny upadek z łóżka kończy się złamaniem, oznacza to osteoporozę. Złamania mogą dotyczyć różnych kości, a najgroźniejsze są złamania właśnie kręgów i biodra. Czasami obserwuje się zmniejszenie wzrostu lub/i zaokrąglenia pleców. Niepokoić mogą także szybkie wahania masy ciała, szczególnie szybki jej spadek.
Rozpoznanie choroby
Podstawą rozpoznania jest badanie densytometryczne (densytometria), czyli badanie gęstości kości. Zwykle sprawdza się kręgosłup lędźwiowy i/lub biodro. Densytometr mierzy gęstość (wytrzymałość) kości. Wynik wskazuje, czy jesteśmy zagrożeni osteoporozą (pierwsze stadium to osteopenia), czy proces jest na tyle zaawansowany, że grożą nam złamania.
Przyczyny osteoporozy
Główne przyczyny osteoporozy to: niewłaściwa dieta, siedzący, mało aktywnych tryb życia, dieta z małą ilością wapnia, stosowane leki (sterydy, leki przeciwpadaczkowe, uspokajające, zmniejszające krzepliwość), palenie papierosów, duże spożycie alkoholu.
Aktywność fizyczna
Dietę łatwo zmienić, papierosy i alkohol, wiadomo, trochę trudniej, ale jest wykonalne… Ale poprawić kondycję i zmienić tryb życia na aktywny… To już sztuka wyższa dla większości kanapowców. Samemu bardzo trudno się zmobilizować. W tej sytuacji bardzo pomocni będą fizjoterapeuci z Centrum Dobrej Rehabilitacji w Legionowie.
Odpowiedni ruch, ćwiczenia dobrane indywidualnie do konkretnego pacjenta, wzmacniają całe ciało! Mocniejsze ciało to mocniejsze kości, a mocniejsze kości trudniej złamać! Warto podkreślić, że rehabilitacja zawsze powinna być indywidualna, czyli jeden fizjoterapeuta zajmuje się jednym pacjentem, gdyż każdy ma inną wydolność, inne choroby towarzyszące, inne upodobania co do ruchu, nie można wszystkich trenować tak samo!
Ogólnie panuje mit, że z pacjentami z osteoporozą trzeba bardzo uważać i nie wolno ich przeciążać.
Szanowni państwo, najnowsze badania dowodzą, że kości pod wpływem zewnętrznego obciążenia, typu ciężarki, gęstnieją! Żeby wzmocnić kości trzeba je dociążać ! A nie siedzieć w najlepsze przed telewizorem i zamartwiać się, jaką to straszną mam chorobę 😉 Oczywiście powoli, pod czujnym okiem fizjoterapeuty, ćwicząc regularnie, przystosowujemy organizm do wysiłku i do coraz większych obciążeń. Poprawiając sprawność ruchową zapobiegamy również upadkom, które mogą prowadzić do złamań. Zalecana ilość to 30 minut ruchu dziennie, minimum to 3 razy w tygodniu.
Jeśli już dojdzie do złamania, to najważniejsze jest szybkie odzyskanie sprawności, ponieważ unieruchomienie nie tylko przyspiesza przebieg osteoporozy, ale jest związane z ryzykiem powstawania odleżyn, których gojenie jest długotrwałe i uporczywe, a także z zakrzepicą i zapaleniem płuc. Koniecznie zamawiamy wtedy wizyty domowe fizjoterapeuty, który pokaże, jak ćwiczyć pomimo unieruchomienia w gipsie.
Masaż leczniczy
Kolejny mit dotyczący leczenia osteoporozy, to że nie wolno masować.
Drodzy państwo, nie wolno używać brutalnych technik z terapii manualnej! Nie można chodzić po pacjencie! Nie wolno rzucać na plecy ciężkich przedmiotów! Ale zwykły, leczniczy masaż poprawiający ukrwienie, to samo zdrowie! Zarówno dla skóry, mięśni jak i kości.
Jeśli posiadają państwo osteoporozę i chcieliby z nią powalczyć, to serdecznie zapraszamy do Centrum Dobrej Rehabilitacji przy ulicy Zwycięstwa 2. W Legionowie. Tel: 22 785 56 76
Pomożemy! 🙂
Mgr fizjoterapii Joanna Bąk
Czytaj także: Dieta przy osteoporozie
