Możliwe, że już niedługo stary cmentarz żydowski przejdzie gruntowną renowację. Działania takie planują przeprowadzić władze samorządowe z Urzędu Miasta i Gminy Serock, które rozpoczęły już w tej sprawie rozmowy z Gminą Wyznaniową Żydowską. Dodatkowo złożono również odpowiedni wniosek o uzyskanie dofinansowania na ten cel ze środków zewnętrznych.
Cmentarz żydowski w Serocku powstał ok. 1820 roku. W czasie wojny w 1941 roku został zniszczony przez Niemców, a pochodzące z niego macewy zostały sprofanowane i wykorzystane do budowy schodów na wzgórzu grodowym przy ulicy Radzymińskiej prowadzących do Narwi. Żydowscy działacze wiele lat usiłowali uchronić kamienie nagrobne przed zniszczeniem. W latach ’90 udało się wywalczyć, by macewy ustawiono w symbolicznym miejscu, około 100 metrów od dawnego cmentarza. Wówczas był to teren ośrodka wczasowego Narew. W 2011 r. Wojewoda Mazowiecki przekazał teren Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Nekropolia została ogrodzona i powstało lapidarium, które składało się z około 80 fragmentów płyt nagrobnych. Teraz w tym miejscu istnieje pomnik składający się z elementów ocalałych macew.
– Od ubiegłego roku, kierując się troską o zachowanie dziedzictwa lokalnego, prowadziliśmy intensywne konsultacje ze stroną żydowską odnośnie opieki nad cmentarzem a także jego przyszłości. W wyniku rozmów, na nasz wniosek, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie wyraziła wolę przekazania terenu cmentarza na rzecz Miasta i Gminy Serock w formie darowizny. Obecnie trwa proces sformalizowania tego przekazania. – informują urzędnicy z serockiego ratusza.
Jakie prace są planowane na terenie starego cmentarza żydowskiego?
– Mając na uwadze potrzebę rewitalizacji nekropolii, wykorzystując możliwość pozyskania środków zewnętrznych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, zdecydowaliśmy o realizacji przedsięwzięcia remontowo-modernizacyjnego na terenie dawnego cmentarza. Będzie ono obejmowało przede wszystkim instalację nagrobków odnalezionych na terenie Serocka, renowację ogrodzenia i chodników, a także wykonanie dojścia od strony ścieżki prowadzącej od ul. Retmańskiej wzdłuż brzegu jeziora. – przekazują urzędnicy.
Próba pozyskania dofinansowania ze środków zewnętrznych
– 28 kwietnia 2022 r. złożyliśmy wniosek o dofinansowanie przedsięwzięcia w ramach działania 3.3.1 „Kultura czyni człowieka, historia tworzy naród” wskazanego w Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność na lata 2016-2023 dla LGD Zalew Zegrzyński w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020”. – dodaje serocki ratusz.
Rewitalizacja cmentarza uzależniona od pozyskania dofinansowania
Urzędnicy mówią wprost, że start prac związanych z rewitalizacją cmentarza uzależniony jest od pozyskania dofinansowania tego zadania ze środków zewnętrznych. – Realizacja zadania jest co prawda uzależniona od pozyskania dofinansowania, jednak głęboko wierzymy w sukces tego przedsięwzięcia, jako szczególnie istotnego dla historii lokalnej społeczności. W naszej ocenie cmentarz nie może zostać zapomniany. Powinien być udostępniony mieszkańcom i odwiedzającym nas gościom jako świadectwo dziejów miasta.
źródło: UMiG Serock
