Urząd Miasta i Gminy Serock poinformował, że oficjalnie w połowie czerwca br. teren starego cmentarza żydowskiego został przekazany nieodpłatnie na rzecz gminy. Przeprowadzenie pomyślnie do końca całej procedury może przyśpieszyć plany zakładające rewitalizację dawnej nekropolii
Jak już pisaliśmy wcześniej bardzo możliwe, że teren starego cmentarz żydowskiego w Serocku przejdzie niedługo gruntowną renowację. Działania takie planują przeprowadzić władze samorządowe z Urzędu Miasta i Gminy Serock. Dodatkowo złożono również odpowiedni wniosek o uzyskanie dofinansowania na ten cel ze środków zewnętrznych.
Historia cmentarza żydowskiego w Serocku
Cmentarz żydowski w Serocku powstał ok. 1820 roku. W czasie wojny w 1941 roku został zniszczony przez Niemców, a pochodzące z niego macewy zostały sprofanowane i wykorzystane do budowy schodów na wzgórzu grodowym przy ulicy Radzymińskiej prowadzących do Narwi. Żydowscy działacze wiele lat usiłowali uchronić kamienie nagrobne przed zniszczeniem. W latach ’90 udało się wywalczyć, by macewy ustawiono w symbolicznym miejscu, około 100 metrów od dawnego cmentarza. Wówczas był to teren ośrodka wczasowego Narew. W 2011 r. Wojewoda Mazowiecki przekazał teren Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Nekropolia została ogrodzona i powstało lapidarium, które składało się z około 80 fragmentów płyt nagrobnych. Teraz w tym miejscu istnieje pomnik składający się z elementów ocalałych macew.
– Od ubiegłego roku, kierując się troską o zachowanie dziedzictwa lokalnego, prowadziliśmy intensywne konsultacje ze stroną żydowską odnośnie opieki nad cmentarzem a także jego przyszłości. W wyniku rozmów, na nasz wniosek, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie wyraziła wolę przekazania terenu cmentarza na rzecz Miasta i Gminy Serock w formie darowizny. Obecnie trwa proces sformalizowania tego przekazania. – informowali kilka tygodni temu urzędnicy z serockiego ratusza.
Przekazanie cmentarza żydowskiego na rzecz Miasta i Gminy Serock
– 22 października 2021 r. przedstawiciel burmistrza przeprowadził konsultacje w sprawie przyszłości cmentarza z prezesem Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego (FODŻ). Została wówczas przedstawiona troska władz gminy o przyszłość nekropolii oraz intencja przejęcia cmentarza na własność gminy. Pokłosiem tej rozmowy było pismo intencyjne wysłane 28 października do właściciela cmentarza – Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP, za pośrednictwem FODŻ. W odpowiedzi z 8 lutego 2022 r. Zarząd Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich poinformował, że pozytywnie ustosunkował się do wniosku Burmistrza Miasta i Gminy Serock – wyraził zgodę na nieodpłatne przekazanie cmentarza. – przekazują urzędnicy Urzędu Miasta i Gminy Serock.
– 14 czerwca 2022 r. podpisano akt notarialny dotyczący przekazania terenu cmentarza żydowskiego w Serocku na rzecz Miasta i Gminy Serock. To ważne wydarzenie było finałem prowadzonych od roku rozmów i uzgodnień dotyczących przyszłości nekropolii. Przejęcie cmentarza przez gminę umożliwi jego rewitalizację, pozwoli na udostępnienie wszystkim osobom, które chciałyby go odwiedzić, a przede wszystkim przyczyni się do zachowania pamięci o żydowskiej społeczności miasta. – dodają urzędnicy.
Jakie prace renowacyjne są planowane na terenie starego cmentarza żydowskiego?
– Mając na uwadze potrzebę rewitalizacji nekropolii, wykorzystując możliwość pozyskania środków zewnętrznych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, zdecydowaliśmy o realizacji przedsięwzięcia remontowo-modernizacyjnego na terenie dawnego cmentarza. Będzie ono obejmowało przede wszystkim instalację nagrobków odnalezionych na terenie Serocka, renowację ogrodzenia i chodników, a także wykonanie dojścia od strony ścieżki prowadzącej od ul. Retmańskiej wzdłuż brzegu jeziora. 28 kwietnia 2022 r. złożyliśmy wniosek o dofinansowanie przedsięwzięcia w ramach działania 3.3.1 „Kultura czyni człowieka, historia tworzy naród” wskazanego w Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność na lata 2016-2023 dla LGD Zalew Zegrzyński w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020”. – informuje serocki magistrat.
źródło: Urząd Miasta i Gminy Serock.
