Gmina Wieliszew ma niezgodny z zasadami heraldyki herb. Zdaniem specjalistów, wizerunek herbu powinien sięgać do najwcześniejszych źródeł historycznych, powiązanych z daną miejscowością. Zatem, prawidłowy herb gminy Wieliszew powinien nawiązywać do klasztoru w Czerwińsku. Na nowym herbie tej miejscowości, zamiast obecnych wież kościelnych, rzeki i liścia dębu, już wkrótce pojawią się 2 krzyże z wizerunkami słońca i księżyca. Są to insygnia noszone w XII wieku przez opatów z klasztoru w Czerwińsku.
Trwa projektowanie nowego herbu gminy Wieliszew
Gmina Wieliszew od prawie 30 lat ma zły herb. Zamiast obecnych wież kościelnych, rzeki i liścia dębu powinny na nim figurować insygnia noszone w XII wieku przez opatów z klasztoru w Czerwińsku. Są to krzyże z wizerunkami słońca i księżyca. Trwa procedura zmierzająca do usunięcia tych błędów i stworzenia nowego, prawidłowego herbu gminy Wieliszew. Będzie się to łączyło z dokonaniem podobnych zmian w m. in. dokumentach urzędowych, na medalach okolicznościowych i łańcuchu wójta.
Eksperci sprawdzają poprawność herbów polskich wsi i miast
Herby polskich miejscowości od wieków je identyfikują wizualnie oraz kształtują tożsamość ich mieszkańców, poprzez m. in. podkreślenie wartości ich wspólnej historii. Heraldyka opisuje zasady prawidłowego tworzenia herbów, a zdaniem heraldyków ich wizerunki powinny sięgać do najwcześniejszych źródeł historycznych, powiązanych z daną miejscowością. Zgodność herbów polskich wsi i miast z tą zasadą weryfikuje działająca przy resorcie spraw wewnętrznych i administracji komisja heraldyczna, wydając na tę okoliczność stosowne opinie.
Błędy w herbie kosztują
Błędny herb danej miejscowości może rodzić szereg problemów prawnych, wizerunkowych i organizacyjnych. Jego niepoprawny, bo niezgodny z zasadami heraldyki wizerunek, niezaakceptowany przez komisję heraldyczną łączy się bowiem z ograniczeniami w jego oficjalnym użyciu i obniża prestiż danej miejscowości. Konieczność dostosowania wizerunku herbu do obowiązujących w naszym kraju zasad, rodzi z kolei dodatkowe koszty związane ze zmianą całego systemu identyfikacji wizualnej danej miejscowości i koniecznością wyedukowania w tym zakresie jej mieszkańców.
W opinii historyków ze wskazanej komisji heraldycznej herb gminy Wieliszew jest pełen błędów i należy go zmienić.
Wieże kościelne, rzeka i liść dębu – to symbole zawarte w obecnym herbie gminy Wieliszew
– W górnej części pola błękitnego złota rzeka w pas, pod nią stylizowana litera W złota, której blanki utworzone są przez wieże kościelne połączone krokwią, na wierzchołku której złoty liść dębu w pion – to opis herbu gminy Wieliszew zawarty w uchwale podjętej przez Radę Gminy Wieliszew w 1996 r. Projektantką tegoż herbu była Anna Siwiec, a twórcą jego wersji cyfrowej Grzegorz Biernat. – Złota rzeka w górnej części herbu symbolizuje zasoby wodne na czele z rzeką Narew, czyli naturalną północną granicą gminy. Wieże kościelne odwołują się do historii tych terenów i przedstawiają najstarsze ośrodki kościelne na tym terenie, czyli nieistniejącą już dziś, a której powstanie datuje się na XI wiek parafię i kościół w Okuninie oraz ufundowaną w 1387 r. parafię i kościół w Wieliszewie. Obecnie zaś symbolizować mogą kościoły parafialne położone w zachodnim i wschodnim krańcu gminy Wieliszew, czyli kościoły w Janówku Pierwszym i w Wieliszewie. Połączenie wież krokwią symbolizuje jedność i zintegrowanie mieszkańców, a także terytorialną przestrzeń, na której obecnie rozciąga się gmina. Całość tworzy literę „W”, czyli pierwszą literę nazwy gminy. Liść dębu symbolizuje zasoby przyrodnicze gminy, stanowi również nawiązanie do poprzedniej wersji herbu gminy, przedstawiającej drzewo dębu, licznie występujące na tych terenach. Funkcjonujący obecnie herb jest więc połączeniem elementów urbanistycznych z przyrodniczymi – dowiadujemy się z lutowego numeru wydawanego przez Urząd Gminy (UG) w Wieliszewie miesięcznika pt. Gazeta Wieliszewska.
Błędy w wieliszewskim herbie ujawniono już w 2017 r.
Powyższy wizerunek herbu gminy Wieliszew jest niezgodny z zasadami heraldyki, ponieważ nie nawiązuje do najstarszych źródeł historycznych powiązanych z tą miejscowością. Wiedzę powyższą miejscowi urzędnicy powzięli już w 2017 r. i od tamtej pory pracują nad zmianą tego herbu. Najpierw dodano czarne kontury tarczy i godła, poprawiono proporcje elementów godła, zmieniono również odcień barw występujących w herbie. Nie spotkało się to jednak z pozytywną opinią komisji heraldycznej.
Symbolika nowego herbu gminy Wieliszew będzie nawiązywała do klasztoru w Czerwińsku
Aktualnie przy współpracy z projektantami, Andrzejem Ludwikiem Włoszczyńskim i Piotrem Bytnerem wieliszewscy urzędnicy wypracowują prawidłowy heraldycznie wzór herbu. – Pierwsze pisemne wzmianki o miejscowościach znajdujących się na terenie obecnej gminy Wieliszew pochodzą z XII wieku. W bulli papieża Hadriana IV z 1155 roku wymieniono wieś Skrzeszew jako „Scriseua cum lacu”, co świadczy o jej przynależności do klasztoru w Czerwińsku. I to właśnie w tym miejscu eksperci szukają symboli, które – miejmy nadzieję – niedługo zostaną pozytywnie zaopiniowane przez komisję heraldyczną, a gmina Wieliszew będzie mogła pochwalić się prawidłowym herbem – dowiadujemy się z najnowszej Gazety Wieliszewskiej. – Nowy wzór herbu gminy Wieliszew został oparty o zachowane 2 krzyże opatów czerwińskich, na których umieszczony jest symbol słońca i księżyca, czyli tintinabulum. W Encyklopedii staropolskiej Zygmunta Glogera, na stronie 292. znajduje się ilustracja, która przedstawia insygnia opatów. Charakterystyczne, unikalne krzyże noszone były przed opatem na procesji. O tych symbolach kanoników regularnych wspomniała komisja heraldyczna, w odpowiedzi na wniosek nowego wzoru herbu, który został przez nią odrzucony. W piśmie z 18 maja 2020 roku możemy przeczytać: „W opinii komisji słusznym jest nawiązanie w herbie gminy Wieliszew do klasztoru w Czerwińsku, jednak dokonano tego w nieczytelny sposób. Opaci czerwińscy używali tintinabulum, przed opatem czerwińskim noszono insygnia z wizerunkiem słońca i księżyca, informacje o tym dostępne są m. in. w encyklopedii Glogera – pisze na łamach tego urzędowego informatora Piotr Bytner, jeden z projektantów nowego herbu gminy Wieliszew.
