Jezioro Zegrzyńskie już od blisko sześciu dekad cieszy się ogromnym zainteresowaniem i popularnością wśród mieszkańców powiatu legionowskiego, jak również warszawiaków. W sezonie letnim plaże i wody jeziora są codziennie oblegane przez tysiące osób. W lipcu 2023 roku Jezioro Zegrzyńskie oficjalnie skończy 60 lat. Z tej okazji Urząd Gminy Nieporęt planuje przygotować specjalną wystawę plenerową i zwraca się do mieszkańców powiatu legionowskiego z prośbą o przesyłanie archiwalnych zdjęć Jeziora Zegrzyńskiego.
W piątek (22 lipca) minie 60 lat od powstania Jeziora Zegrzyńskiego (nazywanego również przez część mieszkańców powiatu legionowskiego Zalewem Zegrzyńskim). Z tej okazji Urząd Gminy Nieporęt planuje zorganizować specjalną wystawę.
– Drodzy mieszkańcy, w tym roku będziemy obchodzić okrągłą 60. rocznicę powstania Jeziora Zegrzyńskiego. Z tej okazji zwracamy się do państwa z ogromną prośbą o przesyłanie na adres promocja@nieporet.pl archiwalnych zdjęć jeziora. Na pewno posiadacie Państwo w swoich albumach fotografie naszego jeziora sprzed lat. Chcielibyśmy przygotować wystawę plenerową, a także opublikować najciekawsze prace w gazecie gminnej „Wieści Nieporęckie” oraz w galerii na stronie www.nieporęt.pl – informuje w komunikacie nieporęcki magistrat.
Historia Jeziora Zegrzyńskiego
W 1958 roku rozpoczęto budowę zbiornika retencyjnego na rzece Narew. Prace trwały przez kilka lat. 22 lipca 1963 roku na Narodowe Święto Odrodzenia Polski nastąpiło uroczyste otwarcie Jeziora Zegrzyńskiego (nazwa pochodzi od miejscowości Zegrze).
Zbiornik ma powierzchnię 30,3 km², objętość 90 mln m³ wody i średnią głębokość 2,86 m. Jest źródłem wody dla Warszawy, tu bowiem znajduje się ujęcie Wodociągu Północnego. Na stopniu wodnym piętrzącym wodę w Jeziorze Zegrzyńskim powstała Elektrownia Wodna Dębe. Stopień wodny oraz Jezioro Zegrzyńskie wykorzystywane są do produkcji energii elektrycznej, poboru wody przez Wodociąg Północny, rekreacji i sportów wodnych oraz żeglugi (droga wodna II klasy). Stopień Wodny Dębe wraz z Kanałem Żerańskim i śluzą Żerań tworzą tzw. warszawski węzeł wodny.
Początki Jeziora Zegrzyńskiego sięgają lat 50.
Powstanie Jeziora Zegrzyńskiego było możliwe dzięki wybudowaniu stopnia wodnego w miejscowości Dębe. Pomysł na realizację tego przedsięwzięcia powstał w 1951 roku, wtedy też określono przybliżoną lokalizację zbiornika. Siedem lat później tereny te odwiedził Józef Cyrankiewicz, ówczesny premier. Prawdopodobnie wtedy podjęto ostateczną decyzję o budowie zapory, której głównym zadaniem miało być zapobieganie powodziom w dorzeczu dolnej Narwi. Budowę rozpoczęto w 1958 roku, a zakończono w 1963 roku. Wcześniej w miejscu, gdzie obecnie znajduje się tzw. patelnia Jeziora, mieszkali ludzie. Niestety był to obszar częstego wylewania wód Narwi i Bugu. Według przekazów mieściły się tu także trzy obozy, w których osadzeni byli więźniowie krótkoterminowi. To właśnie oni mieli pracować podczas oczyszczania terenu, który przeznaczono na dno obecnego Jeziora Zegrzyńskiego.
Przebieg budowy zbiornika wodnego na Narwi
Inwestycja została zrealizowana w dwóch etapach. Pierwszy z nich obejmował wybudowanie jazu i przepławki dla ryb oraz wszystkich budynków mieszczących się poza korytem rzeki, na jej lewym brzegu. Drugi etap, polegający na wykonaniu zapory, wymagał przegrodzenia Narwi i skierowania jej wód na jaz. Poza zaporą główną powstały również zapory boczne, jedenaście przepompowni do odwadniania terenów i wały ziemne na lewym brzegu rzeki.
