Nasza Historia: Aleksander Wilcz-Wilsz (1885–1969)

wilcz-wilsz

Aleksander Wilcz-Wilsz (1885–1969) – zasłużony oficer wojsk balonowych, dowódca 2. Batalionu Balonowego w Legionowie. Oficera upamiętania nazwa jednej z uliczek na legionowskim Bukowcu.

A. Wilcz urodził się 15 maja 1885 r. w Radomiu jako syn Juliana Fryderyka i Matyldy z domu Lau. Po ukończeniu VI Gimnazjum Filologicznego Męskiego w Warszawie i uzyskaniu świadectwa dojrzałości przez rok uczęszczał do Instytutu Agronomii i Leśnictwa w Puławach. Od 1909 r. przez dwa semestry studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W sierpniu 1910 r. podjął zawodową służbę wojskową w carskiej armii. Rozpoczął naukę w Aleksjejewskiej Szkole Piechoty w Moskwie, którą ukończył w sierpniu 1912 r. 2 września tego roku otrzymał pierwszy przydział do 31. Aleksiejewskiego Pułku Piechoty w Skierniewicach. Wraz z tą jednostką w sierpniu 1914 r. wyruszył na front niemiecko-rosyjski. Od marca do czerwca 1915 r. dowodził II i III batalionem 31. pułku piechoty. 22 lipca 1915 r. został ranny w bitwie pod Lublinem. Po tym skierowano go na leczenie do Carskiego Sioła, a następnie na Krym. Ciężka rana uniemożliwiła mu dalsze pełnienie służby w piechocie. Z tego powodu w kwietniu 1917 r. rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Aeronautycznej w Piotrogrodzie. Szkolił się jako obserwator balonowy. Po ukończeniu szkoły w sierpniu 1917 r. przydzielono go do 2. Oddziału Balonowego 2. Armii, gdzie początkowo pełnił obowiązki obserwatora, a po trzech tygodniach dowodził już całym oddziałem. 25 września 1917 r. prowadząc obserwację z balonu, został zaatakowany przez niemiecki sterowiec. Balon został zestrzelony, a por. Wilcz ratował się skokiem na spadochronie. Doznał wówczas licznych potłuczeń.


W grudniu 1918 r. został przyjęty do Wojska Polskiego i zaliczony do rezerwy oficerskiej. Dzięki kwalifikacjom zawodowym od czerwca 1921 r. do stycznia 1923 r. A. Wilcz dowodził 5., a następnie 3. Batalionem Balonowym. Od stycznia 1923 r. przez trzy miesiące uczestniczył w kursie doszkalającym w Oficerskiej Szkole Aeronautycznej w Toruniu. W 1925 r. otrzymał tytuł pilota sterowcowego. W maju 1925 r. mjr A. Wilcz rozpoczął służbę w Centralnym Zakładzie Balonowym w Legionowie na stanowisku kierownika Biura Techniczno-Konstrukcyjnego. 1 lipca 1929 r. w stopniu podpułkownika objął dowodzenie nowo utworzonym 2. Batalionem Balonowym w Legionowie. Na tym stanowisku pozostawał do 28 lutego 1931 r., tj. do czasu przejścia na emeryturę wojskową. Od 1932 r. do wybuchu wojny pracował w Wojskowej Wytwórni Balonowej w Legionowie.


W tym czasie mieszkał na Bukowcu we własnej willi. Udzielał się społecznie w Towarzystwie Przyjaciół Bukowca. Po zakończeniu II wojny wyjechał na ziemie zachodnie. Początkowo mieszkał w Wałbrzychu, gdzie pracował w centrali zbytu węgla, a następnie w Kowarach, gdzie był kierownikiem składu opałowego. W 1961 r. powrócił do Legionowa. 20 listopada 1969 r. A. Wilcz został potrącony przez samochód na ul. Polnej w Legionowie. W wyniku odniesionych obrażeń zmarł. Spoczywa na cmentarzu w Legionowie (D-X-9-5). Córką pułkownika była Bogusława Wilcz-Komorowska, długoletnia mieszkanka Legionowa, która podarowała legionowskiemu muzeum wiele rodzinnych pamiątek.

Jacek Szczepański