Zmiany w rządowym programie “Czyste Powietrze”. Co się zmieniło i kto będzie mógł liczyć na dofinansowanie?

Luftverschmutzung Smog über einem Dorf - Air pollution smog over a village

Smog

Od poniedziałku (22 kwietnia) w programie “Czyste Powietrze” obowiązują nowe zasady dotyczące m.in. dopłat na pompy ciepła. Przez trochę ponad miesiąc (do 13 czerwca) potrwa okres przejściowy, a następnie dofinansowania przyznawane będą tylko na urządzenia spełniające określone parametry techniczne, które znajdą się na tzw. Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM).

 

 

– Zmieniliśmy program „Czyste Powietrze”, kierując się troską o naszych beneficjentów. Aktualne zasady mają chronić wnioskodawców i ograniczać nieuczciwe praktyki związane m.in. ze sprzedażą nieefektywnych urządzeń, które bez termomodernizacji domu, zamiast obniżać, to podwyższają rachunki za ogrzewanie. – poinformowała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).

 

 

Powyższa decyzja NFOŚiGW o zmianach w programie “Czyste Powietrze” została podjęta m.in. po opinii ekspertów, którzy wskazywali, że na polskim rynku oferowanych jest wiele wyprodukowanych w Azji pomp ciepła, które nie spełniają wymagań i nie odpowiadają parametrom technicznym z opisu. Dodatkowo wielu nabywców pomp ciepła ma trudności z odróżnieniem wysokiej jakości urządzeń np. wyprodukowanych w kraju przez polskiego producenta od tych wyprodukowanych m.in. w Chinach, które mogą nie spełniać wymagań. Również nieuczciwi sprzedawcy wykorzystują dofinansowanie tych urządzeń, które jest oferowane przez fundusz.

Nowe zasady stwarzają trzy opcje dla wnioskodawców:

  1. wniosek złożony do 21.04 – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM;
  2. wniosek złożony od 22.04 i dowód zakupu urządzenia do 13.06 – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM;
  3. wniosek złożony od 22.04 i dowód zakupu urządzenia od 14.06 – dotacja tylko na urządzenia z listy ZUM.

NFOŚiGW tłumaczy, że na liście ZUM znajdować się będą urządzenia grzewcze, których parametry będą potwierdzone badaniami wykonanymi w akredytowanych laboratoriach. Ma być to jeden ze sposobów, by uchronić beneficjentów programu “Czyste Powietrze” przed zakupem i montażem urządzeń, które nie spełniają parametrów deklarowanych w karcie produktu i etykiecie energetycznej.

Inne zmiany w “Czystym Powietrzu”

Kolejna zmiana, która zaczęła obowiązywać od 22 kwietnia w powyższym programie dotyczy ograniczenia możliwości dofinansowania beneficjentów w trzeciej części programu. Chodzi tu o najwyższy możliwy poziom dofinansowania. Jeżeli właściciel domu kwalifikujący się do tej części programu raz skorzysta z takiej dotacji, będzie mógł wnioskować o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach pierwszej części programu (podstawowy poziom dofinansowania), co oznacza, że wsparcie finansowe będzie niższe.

Nowe reguły dotyczące najwyższego dofinansowania należy rozumieć tak, że:

  • Wniosek o dotację złożony do 21.04 – zmiany Cię nie dotyczą;
  • Wniosek o dotację złożony od 22.04 do 13.06 – okres przejściowy, uwzględniający poniższy warunek;
  • Wniosek o dotację złożony od 14.06 lub później – zmiany Cię dotyczą, jedna szansa na dotację w ramach najwyższego poziomu dofinansowania (część 3 programu) o ile już wcześniej (od 22.04) nie udzielono Ci dotacji z części 3 programu na inny budynek/lokal mieszkalny.

Prefinansowanie i pełnomocnictwo uszczegółowione

W umowie dotacji z prefinansowaniem doprecyzowano, że warunkiem wypłaty zaliczki na konto wykonawcy jest złożenie do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw) podpisanej własnoręcznie przez beneficjenta dyspozycji wypłaty zaliczki wraz z kopią faktury zaliczkowej (wystawionej na beneficjenta lub beneficjenta i małżonka wspólnie). A ponadto określono czas na złożenie wniosku o płatność – rozliczającego zakres przedsięwzięcia wynikający z danej umowy z wykonawcą – do 120 dni od daty wypłaty zaliczki dotyczącej realizacji tej umowy z wykonawcą.

W przypadku składania wniosku o dotację z „Czystego Powietrza” przez pełnomocnika, teraz wymagane jest pełnomocnictwo z podpisem własnoręcznym wnioskodawcy notarialnie poświadczonym (czyli z podpisem własnoręcznym złożonym przez wnioskodawcę na pełnomocnictwie w obecności notariusza, bądź wcześniej złożonym podpisem uznanym przez wnioskodawcę przed notariuszem za własnoręczny).

Program “Czyste Powietrze” (z budżetem 103 mld zł) to największy program antysmogowy w Polsce. Właściciele domów jednorodzinnych mogą otrzymać środki na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła, a także na poprawę efektywności energetycznej budynku np. poprzez jego docieplenie. „Czyste Powietrze” to szansa dla Polaków obecnie nawet na 135 tys. zł bezzwrotnej dotacji na termomodernizację i nowe źródło ciepła. Dotychczas (stan na 12.04.2024 r.) złożono ponad 832 tys. wniosków na 26 mld zł dofinansowania.