Gmina Jabłonna to druga gmina w powiecie legionowskim z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem. Podobnie jak w przypadku Legionowa wysłaliśmy kandydatom na wójta pytania sprawdzające ich podejście do tego problemu. Niestety nie otrzymaliśmy odpowiedzi od wszystkich.
Odpowiedzi na pytania udzielili Katarzyna Dąbrowska i Jarosław Chodorski. Mariusz Grzybek przeprosił naszą redakcję i poinformował, że w końcówce kampanii nie jest w stanie zobowiązać się do innych czynności, tym bardziej do pisania artykułów. Adam Krzyżanowski nie odpowiedział na nasze pytania przesłane drogą mailową, nie udało nam się z nim skontaktować telefonicznie. Prezentujemy stanowiska kandydatów, którzy przesłali swoje odpowiedzi.
Jeżeli Mariusz Grzybek lub Adam Krzyżanowski prześlą do nas swoje odpowiedzi, dodamy je do artykułu.
Co Pana/Pani zdaniem jest źródłem zanieczyszczenia powietrza w gminie Jabłonna?
Katarzyna Dąbrowska:
Źródłem zanieczyszczenia powietrza w skali kraju jak i naszej gminy jest postęp techniki, motoryzacji i stosowanych paliw grzewczych. Zanieczyszczenie powietrza to problem ogólnokrajowy. Gmina Jabłonna nie jest miejscowością o najwyższym stopniu zanieczyszczenia powietrza, nie powodujmy niepotrzebnej paniki.
Jarosław Chodorski:
Zanieczyszczenie powietrza to głównie wynik niskiej emisji, a więc przede wszystkim emisja z naszych domowych kominów. Niestety, z różnych względów, chociaż przede wszystkim tych ekonomicznych, cały czas używane są stare piece węglowe, tzw. „kopciuchy”. Drugie źródło zanieczyszczenia powietrza to transport. Gmina Jabłonna nie jest pod tym względem wyjątkowa. Podobne przyczyny zanieczyszczenia powietrza występują w całej Polsce, w tym również w gminach z którymi graniczymy. Ktoś kiedyś powiedział, że powietrze nie zna granic administracyjnych. Możemy dołożyć wiele starań o jego poprawę, ale równie mocno muszą się zaangażować wszystkie samorządy w naszym regionie oraz administracja rządowa.
Czy system monitoringu jakości powietrza jest potrzebny w gminie? Dlaczego?
Katarzyna Dąbrowska:
Badania, monitoring, analiza, rozpoznanie i działanie w zakresie ochrony anty-smogowej w dobie dzisiejszych zagrożeń z zakresu ochrony środowiska to sztandarowe działanie dla nowo wybranego wójta jak i rady gminy. System jest potrzebny do ustalenia bieżącego poziomu zanieczyszczeń przez system współpracujących czujników , z których dane będą analizowane i zestawiane w jednym miejscu, tak, by mieszkańcy mieli do nich dostęp w czasie rzeczywistym. Jednak system monitoringu, to nie jedyne badania związane z niską emisją, jakie powinniśmy realizować. Niska emisja to również skażenie gleby. Jestem przekonana o potrzebie sprawdzenia tego co jest w glebie zwłaszcza kiedy myślimy o rozbudowie infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej. To właśnie w ten sposób można ludzi przekonać by rezygnowali z szamb i chcieli podłączyć się do kanalizacji. Zdrowie i bezpieczeństwo nie ma ceny, a jeśli okaże się, że nie każde gospodarstwo może podołać takim obciążeniom finansowym, to właśnie od gminy, w ramach zapewnienia bezpieczeństwa, należy znaleźć rozwiązanie, które będzie dla nich pomocne.
Jarosław Chodorski:
To oczywiste, że tak. Dlatego w tym roku zakupiliśmy trzy czujniki powietrza, które zamontowane są: w Jabłonnie na budynku Szkoły Podstawowej, w Chotomowie na budynku Szkoły Podstawowej nr 1 i w filii GCKiS w Skierdach. Planujemy rozbudowę systemu czujników o kolejne lokalizacje. Dzięki ogólnodostępnej aplikacji każdy mieszkaniec naszej gminy może szybko sprawdzić poziom zanieczyszczenia powietrza. Niestety są takie dni, kiedy szczególnie rodzicie z małymi dziećmi powinni zrezygnować ze spacerów i pozostać w domu. Z systemu monitoringu korzystają również placówki oświatowe – szkoły i przedszkola. Nie mniej ważna jest funkcja edukacyjna – smog to realne zagrożenie dla naszego zdrowia i zdrowia naszych bliskich. Oczywiście samo mówienie o tym nie wystarczy, ale warto mieć świadomość, że każdy z nas może mieć wpływ zarówno na wzrost jak i na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza.
Czy zamierza Pani/Pan wspierać wymianę pieców węglowych na piecie gazowe? Ile takich urządzeń chciałaby/chciałby Pani/Pan wymienić roczne, jakimi argumentami chciałby/chciałby Pani/Pan przekonywać do tego mieszkańców?
Katarzyna Dąbrowska:
Zdecydowanie tak. Służyć temu zadaniu będzie program rządu „ Czyste powietrze”. Tu należy rozprowadzić informację do mieszkańców o możliwościach uzyskania dotacji z WFOŚiGW. Trzeba podjąć działania, które umożliwią pozyskanie finansowania na ten cel prze pomoc w wypełnianiu wniosków do w/programu. Trudno mówić o liczbie pieców do wymiany, bo nikt dotychczas nie zbierał takich danych. Edukacja, informacja i pomoc przy składaniu wniosków.
Jarosław Chodorski:
W 2016 r. po raz pierwszy w historii Gminy Jabłonna, pozyskaliśmy środki zewnętrzne z programu „Ograniczenie emisji zanieczyszczeń poprzez modernizację kotłowni”. Od tego czasu wymieniliśmy już ponad 100 pieców. W 2018 r. nasza gmina dostrzegając rosnące potrzeby w zakresie walki ze smogiem, stworzyła własny program ograniczenia emisji niskiej na terenie gminy. W ramach programu udało się wymienić 50 pieców węglowych na gazowe. Przeznaczyliśmy na ten cel ćwierć miliona zł. Dużą szansę widzę w ogólnopolskim programie „Czyste Powietrze”, stąd moje zaangażowanie w rozpropagowanie informacji o możliwościach jakie proponuje rząd. W ramach programu będzie można nie tylko wymienić piec, ale również otrzymać dofinansowanie na termomodernizację budynku. Oczywiście chciałbym wymieniać więcej pieców, ale warto pamiętać, że sama wymiana to jedno, ale później dochodzą koszty związane z ogrzewaniem. Kluczowe moim zdaniem w najbliższych latach będzie znalezienie rozwiązania, które pomoże dofinansować bieżące koszty ogrzewania osobom których na to nie stać.
Czy zamierza Pani/Pan wprowadzić inne, a jeżeli tak to jakie, działania mające na celu ograniczenie niskiej emisji?
Katarzyna Dąbrowska:
W lipcu bieżącego roku Minister Ochrony Środowiska wydał rozporządzenie odnośnie rodzajów dopuszczalnych paliw grzewczych. Rolą nowego wójta będzie szeroko rozumiana akcja edukacyjna w zakresie upowszechniania informacji dotyczących sposobów i metod ekologicznego spalania oraz składania wniosków o wymianę pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacji by efektywnie zarządzać energią i zmniejszać koszty ogrzewania. W dniu 19 września 2018 uruchomiono rządowy program „Czyste Powietrze” który ma ścisłe uwarunkowania-postawą jest zmniejszenie lub uniknięcie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery przez domy jednorodzinne. Mieszkańcy mogą składać wnioski WOŚiGW na wymianę lub zakup i montaż źródeł ciepła i termomodernizację. Maksymalna kwota dotacji wynosi 53 tys. zł.
Jarosław Chodorski:
Takie działania wprowadzałem w ostatnich latach i zamierzam je kontynuować. To między innymi termomodernizacja budynków użyteczności publicznej, rozwój odnawialnych źródeł energii, budowa ścieżek rowerowych, wymaganie niskiej emisji spalin w organizowanych przez gminę przetargach na transport publiczny, kolejne udogodnienia w transporcie publicznym. Przede wszystkim jednak najważniejsze będzie ograniczenie używania paliw stałych w naszej gminie poprzez systematyczną wymianę starych pieców. Planuję kontynuować działania edukacyjne mieszkańców gminy począwszy od dzieci w przedszkolach, przez młodzież w szkołach po osoby dorosłe.
Czy gmina powinna inwestować w oczyszczacze powietrza w placówkach oświatowych?
Katarzyna Dąbrowska:
Z mojej wiedzy wynika, iż gmina zakupiła oczyszczacze dla placówek oświatowych. Nowy wójt gminy i rada gminy powinien zainwestować i zlecić do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska przeprowadzenie badań w zakresie emisji spalin, PN2, siarki oraz skażenie pod względem radioaktywności, chemikaliów i OZON. Takie badania pomogą rozwiązać problem. Należy również zlecić badania zanieczyszczenia gleby i wody w CLOR (Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej). W gminie Jabłonna takich badań nigdy nie zlecono.
Jarosław Chodorski:
Nie tylko powinna, ale inwestuje. W tym miesiącu kupiliśmy 17 oczyszczaczy powietrza, które przekazałem przedszkolom gminnym w Chotomowie i w Jabłonnie. Dzięki temu wszystkie sale w których przebywają dzieci mają zapewnione odpowiednią jakość powietrza. Szkoła Podstawowa nr 1 w Chotomowie wyposażona jest w rekuperatory. Docelowo chciałbym doprowadzić do tego, by we wszystkich przedszkolach – publicznych i niepublicznych w naszej gminie – dzieci oddychały czystym powietrzem.
W jaki sposób, w jakim zakresie i jakimi metodami będzie Pani/Pan chciała/chciał realizować zapisy uchwały antysmogowej?
Katarzyna Dąbrowska:
Po zleceniu badań w zakresie zanieczyszczeń środowiska na terenie całej gminy, uzyskaniu danych o emisji, rozpoznaniu i analizie problemu odpowiem Panu jak należy postępować i rozwiązywać problemy emisji spalin na terenie naszej gminy.
Jarosław Chodorski:
Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął tzw. uchwałę antysmogową wprowadzającą na obszarze województwa mazowieckiego ograniczenia i zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Do końca 2022 roku wszystkie stare kotły węglowe muszą być wymienione na spełniające co najmniej 3 klasę wg obowiązujących norm. W tym zakresie już od 2016 roku realizujemy wymianę starych pieców ze środków zewnętrznych. Od 2018 roku realizujemy własny program, w którym ze środków budżetu gminy udzielamy mieszkańcom wsparcia finansowego na wymianę pieców. Od 1 lipca 2018 roku wszedł w życie zakaz spalania niektórych paliw wskazanych w mazowieckiej uchwale antysmogowej. Kupując paliwo na opał, mieszkańcy gminy powinni domagać się od sprzedawców certyfikatów lub dokumentów potwierdzających odpowiednie parametry zakupionego towaru. Zakup powinien być udokumentowany dowodem sprzedaży.
Po publikacji artykułu swoje oceny co do programu walki o czyste powietrze przesłał nam Konwent Aktywistów Gminnych – gmina Jabłonna. To grupa osób, która działa na rzecz społeczności gminy Jabłonna. Zaznaczamy, że poniżej publikowany materiał nie jest treścią redakcyjną, a jedynie opinią czytelników. Zachęcamy do dyskusji nad problemem.
Punktacja do każdego pytania w skali szkolnej 1-6
Co Pana/Pani zdaniem jest źródłem zanieczyszczenia powietrza w gminie Jabłonna?
Dąbrowska: 3
Chodorski: 4
Katarzyna Dąbrowska źle identyfikuje przyczyny smogu, jego przyczyną nie jest postęp a odwrotnie – zacofanie polskiego systemu energetycznego. Jabłonna jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych miejsc, polecamy Raporty WIOŚ oraz czujniki na link: www.zatruci.pl Jarosław Chodorski – prawidłowa identyfikacja, niepotrzebne próby wskazania „sąsiedzi też są winni”, to jest styl z Legionowa, radzimy na przyszłość wystrzegać się tej linii rozumowania.
Czy system monitoringu jakości powietrza jest potrzebny w gminie? Dlaczego?
Dąbrowska: 3
Chodorski: 6
Katarzyna Dąbrowska chyba nie zauważyła, że system czujników już działa. Sprawdzanie zanieczyszczenia gleby nie ma związku z rozbudową kanalizacji. Komunały nie pomagają. Jarosław Chodorski – byłaby szóstka, gdyby nie brak linka do wyników pracy czujników gminy. Dobry wtręt o specjalnej uwadze na małe dzieci i przyznanie realne zagrożenie. No, dobra, dajemy jednak 6.
Czy zamierza Pani/Pan wspierać wymianę pieców węglowych na piecie gazowe?
Dąbrowska: 5
Chodorski: 6
Katarzyna Dąbrowska – bardzo dobra odpowiedź, ale zbyt krótka i brak info o programie fiansowanym samodzielnie przez Gminę. Po drugim czytaniu – podnosimy z 4 do 5. To dziwne, bo to info jest na głównej stronie www UGJ, czyli wiemy, że dzwoni, ale że w naszym kościele też – to już nie. Jarosław Chodorski – dobra, wyczerpująca odpowiedź, wskazująca na działania oraz na konieczność offsetowania wyższych kosztów u osób o niższych uposażeniach. Jeszcze ze dwa zdania i Chodorskiego określilibyśmy „pozytywnym lewakiem” (komplement).
Czy zamierza Pani/Pan wprowadzić inne, a jeżeli tak to jakie, działania mające na celu ograniczenie niskiej emisji?
Dąbrowska: 4
Chodorski: 4
Katarzyna Dąbrowska – dobra odpowiedź, ale niestety powielenie odpowiedzi z poprzedniego pytania. W warunkach akademickich byłaby za to pała. Czyli niby dobrze, ale trochę po linii najmniejszego oporu. Jarosław Chodorski – dobrze o OZE, mętnie o transporcie publicznym, za mało o działaniach edukacyjnych.
Czy gmina powinna inwestować w oczyszczacze powietrza w placówkach oświatowych?
Dąbrowska: 3
Chodorski: 5
Katarzyna Dąbrowska – trója za „wieści z sufitu”. Google to NIE JEST WIEDZA i nie ma sensu wklejać coś, co znalazło się na chybił-chybił. Jarosław Chodorski – po prostu piątka za oczywistą i konktruktywną odpowiedź. Brakuje info jakie oczyszczacze zostały zamontowane (oraz że we współpracy z Konwentem Aktywistów).
W jaki sposób, w jakim zakresie i jakimi metodami będzie Pani/Pan chciała/chciał realizować zapisy uchwały antysmogowej?
Dąbrowska: 2
Chodorski: 6
Katarzyna Dąbrowska – dwója, bo odpowiedź NIE JEST na zadane pytanie. A można było tu dać ognia i odzyskać punkty. Tymczasem na ostatniej prostej Katarzyna odpuściła, wklejając coś bez związku. Jarosław Chodorski – konkret, brakuje link do aktu prawnego bardzo dobra, mocna końcówka o dowodach sprzedaży i certyfikatów. Podwyższamy z 5 na 6.
Średnia:
Dąbrowska: 3,3
Chodorski: 5,2
Podsumowanie: zdumiewająco duża różnica w rozumieniu problemu smogu na niekorzyść kandydatki. Widzimy wstępne zainteresowanie tematem, ale wklejane odpowiedzi „z internetów”, dowodzą niepoważnego potraktowania pytań. Dziwne. Drugi kandydat wyczerpująco i dokładnie a co ważniejsze – pokazuje na gminne, już realizowane projekty. Duża krecha za brak wspomnienia, że nie robi tego sam, robią to jego pracownicy oraz Konwent Aktywistów Gminnych – Gmina Jabłonna
Żaden z kandydatów nawet nie zająknął się o grupie @Smog Legionowo, co daje podejrzenia, że traktują smog jako deklamację wyborczą. Sprawdzimy to zaraz po wyborach.
Brak odpowiedzi z dwóch wieloosobowych komitetów wyborczych to jednoznacznie zły prognostyk komitetów i kandydatów Mariusza Grzybka i Adama Krzyżanowskiego. Zignorowanie pytań mediów oraz brak publicznych wystąpień na temat oczywistego zagrożenia zdrowia wszystkich mieszkańców Gminy każe zadać pytanie, czy komitety te są zdolne do jakiejkolwiek aktywności ponad noszenie ulotek od bramy do bramy. Dlatego obaj Kandydaci zostali przez nad sklasyfikowani na zero a od Konwentu Aktywistów dostają Żółtą Kartkę Wstydu.
