Nowe stawki opłat za śmieci. Od kiedy?

kubly smieci siwinskiego

Pojemniki na śmieci segregowane na osiedlu Sobieskiego w Legionowie, fot. GP/ms (archiwum)

25 zł od osoby i ponad 70 zł za gospodarstwo domowe to maksymalne miesięczne stawki za segregację śmieci ustalone w obowiązującej od 1 lutego br. nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Zgodnie z zaleceniami resortu środowiska, dotychczasowe przedmiotowe uchwały przyjęte w 5 gminach powiatu legionowskiego mogą obowiązywać do czasu podjęcia nowych.
Na początku lutego br. resort środowiska wycofał się ze stwierdzenia, że gminne uchwały w sprawie stawek opłat za śmieci tracą moc 1 lutego br., tj. w dniu wejścia w życie nowelizacji ustawy z dnia 28 listopada 2014r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z ministerialnymi zaleceniami w przypadkach (np. w 5 gminach powiatu legionowskiego), w których treść dotychczasowych gminnych uchwał nie jest sprzeczna z nowelizacją ustawy, mogą pozostać one w mocy przynajmniej do czasu uchwalenia i wejścia w życie nowych przepisów miejscowych. W pozostałych przypadkach resort zalecił gminom podjęcie stosownych uchwał w najkrótszym możliwym terminie.

Jakie będą ustawowe maksymalne stawki?

Zgodnie z obowiązującą od 1 lutego nowelizacją ustawy oraz w oparciu o nieco wcześniejsze zalecenia Trybunału Konstytucyjnego (TK), ustawa określa górny pułap opłat za wywóz śmieci, jakie mogą pobierać gminy od swoich mieszkańców. Maksymalna stawka tej opłaty określona została przez ekspertów ze Szkoły Głównej Handlowej (SGH) w Warszawie w oparciu o specjalny algorytm. Zgodnie z jego podstawowymi wytycznymi, przy naliczaniu tzw. opłaty śmieciowej od osoby, gminy powinny kierować się maksymalną stawką ustaloną w wysokości 2 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem, publikowanego przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) w Warszawie. Według danych statystycznych za 2012r., przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę ogółem wyniósł nieco ponad 1,278 tys. zł. Oznacza to, że stosując powyższy algorytm w obecnej chwili, zapłacilibyśmy maksymalnie 25,57 zł od osoby za śmieci posegregowane.

Inne metody

W przypadku innych metod naliczania opłat śmieciowych, takich jak od 1m³ wody, 1m² powierzchni użytkowej, czy też od gospodarstwa domowego, wskaźniki procentowe tegoż algorytmu ukształtowałyby się odpowiednio na poziomie 0,7 proc., 0,08 proc. i 5,6 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę. Oznacza to, że maksymalne stawki opłat za śmieci wyniosłyby odpowiednio 8,95 zł za 1m³, 1,02 zł za 1m² i 71,6 zł za gospodarstwo domowe. Oczywiście, w przypadku wywozu śmieci nieposegregowanych opłata byłaby stosunkowo wyższa. Nie mogłaby jednak przekroczyć 2-krotności stawek ustalonych za odbiór odpadów posegregowanych.

Dla kogo przewidziano ulgi?

Ponadto, w znowelizowanym krajowym „prawie śmieciowym” uchylono zapisy mówiące o zwolnieniach przedmiotowych i dopłatach do opłat śmieciowych obowiązujących w gminach. W zamian za to, przyjęto zaś w nim nowe zapisy, na drodze odpowiedniej gminnej uchwały upoważniające do zwolnień z tych opłat właścicieli nieruchomości, których mieszkańcy osiągają dochód nieprzekraczający kwotę uprawniającą do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, wynikających z ustawy o pomocy społecznej.

Co się jeszcze zmieni?

Obowiązująca od 1 lutego br. znowelizowana ustawa śmieciowa mówi też, że zmieszane odpady komunalne w okresie od kwietnia do października powinny być odbierane nie rzadziej niż 1 raz w tygodniu z budynków wielorodzinnych i nie rzadziej niż 1 raz na 2 tygodnie z domów jednorodzinnych. Podkreśla jednak, że w przypadku gmin wiejskich i części wiejskiej gmin miejsko-wiejskich częstotliwość odbioru tych śmieci może być rzadsza. Według nowych przepisów, punkty selektywnej zbiórki odpadów w gminach zachowując swój stacjonarny charakter jednocześnie będą mogły prowadzić zbiórkę odpadów, zgodnie z popularną zwłaszcza w mniejszych gminach tzw. „zasadą od drzwi do drzwi” Oprócz tego, zarządy wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni będą mogły też żądać od właścicieli lokalów podania wszystkich danych, niezbędnych do ustalenia wysokości opłaty śmieciowej dla danego gospodarstwa domowego.

Przetargi na nowych zasadach?

Aby uszczelnić krajowy rynek śmieciowy, znowelizowane przepisy uregulowały także kwestię przetargów na odbiór śmieci. Gminy będą musiały mieć 2 umowy – jedną z regionalną instalacją przetwarzania odpadów komunalnych, drugą zaś na odbiór śmieci od mieszkańców.