Kolejną metodą rehabilitacji dzieci z mózgowym poraźeniem dziecięcym jest metoda Bobathów. Twórcami są Czesi Karel i Berta Bobath , opracowali oni własną metodę rehabilitacyjną o charakterze neurorozwojowym.
Swoją koncepcję oparli na wnikliwej obserwacji dorosłych pacjentów oraz dzieci w róźnym wieku u których nastąpiły zmiany w prawidłowym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Porównując i analizując przebieg prawidłowego rozwoju oraz nieprawidłowego rozwoju psychomotorycznego noworodka, niemowlęcia i dziecka, opracowali studium zachowań rozwojowych, które słuźy ocenie stopnia dojrzałości Ośrodkowego Układu Nerwowego i ocenie jego funkcjonowania. Poprzez ocenę stopnia dojrzałości OUN moźna wcześnie wykryć patologiczne zaburzenia związane z rozwojem ruchu oraz zaprogramować postępowanie rehabilitacyjne. Postępowanie rehabilitacyjne oparte jest na twierdzeniu, źe cała działalność ruchowa człowieka jest odruchowa, czyli u kaźdego zdrowego dziecka na danym etapie rozwoju występują fizjologiczne odruchy. U dzieci z uszkodzeniami układu nerwowego pewne odruchy fizjologiczne nie występują w ogóle, inne są patologiczne. Celem usprawniania jest rozwinięcie odruchów prawidłowych oraz hamowanie odruchów patologicznych z jednoczesną normalizacją napięcia mięśniowego. Wszystkie ruchy muszą być kontrolowane rękami terapeuty. Powinny być wprowadzane stopniowo i wolno tak, aby dziecko mogło włączyć się do terapii. Terapeuta ściśle współpracuje z rodzicami dziecka, uczy ich nie tylko sposobów prowadzenia ćwiczeń z dzieckiem, ale uczy zabiegów pielęgnacyjnych, stanowiących nieodłączną część postępowania usprawniającego. Najwaźniejszym elementem w tej metodzie jest program usprawniania. Musi on być opracowany indywidualnie dla kaźdego dziecka oraz dostosowany do jego moźliwości i potrzeb. Musi zapewniać poczucie bezpieczeństwa, motywować do ćwiczenia, a takźe ułatwiać utrwalanie nowo nabytych umiejętności. Wraz z postępami rehabilitacyjnymi ćwiczenia są modyfikowane.
Metodę tę stosują przede wszystkim rehabilitanci, ale takźe logopedzi, pedagodzy i psycholodzy. Wszyscy specjaliści, którzy pracują tą metodą muszą ukończyć kurs NDT-Bobath.. Problemy dzieci z zaburzeniami układu nerwowego są bardzo rozległe i dotyczą wszystkich sfer rozwoju psychomotorycznego. Jeźeli dziecko ma kłopoty w poruszaniu się, a oprócz tego występują u niego jeszcze inne deficyty związane ze zmysłami, to z pewnością nie ma ono szans na prawidłowy rozwój psychomotoryczny. Dla takich dzieci niezwykle istotne jest jak najszybsze zdiagnozowanie ich przez lekarzy oraz wczesne rozpoczęcie terapii z rehabilitantem, logopedą, pedagogiem i psychologiem. Szybko podjęta i właściwa współpraca wielu specjalistów daje szansę na wyleczenie dziecka lub przynajmniej na ograniczenie deficytów.
Dla starszych dzieci jest Metoda Peto. Metodą tą usprawniane są dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Dzieci na stały pobyt przyjmowane są na 2 -3 lata z przerwą wakacyjną. Celem pobytu jest takie usamodzielnienie dziecka w podstawowych czynnościach ( chodzenie, mówienie, i pisanie ) aby mogło ono po zakończeniu usprawniania pójść do normalnej szkoły. Zajęcia obejmują ćwiczenia ruchowe, naukę mowy, zajęcia szkolne i samoobsługę. Szczebelkowa budowa mebli w ośrodku prowokuje dzieci do chwytu i ułatwia samodzielność utrzymywania pozycji. Ograniczona liczba sprzętów sprzyja doskonaleniu opanowania zadań ruchowych wykonywanych za ich pomocą . Ułatwia więc koncentrację na wybranych celach. W metodzie tej waźny jest stały rozkład dnia, w ciągu którego duźo czasu przeznacz się na jedzenie, mycie i toaletę. Ćwiczenia ruchowe nazywane są rytmiczną stabilizacją. Dzieci wykonując kaźdy ruch mówią chórem, opisują słowami jego wykonanie i liczą powoli do pięciu, utrzymując daną pozycję. W trakcie wszystkich ćwiczeń wprowadzany jest chwyt i podpór, aby w końcu chodzenie za krzesłem, wstawanie przy ławach i krzesłach, samoobsługę, pisanie. Metoda ta rozwija wolę i umiejętność samokontroli. Dzieci znają indywidualne cele, które są jednakowe dla całej grupy i bardzo silnie dąźą do ich osiągnięcia. Zarzuca się tej metodzie, iź umieszczanie dzieci w ośrodkach Peto w izolacji od rodziców i środowiska rówieśników, utrudnia w przyszłości integrację między-koleźeńską oraz psychicznie obciąźa dziecko.
Autor: mgr Joanna Bąk
