Franciszek Przeździecki (1873-1939) – urodzony w Wieliszewie, znawca kolejnictwa, społecznik. Urodził się 21 września 1873 r. w Wieliszewie, jako syn Stanisława Przeździeckiego i Rozalii z Modzelewskich. Przeździeccy byli ziemiańską rodziną pochodzącą z okolic Ostrowi Mazowieckiej.
Ojciec Franciszka, Stanisław Przeździecki, urodził się 14 maja 1843 r. we wsi Przeździecko-Dworaki koło Andrzejewa (rodzice szlachetnie urodzeni byli dziedzicami wsi). Następnie 6 czerwca 1870 r. w kościele w Czyżewie Stanisław Przeździecki poślubił Rozalię Modzelewską. Młode małżeństwo najpierw trafiło do folwarku Miąse k. Klembowa, gdzie urodziła im się w 1872 r. córka Natalia Maria, a następnie do folwarku Wieliszew. W akcie urodzenia Franciszka jego ojciec wymieniany jest jako oficjalista dworski.
Działo się we wsi Wieliszewie, dnia 30 września (12 października) 1873 roku o godzinie czwartej po południu stawił się Stanisław Przeździecki prywatny oficjalista zamieszkały we wsi Wieliszew, lat 30, w obecności Pawła Jankowskiego, palacza gorzelnianego, lat 35 i Karola Candra, organisty, lat 50 obydwu ze wsi Wieliszew i okazał nam dziecię płci męskiej urodzone w Wieliszewie 21 września (3 października) 1873 roku o godzinie piątej po południu z jego małżonki Rozalii z domu Modzelewskiej mającej lat 24. Dziecięciu temu na chrzcie świętym w dniu dzisiejszym odbytym przed wikariuszem kościoła Placydem Podgórskim nadane zostało imię Franciszek Feliks, a rodzicami jego chrzestnymi byli ksiądz Wiaczesław Ślepowroński z Felicjanowa Ślepowrońskiego w asyście Ludwika Gadkiewicza z Konstancina. Akt ten opóźniony został z powodu nieobecności ojca, stawiającemu się i świadkom przeczytany został i podpisany przeze mnie i stawiającego i świadków /Stanisław Bieńkowski/ /Przeździecki/ /ks. Adam Jasiński/
W niedługim czasie Przeździeccy przeprowadzili się z Wieliszewa do pobliskiego folwarku Michałów, gdzie Stanisław otrzymał posadę najpierw ekonoma, co potwierdzają akty urodzeń następnych dzieci: w 1877 r. – syna Ludwika i w 1878 – córki Marianny Zofii, a potem zarządcy folwarku (w 1880 r. w akcie urodzenia córki Pauliny Aleksandry). Później Przeździeccy na parę lat wyprowadzili się do majątku Brańszczyk, gdzie Stanisław był jego zarządcą (w 1887 r. wymieniony w akcie urodzenia syna Henryka), by następnie wrócić do Wieliszewa, bowiem w 1912 r. Stanisław wymieniany jest jako rządca lasów Wieliszewa, w akcie małżeństwa syna Henryka.
„Przewodnik Gimnastyczny Sokół” nr 7/8 (lipiec/sierpień) 1939 r., zamieścił artykuł pt. Z żałobnej karty ś.p. Franciszek Przeździecki, z którego dowiadujemy się, że Franciszek Przeździecki przez całe swoje życie zawodowe związany był z koleją. Rozpoczął pracę na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, zaczynając na wydziale mechanicznym. W „Roczniku Kolejowym” z 1930 r. wymieniany jest jak pracownik Działu Wagonowego Wydziału Mechanicznego Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Warszawie. Natomiast przed odejściem na emeryturę pełnił funkcję kierownika tego działu. Współpracował z wydawnictwami technicznymi publikując zdobytą wiedzą o transporcie kolejowym. W 1937 roku nakładem Wydawnictwa Technicznego Ministerstwa Komunikacji ukazał się pierwszy polski podręcznik dotyczący konstrukcji wagonów, autorstwa inż. Franciszka Przeździeckiego pod tytułem Wagony towarowe.
Brał czynny udział w pracy społecznej. W 1905 r. był jednym z założycieli i głównym organizatorem gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Grodzisku Mazowieckim. Po zawieszeniu przez władze zaborcze działalności „Sokoła”, należał do ścisłego grona osób, które na swoją osobistą odpowiedzialność otrzymały pozwolenie od ówczesnych miejscowych władz rosyjskich na dalsze prowadzenie ćwiczeń gimnastycznych, do chwili oficjalnego zatwierdzenia przez władze rosyjskie Towarzystwa Zwolenników Rozwoju Fizycznego w Grodzisku, które w rzeczywistości było gniazdem „Sokoła“. W 1919 r. nastąpiło zjednoczenie organizacji dzielnicowych, skutkujące powstaniem Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Przeździecki był jednym z najgorliwszych i najcenniejszych członków „Sokoła”, aż do ostatniej chwili; śmierć zastała go na stanowisku sekretarza Związku.
Przez całe życie służył społeczeństwu. Podczas pobytu w Rosji w okresie I wojny światowej, pracował wśród uchodźców. Poza pracą w „Sokole” brał czynny udział w pracach Macierzy Szkolnej, w Polskim Komitecie Sanitarnym, Spółdzielczości, w Związku Wojskowej Straży Kolejowej itd. Za wszystkie te prace został odznaczony Krzyżem Zasługi, a przez Sokolstwo zaszczytną odznaką Sokolą. Został pochowany 23 maja 1939 r. w grobie rodzinnym na cmentarzu na warszawskich Powązkach.
Krzysztof Klimaszewski
